İzmir Büyükşehir Belediyesi'nden 20. Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri Töreni

(İZMİR) –

İzmir Büyükşehir Belediyesi, tarihi ve kültürel mirasına sahip çıkan projeleri desteklemek amacıyla düzenlediği 20. Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri’ni Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde (AASSM) gerçekleştirilen bir törenle sahiplerine takdim etti. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, ödül töreninde yaptığı konuşmada, “İzmir’in tarihi ve kültürel mirasına bu dönemde her zamankinden daha fazla sahip çıkacağız” ifadelerini kullandı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, kentin tarihi ve kültürel değerlerinin korunması ve bu konuda farkındalığın artırılması amacıyla bu ödülleri 20. kez düzenliyor. Törende konuşan Başkan Cemil Tugay, tarihi yapıları yeniden kent yaşamına kazandırma konusunda kararlılıklarını vurgulayarak, Kemeraltı, Basmane ve Kadifekale gibi tarihi bölgelerde büyük yatırımlarla yenileme çalışmaları yaptıklarını belirtti. Ayrıca, Smyrna Antik Tiyatrosu’nun kazı çalışmalarını hızlandırdıklarını ve Bıçakçı Han, Yıldız Sineması, Emniyet Oteli gibi yapıları restore ederek kültür ve sanat merkezlerine dönüştüreceklerini açıkladı.

Tugay: “UNESCO Dünya Miras Listesi için önemli adımlar atıyoruz”

Başkan Tugay, İzmir’in UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmesi için önemli adımlar attıklarını da belirtti. “Kemeraltı bölgesini, İzmir Planlama Ajansı bünyesinde oluşturduğumuz Kemeraltı Araştırma Grubu ile destekleyerek kalıcı liste için hazırlanıyoruz. Basmane çevresinde sokak sağlıklaştırma çalışmaları yürütüyoruz. Ayrıca, kentimizin tarihi merkezinde envanterini oluşturduğumuz atıl durumdaki pek çok açık alanı, mahallelerin ihtiyaçları doğrultusunda yeniden düzenliyoruz. KUDEB Müdürlüğümüz, basit onarım ve koruma uygulamaları ile uygun finansmana erişim için vatandaşlarımıza yol gösterecek kapsamlı bir kitapçık hazırladı. Bu kapsamda belediyemizin tarihi yapılarla ilgili birimlerinin bakım ve onarım süreçlerini kolaylaştırmayı planlıyoruz” dedi.

“İzmir’i Türkiye’nin en başarılı şehri yapmak istiyoruz”

Kültürel mirasın değerinin İzmir halkı tarafından daha iyi anlaşılmasını sağlamanın öncelikli görevlerinden biri olduğunu ifade eden Başkan Tugay, “Bugüne kadar sağlanan her kaynağı 5’e, 10’a, 20’ye katlayarak çalışmaya devam edeceğiz. Bu ödülün 20’ncisini düzenlemek, kent için büyük bir onur. Daha fazla inanca, güvene ve iş yapma isteğine ihtiyacımız var. İzmir’i, kültürel ve tarihi mirasını koruma, geliştirme, yenileme, restore etme ve tekrar kullanıma açma konularında Türkiye’nin en başarılı şehri yapmak istiyoruz. Bunun için el vermek isteyen herkes bizim için değerlidir” dedi.

“İzmir, dünya tarihinin akışına yön verdi”

İzmir’in birçok medeniyete ev sahipliği yaptığını ve dünya tarihinin akışında belirleyici bir rol oynadığını vurgulayan Başkan Tugay, “Binlerce yıl önce sanata, bilime, felsefeye ve mimariye öncülük eden bir şehiriz. İnsanlığın ortak kültür tarihine katkıda bulunmuş, Akdeniz’in en güzel doğal limanlarından birinin kıyısında denizaşırı uygarlıklarla ticari ve kültürel alışverişte bulunarak şehrimizi şekillendirmiştir. İzmir, tarihi değeri ve mirası ile herhangi bir konuşmanın sınırlarına sığmayacak kadar zengin bir şehirdir” dedi.

