Nöbetçi Eczaneler
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, İran ile sınır ticaretinin daha aktif hale gelmesi için yürütülen çalışmaların devam ettiğini ifade ederek, “Sadece ürün ticareti değil, tarımsal ekipmanların temini, bunların kurulumu, modernizasyonu ve sera inşası gibi birçok alanda ülkemizde önemli işbirliği fırsatları olduğuna inanıyorum.” dedi.
Türkiye-İran Tarım Alanında İşbirliği Toplantısı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde gerçekleştirildi. Bakan Yumaklı, burada yaptığı konuşmada, İran ile son yıllarda artan üst düzey ziyaretlerin, iki komşu ve dost ülke arasındaki ilişkileri her alanda daha ileri seviyelere taşıdığını vurguladı. Yumaklı, çok boyutlu ve kapsamlı hale gelen ilişkilerin, ekonomik ve ticari alanda da güçlenerek devam ettiğine dikkat çekti.
Bakan Yumaklı, “Sayın Cumhurbaşkanlarımızın belirttiği gibi, Türkiye olarak İran ile ikili ticaret hacmimizin 30 milyar dolara ulaşması için işbirliği alanlarını çeşitlendirmeye büyük önem veriyoruz.” şeklinde konuştu. Bu kapsamda tarım sektöründe de çalışmaları hızla sürdürdüklerini belirten Yumaklı, İran ile tarım alanındaki ilk iş forumunun 2016 yılında gerçekleştirildiğini hatırlattı.
Tek Taraflı Yaptırımlara Karşı Duruyoruz
Yumaklı, ülkelerin potansiyellerinden çeşitli sebeplerle yeterince yararlanamadığına dikkat çekerek, “Ticaret ve yatırımlar dahil olmak üzere ilişkilerimizi halklarımızın refahını artıracak şekilde ileriye taşımaya kararlıyız. 2012’de yaklaşık 22 milyar dolara ulaşan ikili ticaret hacmimiz son yıllarda kayda değer bir düşüş göstermiştir. Bunun temel nedenleri arasında İran’a uygulanan yaptırımlar ve Kovid-19 salgını bulunmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Salgının etkilerinin geride bırakıldığına ancak yaptırımların ticareti engelleyici etkilerinin devam ettiğine vurgu yapan Yumaklı, “Türkiye olarak bu konuda tutumumuzu koruyoruz. Tek taraflı yaptırımları tasvip etmediğimizi ve bu tür baskı araçlarının amaca hizmet etmediğini her zaman dile getirdik.” dedi. Ayrıca, mevcut durumda yaptırımların İran ile iş ilişkilerinde özellikle bankacılık sisteminden kaynaklanan sorunlara yol açtığını belirtti.
Yumaklı, 2023 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacminin 5,5 milyar dolara ulaştığını ve bunun yaklaşık yüzde 16,6’sının tarımsal ürünlerden kaynaklandığını belirtti. Geçen yılın ilk 10 aylık döneminde tarımsal ticaret hacminin bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 30 oranında artarak 854 milyon dolara yükseldiğini aktardı.
Ticaret Anlaşmaları ve İş Forumları
Bakan Yumaklı, Türkiye ve İran arasında 1 Ocak 2015 tarihinden bu yana yürürlükte olan Tercihli Ticaret Anlaşması’nın önemine değinerek, “Bugün geldiğimiz noktada tarımsal ticaretin artırılması ve çeşitlendirilmesi için ticaret anlaşmalarını, teknik düzeyli anlaşmalarımızı ve iş forumlarını etkin bir şekilde kullanmalıyız.” değerlendirmesinde bulundu. Bu forumun ilk yapıldığı 2016’dan bu yana tarımsal ticaret hacminin neredeyse yüzde 100 oranında bir artış gösterdiğini vurguladı.
Ortak Yatırımlar ve Tarım Sektöründe İşbirliği
Yumaklı, Türkiye’nin bir tarım ülkesi olduğunu, iş gücünün yaklaşık yüzde 16’sının geçimini tarımdan sağladığını belirtti. Türkiye, 700’ü aşkın ürün kategorisinde 200 ülkeye tarımsal ihracat gerçekleştirmekte. Özellikle meyve, sebze, değirmencilik ürünleri ile kuru meyve ve kuru yemiş ihracatında dünya genelinde önemli bir paya sahip olduğunu kaydetti.
Bakan, “Buğday unu, mısır nişastası, kiraz, limon, mandalina, şeftali, fındık, kuru üzüm, antepfıstığı, incir, kestane, ayva ve kuru kayısı gibi ürünlerde dünya ihracatında ilk sıralarda yer alıyoruz.” dedi. Ayrıca, Türkiye’nin gıda işleme teknolojilerini etkin ve verimli bir şekilde kullanabildiğine dikkat çekerek, makarna, kanatlı mamuller, elma suyu, yumurta ürünleri, maya ve tütün gibi ürün gruplarında da dünya genelinde ilk 3 sırada yer aldığını ifade etti.
İran Tarım Seferberliği Bakanı Gholamreza Nouri, iki ülkenin tarım sektöründe işbirliğini geliştirmenin en önemli politikaları arasında olduğunu belirterek, “İki ülke arasında 5 yıllık süreçte gıda ve tarım ürünleri ticaretini 5 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz.” dedi. Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar da, gıda ürünleri ve tarım alanlarındaki ticari ilişkilerin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Açılış konuşmalarının ardından, iki ülke arasında tarım alanına dair işbirliği sözleşmeleri imzalandı.