HABER7 – ÖZEL
Türkiye, 6 Şubat 2023 tarihinde korkunç bir sabaha uyandı. Merkez üssü Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesi olan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler, ülkenin güneydoğu bölgesinde büyük bir yıkıma yol açtı. Aynı gün içinde meydana gelen 6.5 büyüklüğündeki bir diğer depremle birlikte, Gaziantep, Hatay, Adıyaman, Malatya, Kilis, Osmaniye gibi iller de etkilendi. Bu felakette toplamda 53 bin 737 kişi hayatını kaybederken, 107 bin 213 kişi yaralandı ve 14 milyon insan depremden olumsuz etkilendi. 6 Şubat 2023 depremlerinin ikinci yıl dönümünde, tüm Türkiye bu acı olayın yasını tutmaya devam ediyor. Asrın felaketi olarak nitelendirilen bu depremde, konutları yıkılan vatandaşlar için 350 çadır kent kuruldu; bölgeye 1 milyondan fazla çadır sevk edilirken, 2.5 milyon kişiye barınma imkânı sağlandı.
DEPREM BÖLGESİNDE KONUT TESLİMLERİ DEVAM EDİYOR
Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, depremzedelerin yaralarının sarılması amacıyla TOKİ Başkanlığı, Emlak Konut GYO, Yapı İşleri Genel Müdürlüğü ve Yerinde Dönüşüm Projeleri kapsamında konutların inşası hızla devam ediyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2025 yılına kadar tüm hak sahibi vatandaşların kalıcı konutlarına yerleştirileceğini belirtmişti. Depremlerin ikinci yıl dönümü yaklaşırken, şu ana kadar teslim edilen ve inşası süren konutlarla ilgili il il son durum şöyle:
- Kahramanmaraş: 34 bin 630 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 74 bin 187 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Hatay: 46 bin 167 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 153 bin 248 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Adana: 6 bin 817 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 12 bin 522 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Gaziantep: 22 bin 475 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 29 bin 500 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Adıyaman: 31 bin 406 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 43 bin 573 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Diyarbakır: 7 bin 920 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 17 bin 577 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Elazığ: 8 bin 834 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 13 bin 142 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Kilis: 2 bin 156 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 2 bin 861 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Malatya: 26 bin 325 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 79 bin 420 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Osmaniye: 7 bin 337 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 12 bin 218 konut ve iş yeri teslim edilecek.
- Şanlıurfa: 7 bin 513 konut teslim edildi. Yıl sonuna kadar 14 bin 735 konut ve iş yeri teslim edilecek.
DEPREM BÖLGESİNE 34 MİLYAR TL KİRA DESTEK ÖDEMESİ YAPILDI
Deprem sonrası yaraları sarmak için vatandaşlara kira yardımı yapılmaya başlandı. Nisan 2023’te, ilk kira yardımları kiracılara ve ev sahiplerine ulaştırılarak 362 bin 739 haneye destek sağlandı. İşyeri yıkılan ve iş bulmakta zorlanan ailelere yapılan kira destek ödemeleri kapsamında, deprem bölgesindeki 177 bin 819 ev sahibine aylık 7 bin 500 TL olmak üzere toplamda 24 milyardan fazla destek sağlandı. 184 bin 920 kiracıya ise aylık olarak 5 bin TL kira yardımı yapıldı. Toplamda, ev sahibi ve kiracılara yapılan destek ödemeleri 34 milyar 546 milyon 22 bin TL’ye ulaştı. Kahramanmaraş’ta 252 bin 555 kişiye hasar ödemesi olarak toplamda 2 milyar 525 milyon 550 bin TL ödeme yapıldı. 27 bin 956 depremzede kiracı için toplamda 1 milyar 593 milyon 487 bin TL destek verildi. 25 bin 850 ev sahibine ise toplamda 3 milyar 163 milyon 693 bin TL ödeme sağlandı. Adıyaman’da acil yardım barınma destek ödemesi 899 milyon 11 bin TL olurken, hasarlı hane ödemesi 1 milyar 358 milyon 700 bin TL ile depremzedelere destek sağlandı. Kira yardım ödemeleri kapsamında ise 2 milyar 698 milyon 475 bin TL yardım sağlandı. Hatay’da 74 bin 671 kiracıya 5 bin TL, 74 bin 394 ev sahibine ise 7 bin 500 TL kira desteği sağlandı. 208 bin 255 kişiye taşınma yardımı ile 3.1 milyar TL destek sağlandı.