Velibeyoğlu: “Ülkemizde bir başka örneği yok”

Tören, Tire Bandosu eşliğinde saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile başladı. Ödül Komitesi ve Seçici Kurul üyelerinin tanıtıldığı törende, Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanı Hasibe Velibeyoğlu da bir konuşma yaptı. Velibeyoğlu, “Başkanımızın kültürel varlıkların korunması ve yaşatılmasına verdiği önem, yeni kurulan Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanlığı’nın tarihi ve kültürel miras alanındaki çalışmalarını inançla ve hevesle yürütmesine vesile oluyor. Bugün ödül kazananlar, sadece geçmişin izini korumakla kalmayıp, aynı zamanda İzmir’in kimliğine değer katıyor ve gelecek kuşaklara ilham veriyor” ifadelerini kullandı.

62 başvuru yapıldı

Bu yıl İzmir il sınırları içerisinden gelen 62 başvuru değerlendirildi. 20. yıla özel olarak oluşturulan “Korumada Süreklilik Ödülü”, programın ilk 10 yılında ‘Tarihi Yapıda Yaşam’ kategorisinde ödüle değer bulunanlar arasından, şartnamede belirlenmiş ilke ve kriterlere uygun olarak korumayı ve yaşatmayı sürdüren 12 ödül sahibine Ödül Komitesi tarafından verildi. Diğer kategoriler için Seçici Kurul incelemesi sonucunda ön elemeyi geçen 36 başvuru, Korumada Süreklilik Ödülü ile birlikte 20. yıla özel düzenlenen ödül töreninde sahnede onurlandırıldı.

Okul projelerine teşekkür ve teşvik

2024 yılı itibarıyla “Tarihine Sahip Çıkan Okul Projelerinin Onurlandırılması” başlığı da eklendi. Bu kapsamda, genç nesillerin kültürel mirasa olan ilgisini artırmak ve katılımlarını teşvik etmek amacıyla eğitim projeleri ve bilinçlendirme çalışmaları, teşekkür ve teşvik belgeleri ile onurlandırılacak. Bu yılki ödül töreninde İzmir’in mirasına sahip çıkan çeşitli projeler de yer aldı.

20. Yıl Jüri Özel Ödülleri

Tarihi Mekanda Geleneksel Zanaatların Yaşatılması kategorisinde, İzmir’in tarihine emek veren iki usta, Feti Pamukoğlu ve Ozan Özdemir, Jüri Özel Ödülü’ne layık görüldü.

Türkiye’de ilk

İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri, İzmir’in kültürel mirasa olan bağlılığını ve katkısını belgeliyor. Farklı kategorilerde yapılan başvurular, toplumun kültürel mirasına olan duyarlılığı artırıyor ve yeni nesillerin kültür bilincinin gelişimine katkı sağlıyor. Türkiye’de bir ilk olan ve 20 yıllık deneyimi ile İzmirlilerin kültürel mirasa gösterdiği duyarlılığın simgesi olan bu ödüller, 2021 yılında Europa Nostra Ödülleri’nden “Eğitim, Öğretim ve Bilinçlendirme” dalında jüri özel ödülü almıştı.

Jürinin yaptığı değerlendirmeler sonucunda ödüle değer görülen çalışmalar ise şu şekilde sıralandı:

Korumada Süreklilik Ödülü

Gülsen Ertürk Evi (Yeni Foça)
Mahmut Karnas Evi (Yeni Foça)
Nazmiye Arabacı Evi (Yeni Foça)
Ali Rıza Cakubey Evi (Yeni Foça)
Ahmet Can Taşkan, Köprübaşı Fırını (Urla)
Mehmet Erol, Saatçi (Urla)
Çetin ve Sevil Özgül Evi (Urla)
Yılmaz Eren Terzi (Urla)
Füsun ve Güven Çağatay Evi (Varyant)
Arife Döner Evi (Birgi)
Ayşe Adalet Süzer Can Evi (Birgi)
Ali Haydar Ayla, Kubbeli Bakkal (Menemen)

Tarihi Yapıda Yaşam Ödülü

Yahya ve Fatma Şahinkoç, Şahinkoç aile apartmanı (Bergama)
Sermin Demirutku Evi (Tire)
Gülten Yeniyurt, Halil Yeniyurt Sakaoğlu Fırını (Basmane)
Erdem Tok, Tokoğlu Fırını (Birgi)
Nuran ve Ayfer Yağcıer Evi (Birgi)

Tarihi Mekanda Geleneksel Zanaatların Yaşatılması Dalında Jüri Özel Ödülü

Feti Pamukoğlu – Saatçi (Kemeraltı)
Ozan Özdemir – Çalgı Yapım Ustası (Kemeraltı)

