Suriye’de Baas Rejiminin Sona Ermesi Üzerine İlk Açıklamalar
Suriye’de 61 yıllık Baas rejiminin sona ermesine dair hükümetten ilk açıklamalar gelmeye başladı. Bu gelişmeler, bölgedeki dinamiklerin hızla değiştiği bir dönemde yaşanıyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, sosyal medya üzerinden “Suriye, Suriyelilerindir!” diyerek bu tarihi anı duyurdu. Yılmaz, Suriye halkının yeni bir döneme girdiğinin altını çizerken, “Suriye halkının iradesini yansıtan yeni bir rejim için geçiş sürecinin sağlıklı işlemesi son derece önemlidir. Dar ve çatışmacı değil, kapsayıcı ve inşa edici bir yaklaşım esas olmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Bölge dışı güçlerin Suriye’nin istikrarına zarar verici eylemlerden kaçınması gerektiğini vurgulayan Yılmaz, “Uluslararası toplum ve kurumlar, yeniden inşa sürecine destek vermelidir.” şeklinde konuştu. Yılmaz, “Tüm unsurları ile Suriye halkının birliği, istikrarı ve huzuru için siyasi ve ekonomik olarak yeniden yapılanma sürecinin başarılı olmasını diliyorum. Suriye’nin toprak bütünlüğü ve egemenliği korunarak; tüm dinlerden, mezheplerden ve etnik kimliklerden Suriye vatandaşlarının barış içinde bir arada yaşaması için gerekli şartlar hızla oluşturulmalıdır.” dedi.
“Dayanışma İçinde Olacağız”
Yılmaz, “Suriye’de güvenli ve ekonomik olarak elverişli ortamın tesisi ile yıllardır vatanlarından uzak yaşayan Suriyeli kardeşlerimizin onurlu, güvenli ve gönüllü dönüşü de sağlanmış olacaktır.” paylaşımında bulundu. Yeni dönemde, terör örgütlerinin Türkiye’ye yönelik oluşturdukları tehditlerin ortadan kaldırılmasının en önemli önceliklerden biri olduğunu vurguladı.
Türkiye’nin gelişmeleri yakından takip ettiğini; barış, istikrar ve refah için çalışmaya devam edeceklerini ifade eden Yılmaz, “En zor zamanlarında olduğu gibi, bugün ve yarın da kardeş Suriye halkının tamamı ile dayanışma içinde olacağız.” dedi.
Bakan Fidan: Suriye Yeni Bir Aşama Ulaştı
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katar’ın başkenti Doha’da düzenlediği basın toplantısında Suriye’deki son durumu değerlendirdi. Bakan Fidan, “Rejim, çok önemli konular üzerinde durmakta başarısız oldu. Devlet kurumları, Suriye halkının ihtiyaçlarına yanıt veremedi. Temel hizmetleri yerine getiremediler. Halkın yarısı, hem ülke içinde hem de ülke dışında yerinden edildi. Bu göç akımları, komşu ülkeler ve Avrupa’da baskılara yol açtı.” dedi.
“Suriye Halkı Geleceğini Şekillendirecek”
Rejimin hayatta kalabilmek için uyuşturucudan kazandığı paraya dayandığını ifade eden Bakan Fidan, “Bu sabah itibarıyla Suriye yeni bir aşamaya ulaştı. Suriye halkı ülkelerinin geleceğini yeniden şekillendirecek. Bugün umudumuz var. Fakat Suriye halkı bunu tek başına başaramaz. Uluslararası toplumun Suriye halkını desteklemesi gerekiyor.” şeklinde konuştu.
“Suriyeliler Artık Ülkelerine Dönebilir”
Türkiye’nin Suriye’nin milli birliğine, istikrarına, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne önem atfettiğini belirten Bakan Fidan, “Ülkelerini terk etmek zorunda kalan milyonlarca Suriyeli artık ülkelerine dönebilir. Yeni idarenin düzenli bir şekilde kurgulanması gerekiyor. Kapsayıcılık ilkesinden hiçbir zaman taviz verilmemeli ve intikam hedefi güdülmemeli.” ifadelerini kullandı.
“Türkiye Terörle Mücadele Adımları Atacaktır”
Artık birlik ve ülkeyi yeniden inşa etme zamanının geldiğini belirten Bakan Fidan, “Bugün bölgede ve bölge dışında bütün aktörlerin dikkatli ve sakin bir biçimde hareket etmeleri çağrısında bulunuyoruz. Bölgeyi daha fazla istikrarsızlığa götürmemek gerekiyor. Suriye’nin toprak bütünlüğü ve refahı korunmalı.” dedi.
