Trump’tan Hamas’a Sert Uyarı ve İsrail’in Netzarim Koridoru’ndan Çekilişi

Trump’tan Hamas’a Sert Uyarı

ABD Başkanı Donald Trump, rehine takasını durdurduğunu açıklayan Hamas’ı sert bir dille tehdit etti. Trump, örgütün “cumartesi günü saat 12’ye kadar” tüm rehineleri serbest bırakmasını talep etti.

Oval Ofis’te gerçekleştirilen basın toplantısında Trump, rehinelerin serbest bırakılmaması durumunda “tüm dünyanın örgütün başına yıkılacağı” yönünde uyarılarda bulundu. Ayrıca, Hamas’ın rehineleri serbest bırakmaması halinde İsrail’in ateşkesi iptal etmesi gerektiğini savundu.

Hamas, bu açıklamadan sadece birkaç saat önce, yardım dağıtımı dahil olmak üzere ateşkes şartlarının ihlal edildiğini öne sürerek, cuma günü yapılacak olan rehine takasını durdurduğunu duyurdu. Örgüt, İsrail’in Gazze’ye dönüşleri ertelediğini ve Gazze’deki belirli bölgeleri bombaladığını iddia etti, ayrıca insani yardımlara da izin verilmediğini belirtti.

İsrail tarafında ise ilk açıklamalarda, ateşkes şartlarının ihlaline dair iddialara yanıt verilmedi. Savunma Bakanı Israel Katz, “Hamas’ın yapmış olduğu açıklama, ateşkes anlaşmasının ihlalidir” ifadelerini kullandı. Katz, orduya “Gazze’deki olası herhangi bir senaryoya karşı hazırlıklı olma” talimatı verdi.

15 Ocak’ta imzalanan ve 19 Ocak’ta yürürlüğe giren anlaşma, karşılıklı rehine ve tutuklu takasını kapsamaktadır. Hamas’ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’e düzenlediği saldırıda 1200 kişi hayatını kaybederken, 251 kişi de rehin alındı. İsrail’in bu saldırının ardından Gazze’ye düzenlediği operasyonlarda ise 48 bin 189 kişi yaşamını yitirdi. Gazze’deki ateşkes, 19 Ocak sabahı başlamıştı.

İsrail’in Netzarim Koridoru’ndan Çekilişi

İsrail askerleri, ateşkes anlaşması çerçevesinde Gazze’yi ikiye ayıran Netzarim Koridoru‘ndan çekildi. Bu gelişmenin ardından binlerce Filistinli, eşyalarını yükledikleri araçlarla koridoru aşarak Gazze’nin kuzeyine hareket etmeye başladı.

İsrail, bu alandaki yüzlerce sivile ait yapıyı kontrollü patlamalarla yıktı. Netzarim Koridoru’ndan çekilme, 19 Ocak’ta yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının önemli bir koşuluydu. Şu ana kadar, 16 İsrailli rehine ile 566 tutuklu Filistinli takas edildi. Ateşkesin ilk üç haftalık aşamasında toplamda 33 İsrailli rehineyle 1900 Filistinli tutuklunun serbest bırakılması planlanmıştı.

Gazze’deki binaların yaklaşık üçte ikisi yıkıldı ya da hasar gördü. Gazze’nin kuzeyinde yaşayan yaklaşık 700 bin kişi, güneydeki bölgelere göç etmek zorunda kaldı. İsrail’in Gazze’nin güneyine yönelik saldırılarını sürdürmesi sonucunda yüz binlerce kişi birkaç kez yer değiştirmek zorunda kaldı ve Gazze’deki insani kriz derinleşti. Netzarim Koridoru, kuzeyde yaşayanların tekrar evlerine dönmelerinin önünde bir engel teşkil ediyordu.

Yaya olarak kuzeye geçmek isteyenler sahil yolunu kullanırken, araçlarla ve eşya yüklü kamyonlarla kuzeye dönmek isteyenler Netzarim Koridoru’nda tutuluyordu. İsrail ordusu, 9 Şubat’taki geri çekilme ile ilgili resmi bir açıklama yapmadı. İsrail’de yayımlanan Haaretz gazetesine göre, Gazze’deki Hamas yönetimi, Gazzelilere “seyahat ederken dikkatli olmaları ve uyarıları dikkate almaları” çağrısında bulundu.

Askerlerin çekilmesi, İsrailli heyetin Gazze ile ilgili müzakereler için Katar‘a gitmesiyle eş zamanlı gerçekleşti. İsrail hükümeti, bu görüşmelerin ateşkesin ilk aşamasındaki “teknik konuları” ele almak için planlandığını açıkladı. İkinci aşamanın ise daha zorlu bir müzakere süreci içereceği ve kalıcı ateşkesin ancak bu noktada gündeme gelebileceği tahmin ediliyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu‘nun 20 Ocak’taki ABD ziyareti, Donald Trump’ın yaptığı açıklamalarla bölgedeki dengeleri yeni bir krizin eşiğine getirmişti. Trump, Filistinlilerin “başka bir yere gitmesini” savunurken, ABD’nin bölgeyi “Orta Doğu’nun Riviera’sına dönüştürmeyi” üstleneceğini iddia etti. Bu açıklamalara, Filistinlilerin yanı sıra ABD’nin müttefiklerinden de çeşitli itirazlar ve tepkiler yöneltildi.