HAYVAN VE HİBE DESTEĞİ SAĞLANDI
Kahramanmaraş’ta depremden etkilenen milyonlarca insanın yanı sıra, birçok vatandaşın mal varlığı da yok oldu; binlerce hayvan da depremlerde enkaz altında kalarak telef oldu. Tarım ve Orman Bakanlığı, bölgede yaşayan vatandaşlara çeşitli hibe destekleri sağladı. Kahramanmaraş’ta 858 milyon 971 bin TL hayvansal destek ve 1 milyar TL bitkisel ürün desteği sağlandı. Bölgeye ayrıca 3 bin 761 ton hayvan yemi ve 21 bin 287 adet hayvan çadırı gönderildi. Hatay’da ise toplamda 1.1 milyon TL bitkisel üretim desteği ve 86 milyon TL hayvansal üretim desteği sağlandı.
1 MİLYON KİŞİ GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞINA BAĞLI YURTLARDA KONAKLADI
2023 yılı itibarıyla geçici barınma tesislerinde 1 milyon 188 bin 218 kişiye barınma hizmeti verilmiş, 477 bin 952 kişi KYK yurtlarında, 710 bin 266 kişi ise öğretmen evleri, pansiyon ve otel gibi alanlarda konaklama sağladı.
20 MİLYONDAN FAZLA GIDA KOLİSİ DAĞITILDI
AFAD Koordinasyonu ve Türk Kızılay’ı, STK’lar ve kamu kurumları tarafından, bu zamana kadar 4 milyon kişiye bölgede yemek hizmeti verilmiş ve 2 milyon AFAD tarafından olmak üzere, Kızılay, STK’lar, belediyeler ve hayırseverler aracılığıyla 20 milyondan fazla gıda kolisi dağıtımı sağlandı. Deprem bölgesine ve çadır kentlere 312 mobil mutfak, 57 mobil fırın ve 417 ikram aracı bölgedeki ihtiyaç sahiplerine hizmet vermektedir.
18 İLDE 2 MİLYON 381 BİN HASARLI BİNA TESPİT EDİLDİ
Deprem sonrası 18 ilde yapılan hasar tespit çalışmaları sonucunda, 2 milyon 381 bin 888 bina ve 6 milyon 612 bin 685 bağımsız bölümde hasar tespiti yapıldı. Depremin etkilediği illerde 39 bin 546 bina yıkılırken, acil yıkılması gereken bina sayısı ise 21 bin 217 olarak belirlendi. 206 bin 786 binada ağır hasar, 43 bin 891 binada orta hasar, 656 bin 139 binaya ise az hasarlı tespiti yapıldı. 1 milyon 334 bin 586 binaya hasarsız raporu verildi. Hatay’da yıkılan yapı sayısı ise 88 bin 367’ye ulaştı.
AFAD 2023’TEN BU YANA 100 BİN ARAMA KURTARMA EKİBİ OLUŞTURDU
Asrın felaketinin ardından, kamu kurum ve kuruluşları ile STK’larda 100 bin kişilik arama kurtarma ekibi oluşturuldu. 2023 yılında 35 bin 681 kişi arama kurtarma ekibinde yer alırken, 2024 yılında 84 bin 820 kişi, 2025 yılının başından itibaren ise 1,498 kişi katıldı. Toplamda, 122 bin arama kurtarma ekibi oluşturuldu.
DEPREM İZLEME VE ÇÖZÜMLEME MERKEZLERİNİN SAYISI ARTTIRILDI
2023 yılında 74 bin 230 deprem çözümü yapılırken, 2024 yılında bu sayı 32 bin 500’e ulaştı. Türkiye, deprem izleme ve değerlendirme merkezi tarafından bin 187 deprem gözlem istasyonu ile ülkemiz ve çevresinde meydana gelen depremleri 7/24 izlemektedir. 18 ülkenin deprem çözümlemesini yapan Türkiye, 7 ülke ile veri paylaşımı gerçekleştirmektedir.
AFAD AFET LOJİSTİK DEPOLARI KURDU
AFAD, afet lojistiğini güçlendirerek 60 bin 915 çadır stoklamaya başladı. 27 ilde lojistik depo, 54 ilde cep depo stoklarında 16 bin yastık-çarşaf, 78 bin yatak, 188 bin battaniye, 4 bin 845 katlanır konteyner bulundurulmaya başlandı. Ayrıca konteyner içerisine yerleştirmek üzere 25 bin buzdolabı, 17 bin mutfak seti, 35 bin ocak, 32 bin metal ranza, 100 bin yatak-çarşaf ve 45 bin ısıtıcı eklendi.