Geçiş döneminde çok dikkatli olunması gerektiğini vurgulayan Bakan Fidan, “Farklı gruplarla iletişim halindeyiz. Terör örgütlerinin, özellikle DAEŞ ve PKK’nın bu durumdan bir avantaj sağlamaması için elimizden geleni yapıyoruz. Türkiye, terörizmle mücadele konusunda tüm adımları atacaktır. Bütün azınlıklar, Hristiyanlar, Kürtler, Müslüman olmayanlar adil bir muameleye tabi tutulmalı.” diye konuştu.
“Suriye’de Güvenliğin Tesisi İçin Çalışacağız”
Yeni hükümetin tüm tarafları kapsayıcı şekilde davranması, tüm muhalif güçlerin birleşmesi, devlet kurumlarının korunması ve doğru çalışmaları sağlanması gerektiğini belirten Bakan Fidan, “Biz Suriye’de barış ve güvenliğin tesisi için elimizden geleni yapacağız.” dedi.
Son hafta içerisinde hem bölgesel hem uluslararası aktörlerle yoğun diyaloglar yürütüldüğünü belirten Fidan, “Astana ülkeleri, Türkiye, Rusya ve İran bir araya geldi ve bu gelişmeleri ele aldı. Biz bu çerçevede Rusya ve İran’ın yapıcı yaklaşımını önemsiyoruz. BM’nin Suriye temsilcisi de bizimleydi. Bölgesel ve uluslararası aktörlerle işbirliğimizi devam ettireceğiz.” diye ekledi.
Bakan Fidan Soruları Yanıtladı
Bakan Fidan, toplantının geri kalanında basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Esad’ın nerede olduğu sorusuna yanıt veremeyeceğini belirten Fidan, muhtemelen Suriye dışarısında olduğu ifade etti.
Suriye’nin istikrarlı bir geçiş süreci yaşaması için Türkiye’nin ne yaptığı sorusuna ise, “Biz Suriye’nin istikrarı için çok uzun süredir çaba gösteriyoruz. Aktörleri ve problemleri yakından tanıyoruz. Bunlar zorlu problemler ve çok yoğun çalışmamız gerekiyor. Suriye halkıyla birlikte çalışmamız gerekiyor. Sadece Türkiye’nin değil, bölgesel ve uluslararası aktörlerin de dahil olması gerekiyor. Çok iyi ve sorunsuz bir geçiş sürecinin olması için sivil halka zarar verilmemesi ve temel hizmetlerin verilmesi gerekiyor.” dedi.
Türkiye Esad’la Temasta Bulundu mu?
Bakan Fidan, Türkiye’nin son günlerde Esad’la temasta bulunup bulunmadığına yönelik soruya ise, “Bildiğiniz gibi Sayın Cumhurbaşkanımız son birkaç aydır özellikle Suriye rejimine ve Esad’a ulaşmaya çalışıyor ancak bütün bu çabalar sonuçsuz kaldı. Biz bir şeyler olacağını bekliyorduk. Suriye halkının ve Suriye’nin problemlerini yakınen biliyoruz. Rejim, aslında yavaş yavaş çürüyordu ve çöküyordu, biz de bunu görüyorduk.” şeklinde yanıtladı.
Fidan, 2016’dan bu yana rejimin adrenalinle hareket ettiğini bildiklerini belirterek, “Bu değerli zamanı kullanamadılar, tam tersine rejimin çöküşünü gördük. Bir mermi bile atılmadan Halep’in düşmesi, bu sürecin nasıl ilerlediğini anlatıyor.” dedi.
“Terör Örgütleri Konusunda Endişeliyiz”
Türkiye’nin Suriye’nin yeniden inşası için tüm kapasitesini kullanarak yeni yönetimle çalışmaya devam edeceğini belirten Fidan, “Tabii ki terör örgütleri konusunda endişeliyiz, bu nedenle çok dikkatli hareket ediyoruz. Amerikalı dostlarımızla sürekli temastayız.” ifadelerine yer verdi.
Fidan, “Son derece meşru Kürt taraflar var, ancak PKK hiçbir şekilde meşru bir taraf olamaz. Uluslararası terör savaşçıları da bu süreçte yer alıyor. Suriyeli olmayanlar, SDF’yi yönetiyor.” dedi. Esad’ın ülkeden ayrıldığını belirten Fidan, “Artık Suriye’nin yaralarının sarılması için el birliğiyle neler yapabileceğimizi düşünüyoruz. İnşallah, daha güzel günler Suriye halkını bekliyor.” şeklinde konuştu.
Ayrıca, mültecilerin ülkelerine dönmesi için çalışmalara başladıklarını belirten Fidan, Türkiye’nin Suriye’deki yeniden inşa sürecine katkı sağlamak için gerekli adımları atacağını vurguladı.