Nöbetçi Eczaneler
Mikroplastiklerin İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri
Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz tam olarak anlaşılmamış olsa da, yapılan çeşitli araştırmalar bu küçük parçacıkların felç ve kalp krizleri gibi ciddi sağlık sorunlarıyla ilişkili olabileceğini göstermektedir. Son dönemde yapılan bir çalışmada, demans hastalarının beyinlerinde mikroplastik seviyelerinin normal bireylere kıyasla yaklaşık altı kat daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Ancak bilim insanları, demansın beyin dokusunda zaten var olan bir bozulmaya yol açtığını ve bu durumun mikroplastik birikimini artırabileceğini vurgulamaktadır. Bu nedenle, mikroplastikler ile demans arasında doğrudan bir nedensellik ilişkisi kurulmaması gerektiği belirtilmektedir.
Araştırmayı yöneten New Mexico Üniversitesi’nden Prof. Matthew Campen ve ekibi, mikroplastiklerin nörolojik hastalıklara veya diğer sağlık sorunlarına neden olup olmadığını anlamak için daha kapsamlı çalışmaların gerekliliğini ifade etmektedir.
Mikroplastikler Her Yerde
Son zamanlarda yapılan başka bir araştırma, erken doğumla dünyaya gelen bebeklerin plasentalarında mikroplastik oranının çok daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca fareler üzerinde gerçekleştirilen deneylerde, mikroplastiklerin beyin damarlarını tıkayarak nörolojik hasara yol açabileceği gözlemlenmiştir. Ancak, insan kılcal damarlarının daha geniş olması nedeniyle, aynı etkiyi gösterip göstermeyeceği konusunda belirsizlik devam etmektedir.
En Yaygın Plastik: Polietilen
Araştırma ekibi, 2016 ve 2024 yılları arasında ölen toplam 52 kişinin beyin, karaciğer ve böbrek dokularını detaylı bir şekilde analiz etmiştir. Bu analizler sonucunda, beyin dokularında mikroplastik yoğunluğunun diğer organlara kıyasla çok daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, 2024’te ölen bireylerin beyin ve karaciğer dokularındaki mikroplastik seviyelerinin 2016’dakilere göre belirgin bir artış gösterdiği tespit edilmiştir.
Daha önce 1997-2013 yılları arasında ABD’nin doğu kıyısında ölen kişilerden alınan beyin dokuları da incelenmiş ve 1997’den 2024’e kadar beyinlerde mikroplastik kirliliğinin sürekli bir artış gösterdiği görülmüştür. En yaygın olarak tespit edilen plastik türü, genellikle plastik torba ve gıda ambalajlarında kullanılan polietilen olmuştur. Beyindeki plastik parçacıklarının çoğunun nano ölçekli kırıklar ve parçalar halinde olduğu belirlenmiştir.
Plastik Kirliliği Azaltılırsa İnsan Sağlığı Korunabilir
Araştırma ekibi, organlardan yalnızca tek bir örneğin alınmasının yanı sıra, bireyler arasındaki farklılıkların ve coğrafi değişkenliklerin sonuçları etkileyebileceğini belirtmiştir. İngiltere’deki Exeter Üniversitesi’nden Prof. Tamara Galloway, son 8 yılda beyinlerdeki mikroplastik seviyelerinin %50 oranında arttığını ve bunun plastik üretimi ve kullanımındaki artışla paralel bir gelişim gösterdiğini ifade etmiştir. Galloway, çevredeki mikroplastik kirliliğinin azaltılması durumunda, insan vücuduna giren mikroplastik miktarının da düşeceğini vurgulamaktadır.
Avustralya’daki RMIT Üniversitesi’nden Prof. Oliver Jones ise, mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki kesin etkilerini anlamak için daha fazla ve daha kapsamlı araştırmalar yapılması gerektiğini belirtmektedir.
YORUMLAR