Zeytinyağı Veriminde Düşüş: Aşırı Sıcaklıkların Etkisi

Zeytinyağı Veriminde Düşüş: Sıcak Yazların Etkisi

Son yıllarda yaşanan en sıcak yaz mevsimi, zeytin ve zeytinyağı veriminde ciddi bir düşüşe yol açtı. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) üyesi Zafer Tan, önceki yıllarda 4,3 kilogram zeytinle 1 kilogram zeytinyağı elde edilirken, bu yıl bu oranın 6 kilogramda 1 kilogram zeytinyağına yükseldiğini belirtti.

Aşırı Sıcaklıkların Etkisi

Türkiye’de zeytin ve zeytinyağı üretimi, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre son 54 yılın en sıcak yaz mevsimi sebebiyle önemli bir kalite ve verim kaybına uğradı. UZZK üyesi ve rekolte tespit komisyonunda görevli Antalya Ticaret Borsası’nda zeytinle ilgili meslek komitesi üyesi olan Zafer Tan, aşırı sıcakların zeytin ve zeytinyağı üretimini olumsuz etkilediğini ifade etti.

Çekirdek Gelişiminde Sorunlar

Tan, bu sezon zeytin üretimindeki en büyük sorunun aşırı sıcak geçen yaz ayları olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:

• Çiçeklenme ve Meyve Oluşumu: Zeytin ağaçları bahar aylarında çiçek açtı ve meyve göstermeye başladı.
• Sıcak ve Kurak Yaz: Yaz aylarında hava sıcaklıkları aşırı yüksek ve kurak geçti. Önceki yıllarda gece sıcaklıkları 30 derece, gündüz sıcaklıkları 40 derece civarındayken, bu yıl her iki zaman diliminde de 40 dereceyi buldu.
• Çekirdek İriliği: Temmuz ve ağustos ayları, zeytin çekirdeklerinin iriliğini sağladığı dönemdir. Ancak kuraklığa bağlı sulanamayan arazilerde zeytinlerin çekirdekleri büyümedi.

Ağaçların Stres Durumu

Tan, çekirdek iriliği sağlanamadığı sürece zeytinyağı verimi elde edilemeyeceğine dikkat çekerek, zeytin ağaçlarının çeşitli stres faktörleriyle karşı karşıya kaldığını belirtti:

• Meyve Gelişimi: Kıraç bölgelerde zeytin çekirdekleri büyümedi ve meyveler buruştu.
• Hastalıklar: Akdeniz bölgesinde halkalı leke hastalığı gibi ciddi sorunlar yaşandı.
• İlaç Kullanımı: Sebze seralarında kullanılan zirai ilaçların zeytin ağaçlarına uygulanması da sorunları artırdı.
• Zeytin Sineği: Aşırı sıcakların etkisiyle zeytin sineği popülasyonu arttı.

Zeytinyağı Verimindeki Düşüş

Tan, zeytin çekirdek ve meyvesindeki gelişim eksikliğinin zeytinyağı verimini de olumsuz yönde etkilediğini belirtti:

• Verim Oranı: Türkiye’de önceki yıllarda ortalama 4,3 kilogram zeytinle 1 kilogram yağ elde edilirken, bu yıl bu oran 6 kilogramda 1 kilogram olarak gerçekleşti.
• Bölgesel Farklılıklar: Bazı bölgelerde bu oranın 6 kilogramın da üzerine çıktığı gözlemlendi.
• Yağmur Beklentisi: Bazı üreticiler, yağmurdan sonra zeytinlerin daha iyi olacağını düşündü, ancak bu durum meyve kurtlanmasına yol açtı.

Yağ Fiyatlarındaki Düşüş

Tan, dünya genelinde yağ fiyatlarının aşırı sıcakların etkisiyle düştüğünü ifade etti:

• İspanya Piyasası: İspanya borsasında sızma zeytinyağının fiyatı geçen yıl 9,9 avro iken bu yıl 4,5 avroya geriledi.
• Yemeklik Zeytinyağı: Geçen yıl 8 avro olan yemeklik zeytinyağı bu yıl