Nöbetçi Eczaneler
Türkiye ve Fransa Arasındaki Savunma İş Birliği: Yeniden Gündeme Gelişler
Türkiye ile Fransa arasındaki savunma iş birliği, uzun yıllar süren siyasi ve askeri anlaşmazlıkların ardından yeniden önemli bir gündem maddesi haline geliyor. 2018 yılında, iki ülke LORAMIDS (Uzun Menzilli Hava ve Füze Savunma Sistemi) programı çerçevesinde Eurosam (Thales ve MBDA ortaklığı) ile SAMP/T hava savunma sisteminin ortak geliştirilmesi konusunda bir mutabakat sağlamıştı. Ancak, bu proje, Paris ve Ankara arasındaki gerilimler nedeniyle ilerleme kaydedemedi.
Libya, Suriye, Doğu Akdeniz ve Azerbaycan-Ermenistan savaşındaki karşıt politikalar, iki ülkeyi askeri alanda rakip konumuna getirdi. Bununla birlikte, son dönemde iki ülke arasında bir yumuşama sinyalleri ortaya çıkmaya başladı. Örneğin, 2020 yılında Türkiye ile yaşanan Courbet Fırkateyni krizi sonrasında Fransa’nın bu gemisini geçtiğimiz Kasım ayında İstanbul’a göndermesi dikkat çekici bir gelişme oldu. Ayrıca, Yunanistan’ın Fransa’dan aldığı Meteor hava-hava füzelerinin Türkiye’ye satılma ihtimaline karşı Atina’dan gelen tepkiler, Fransa’nın Ankara ile savunma alanında yeni bir denge politikası izleyebileceğini gösteriyor.
Zone Militaire tarafından yapılan bir habere göre, Fransa’daki senatörlerin hazırladığı bir raporda Türkiye’nin Fransa ile askeri iş birliğini yeniden canlandırma isteği öne çıkıyor. Raporda, Türkiye Milli Savunma Bakanlığı Güvenlik Genel Müdürü Korgeneral İlkay Altındağ’ın, İspanya ile uçak gemisi, Almanya ile denizaltı projelerinde iş birliği yaptıklarını belirterek, Türkiye’nin Fransa ile de insansız deniz araçları gibi yeni projeler başlatma arzusunu ifade ettiği vurgulanıyor. Altındağ, ayrıca Fransa’nın DGA (Genel Silahlanma Müdürlüğü) ile yeniden görüşmelere başlaması gerektiğini ve Türk savunma sanayii firmalarının Fransız şirketleriyle iş birliği yapmaya hazır olduğunu dile getirdi. Bu bağlamda, heyetin Savunma Sanayii Başkanlığını ziyaret ederek firmalar ve projeler hakkında bilgi aldığı da belirtildi.
TÜRKİYE’NİN 6. NESİL SAVAŞ UÇAĞI PROGRAMINA KATILIMI
Raporda dikkat çeken bir diğer konu ise Türkiye’nin FCAS (Geleceğin Hava Muharebe Sistemi) programına olan ilgisi. Senatörlere göre Türk Savunma Sanayii Başkanlığı yetkilileri, Türkiye’nin 5. ve 6. nesil savaş uçağı geliştirme hedefleri doğrultusunda FCAS programına katılmak istediğini dile getirmiştir. Türkiye hâlihazırda KAAN savaş uçağı projesi kapsamında BAE Systems ve Rolls-Royce’tan destek almaktadır. Dolayısıyla, Türkiye’nin FCAS programına katılma isteği, Global Combat Air Program (GCAP) kapsamında yer almamasına karşı alternatif bir çözüm oluşturma çabası olabilir.
Öte yandan, FCAS programında yer alan İspanya ve Almanya’nın Türkiye ile mevcut askeri iş birlikleri göz önüne alındığında, Ankara’nın bu iki ülke üzerinden FCAS’a dahil olmayı hedeflemesi olası görünmektedir. Ancak, Fransa’nın şu an için programa yeni ülkeleri dahil etmeye sıcak bakmadığı ifade edilmektedir. Fransa ile Türkiye arasındaki savunma iş birliği, özellikle Eurosam hava savunma sistemi projesinin askıya alınmasının ardından büyük oranda duraklama dönemine girmişti. Ancak, Fransız senatörlerin raporu, iki ülkenin savunma sanayii, eğitim ve ekonomik iş birliklerini artırması gerektiğini savunuyor. Bu bağlamda, Türk ve Fransız savunma şirketleri arasındaki olası iş birlikleri, önümüzdeki dönemde iki ülke arasındaki askeri ilişkilerin seyrini belirleyebilir.
Ancak, Fransa’nın Yunanistan ile imzaladığı savunma anlaşması, Türkiye’nin NATO’daki konumu ve bölgesel anlaşmazlıklar gibi faktörler, sürecin önündeki en büyük engeller olarak görülüyor.