Ukrayna ve ABD’nin doğal gaz ve petrol dahil Ukrayna’daki bedelli madenlerin ortak kıymetlendirilmesi konusunda muahede sağladığı sav edildi.
ABD’nin Ukrayna’ya yardımının bir karşılığı olarak istediği bedelli madenler konusunda muahedenin sağlandığı argüman edildi. İsmi açıklanmayan Ukraynalı üst seviye bir yetkili, Ukrayna’nın ABD ile doğal gaz ve petrol dahil değerli madenler konusunda anlaşmaya vardığını belirterek, Ukrayna Bakanlar Kurulu’nun yarın parlamentoya mutabakatın imzalanmasını tavsiye etmesinin beklendiğini tabir etti. Yetkili, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin cuma günü ABD’yi ziyaret etmeyi düşündüğünü ve muahedenin bu ziyaret sırasında imzalanabileceğini söyledi.
Zelenskiy cuma günü Beyaz Saray’da Trump’la bir ortaya gelebilir
Kaynak, Ukrayna’nın gelecekte maden, petrol ve gaz çıkarımından elde edeceği gelirlerin yüzde 50’sinin tahsis edileceği Ukrayna ve ABD ortasında oluşturulan ortak bir fona aktarılacağını belirterek, “Şu anda hükümet yetkilileri ayrıntılar üzerinde çalışıyor. Şu an itibariyle anlaşmayı imzalamak üzere cuma günü Washington DC’ye bir ziyaret gerçekleştirmeyi düşünüyoruz” dedi.
Anlaşma taslağında “güvenlik” konusunun yer almadığının lakin ABD’nin rolünün açıkça belirtilmediğini aktaran kaynak, “ABD’nin istikrarlı ve müreffeh hâkim bir Ukrayna’ya yatırım yapacağını, kalıcı bir barış için çalışacağını ve ABD’nin güvenliği garanti altına alma gayretlerini destekleyeceğini belirten genel bir husus var” dedi.
ABD’nin Ukrayna’nın aleyhine olabilecek hususları mutabakat taslağından çıkardığını aktaran kaynak, çıkarılan hususlar ortasında “500 milyar dolar” değerinde kaynak sağlama şartının da bulunduğunu söyledi.
Müzakerelerde Ukrayna heyetine liderlik eden Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Adalet Bakanı Olha Stefanishyna, yaptığı açıklamada, “Maden mutabakatı, büyük fotoğrafın sadece bir kısmı. Bunun daha büyük bir fotoğrafın bir kesimi olduğunu ABD idaresinden tekraren işittik” dedi.
Ukrayna ile ABD arasında varılan anlaşmanın sadece “çerçeve anlaşma” olduğu ve fon tesis edilene kadar gelir transferinin kelam konusu olmayacağını belirtildi. ABD tarafından şimdi mutabakata ait resmi bir açıklama gelmedi.
Trump, muahede için Zelenskiy’e baskı yapmıştı
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’e anlaşmayı kabul etmesi yönünde baskı yaptığı bildirilmişti. Anlaşma, bu ayın başında ABD Hazine Bakanı Scott Bessent tarafından Ukrayna’ya sunulmuş, fakat Zelenskiy, rastgele bir güvenlik garantisi içermediği gerekçesiyle teklifi reddetmişti. Muahedenin direkt bir güvenlik teminatı içermediği belirtilirken, ABD’li yetkililer, Ukrayna’nın ABD ile ekonomik bağlarının güçlenmesinin fiili bir güvenlik kalkanı sağlayacağını savunuyor.
Dünyada ender elementler konusunda Çin kelam sahibi
Trump, bilhassa yüksek güçlü mıknatıslarda kullanılan 500 milyar dolar pahasında ender toprak elementi istediğini açıklamış, fakat birtakım raporlar Ukrayna’nın 10 trilyon dolar değerinde maden rezervlerine sahip olduğunu öne sürse de Ukrayna’nın bu kadar büyük az toprak rezervleri bulunduğu düşünülmüyor. Ukrayna’da titanyum ve galyum gibi bazı kritik minerallerin ticari madenleri bulunsa da, bunların Trump’ın öngördüğü büyüklükte bir ekonomik bedel taşıması beklenmiyor. Dünyadaki az toprak sürece sürecinin büyük bir kısmı hala Çin tarafından denetim ediliyor. Birçok ülke, çıkardıkları ender toprakları rafine edilmek üzere Çin’e göndermek zorunda kalıyor.
“Başkan Zelenskiy ile görüşeceğim”
Trump, dün Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile düzenlediği ortak basın toplantısında, Zelenskiy ile yakın vakitte bir görüşme yapacağını belirtmiş, “Başkan Zelenskiy ile görüşeceğim. Hatta bu hafta ya da gelecek hafta bir anlaşma imzalamak için gelebilir” demişti. – WASHINGTON