Türk Tasavvuf Musikisi ve Folklorunu Araştırma ve Yaşatma Vakfı ile Marmara Üniversitesi İslam Düşüncesi Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi işbirliğiyle düzenlenen “Tevhid ve Nübüvvet Sempozyumu”, büyük bir katılımla sona erdi. Etkinlik, Büyük Çamlıca Camisi’ndeki 1071 Kongre ve Etkinlik Salonu’nda sabah saatlerinde açılış konuşmaları ve oturumlarla başladı.
Öğleden sonra ise sempozyum, çeşitli başlıklar altında devam etti. Bu oturumlar arasında şunlar yer aldı:
- Süreklilik ve Değişim Arasında Nazariyatın Yeniden İnşası Sorunu
- Metafizik Şiddet ve İslam Felsefesi
- Sürdürülebilirlik, Adalet ve Kapsayıcılık Açısından İslam Kaynaklı Kurumlar
- Çağdaş Felsefe Açısından Tevhid ve Nübüvvetin Evrenselliği: İmkanlar ve Zorluklar
Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdurrezzak Tek’in moderatörlüğündeki “Süreklilik ve Değişim Arasında Nazariyatın Yeniden İnşası Sorunu” başlıklı oturumda, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Halil Üçer, İslam düşünce geleneği boyunca inşa edilmiş nazari terkiplerin 16’ncı yüzyıldan itibaren yeni bilimsel teorilerle sorgulanmaya başlandığını vurguladı. Bu durumun, 19’uncu yüzyılın ikinci yarısında şüphe krizine yol açtığını ve bu eğilimin günümüzde de devam ettiğini belirtti.
Üçer, bu krizin getirdiği sorunları bilgi, varlık ve ahlak düzeyinde irdeleyerek, modern dünyayı şekillendiren anlayışların neden olduğu krizleri aşma çabasında, İslam düşünce geleneğinin referans aldığı ilkeler ile İslam nazariyatının yeniden inşasının yollarını tartıştı. Üçer’in sunumunun ardından, 29 Mayıs Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Ayhan Çitil ve 19 Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burhanettin Tatar, müzakerelere katkıda bulundular.
Gaziantep Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Habip Türker’in moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Metafizik Şiddet ve İslam Felsefesi” oturumunda, sunum yapan 29 Mayıs Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Selami Varlık, Batı metafizik eleştirisinin Hristiyan önkabullerini klasik İslam felsefesinin ilkeleriyle karşılaştırdı. Heidegger ve bazı Heidegger sonrası filozofların metafiziğe dair eleştirilerinin, metafiziği belirli bir şiddet biçimi ile özdeşleştirdiğine dikkat çekti. Varlık, İslam felsefesinin metafizik anlayışının, Kur’an’ın sunduğu iyimser akıl algısına dayandığını vurguladı.
Varlık’ın tebliği üzerine, İzzet Baysal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Uğurlu ve İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Felsefe ve Din Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recep Alpyağıl, konuşmalarını gerçekleştirdi.
Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi Müdürü Doç. Dr. Özkan Öztürk’ün moderatörlüğünü üstlendiği “Sürdürülebilirlik, Adalet ve Kapsayıcılık Açısından İslam Kaynaklı Kurumlar” başlıklı oturumda, İstanbul Medeniyet Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi İslam Hukuku Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Tuncay Başoğlu, insanlık tarihini dönüştüren yeni bir dönemin başlatıcısı olarak İslam’ın medeniyet tezahüründe ortaya çıkan kurumların İslam inanç ve yaşam tarzıyla ilişkisini inceledi. Başoğlu, tevhid ve nübüvvete dayalı teorilerin ne ölçüde hayata geçirildiği sorusunu gündeme getirdi.
Başoğlu’nun sunumunun ardından, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nail Okuyucu ve Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Harun Yılmaz, kendi görüşlerini paylaştılar.
Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. M. Nedim Tan’ın moderatörlüğündeki “Çağdaş Felsefe Açısından Tevhid ve Nübüvvetin Evrenselliği: İmkanlar ve Zorluklar” başlıklı oturumda, Mardin Artuklu Üniversitesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yunus Cengiz, İslam düşüncesinde geliştirilen tevhid ve nübüvvete dair kuramları günümüz felsefe tartışmalarına dahil etmenin imkanlarını ve zorluklarını ele aldı. Cengiz, klasik İslam düşüncesindeki bu teorilerin genel yapısı, kullanılan dil ve temel argümanları üzerine detaylı bir analiz yaptı.
Cengiz, bu teorilerin çağdaş felsefe içinde bir yer bulması ve tartışmalara katılması için hem klasik hem de modern metinlere yapı sökümcü ve yeniden inşacı bir yaklaşım benimsenebileceğini belirtti. Cengiz’in sunumunun ardından İbn Haldun Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Enis Doko, kendi görüşlerini aktardı.
Sempozyum, katılımcıların aile fotoğrafı çektirmesiyle sona erdi. Türk Tasavvuf Musikisi ve Folklorunu Araştırma ve Yaşatma Vakfı Başkanı Ahmet Özhan, kapanış konuşmasında bir sonraki etkinliğin “İslam Estetiği” başlığıyla konferans formatında düzenleneceğini ve konunun derinlemesine işleneceğini belirtti. Türkiye’nin farklı illerinden gelen akademisyenlerin yanı sıra öğrenciler ve vatandaşların katılımıyla gerçekleştirilen sempozyum, neyzen ve bestekar Mustafa Hakan Alvan’ın şefliğinde Türk Tasavvuf Musikisi ve Folklorunu Araştırma ve Yaşatma Vakfı İcra Heyeti tarafından verilen “Tevhid Etsin Dilimiz” başlıklı tasavvuf musikisi konseriyle son buldu.