Tarihi Mekanda Geleneksel Zanaatların Yaşatılması Ödülü

Cihangir Dinç, Fıçıcı (Kemeraltı)
Ali Demirci, Kalaycı Ustası (Bergama)
Hulki İğek (Saz Yapım Ustası, TRT Sanatçısı)
Hilkat İpek (Saz Yapım Ustası)
Yılmaz İpek, Saz Evi
Sakıp Taş, Tenekeci (Havra Sokağı)

Özgün İşlevin Değiştirildiği Esaslı Onarım Ödülü

Ziraat Bankası İzmir Sanat Müzesi (Gazi Bulvarı, Konak)
Proje Müellifi: Uluç Pakben
Yapı Sahibi: Ziraat Bankası A.Ş.
Yüklenici: Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş.

Özgün İşlevin Korunduğu Esaslı Onarım Ödülü

Ender Hanım Gülcüoğlu Konağı (Tire)
Proje Müellifi: Zinet Benal Kabaklı
Yapı Sahibi ve Yüklenici: Ender Akın
Balcıoğlu Evi (Foça)
Proje Müellifi: Uluç Pakben
Yapı Sahibi: Kürşat Balcıoğlu
Yüklenici: UMART Mimarlık Müh. Ltd. Şti.

Basit Onarım Ödülü

Natırzade Evi (Kemeraltı)
Yapı Sahibi: Serdar Dağistan
Proje Müellifi: Burcu Kaplan
Yüklenici: Umart Mimarlık Mühendislik Ltd. Şti.

Tarihi Çevre ve Kültür Varlıklarını Koruma Dalında Katkı Ödülü

Tire Bandosu; Yüz Yıllık Seslerin İzinde (Belgesel)
Yapımcı Yönetmen: Sevcan Aytaç Sönmez ve paydaşları

Tarihine Sahip Çıkan Okul Projelerinin Onurlandırılması

Teşekkür ve teşvik belgeleri alan okullar ise şunlardır:

Özel İzmir Sev İlkokulu, Liman Kenti İzmir
İstek İzmir Okulları – Çocukların Gözü ile Kültür Mirası İzmir
UKEB Okulları, Geçmişten Günümüze Bergama Antik Kenti ve Kültürel Mirasın İncisi Parşömen
Özel İzmir Amerikan Koleji, Vebanın İzinde; Kara Ölüm ve Seferihisar Veba Mezarlığı
Özel Piri Reis Okulları, Barışın Simgesi, Urla’nın Yeşil Hazinesi
TED İzmir Koleji Ortaokulu, Geçmişin İzinde Kamanlı Yerleşkesi
Özel Kent Koleji – Kanatlarımın Altında İzmir’im
Özel Mavişehir Sınav Anadolu Lisesi, Bergama’nın Dünyaya Armağanı: Parşömen Araştırma Projesi
Özel Karşıyaka Sınav Anadolu Lisesi, Ege Bölgesinin UNESCO Değerleri
Bahçeşehir Koleji İzmir Kuzey Kampüsü Fen ve Anadolu Lisesi, Hiç Kapanmayan Müze, Hiç Uyumayan Şehir İzmir
Bilsev Koleji, Yaşayan Bergama
Bilsev Koleji, Daha Çok Var Ol Teos
İzmir Bahçeşehir Koleji Güzelbahçe Kampüsü, Küçük Kaşifler Şehrini Tanıyor
İzmir Radikal Okulları Konak Kampüsü, Mimaride Doğanın İzleri “Art Nouveau” Konulu Dergi Çalışması
İzmir Özel Saint Joseph Fransız Lisesi, İzmir ‘Kültürel Mirasa Yolculuk’ Dergi Çalışması
İzmir Özel Türk Koleji Bornova Kampüsü, Evliya Çelebi’nin İzinde Kemeraltı
Bayraklı Uğur Okulları, Bornova Köşkleri ve Bir Örnek Gezi Mattheys Köşkü
İzmir Özel Türk Koleji Konak Bahattin Tatış Kampüsü, İzmir’de Endüstri Miras Alanlarının Korunması ve Kentsel Belleğin Sürdürülebilmesi: Alsancak Liman Ardı Bölgesi Örneği

Bedriye Gülay Beşikçi ve Yavuz Çorapçıoğlu’na ödül

Törende, Basmane’nin kültürel mirasını kapsayan resimleri ile Bedriye Gülay Beşikçi ve İzmir Görsel Koleksiyonu ile Prof. Dr. Yavuz Çorapçıoğlu’na da ödül verildi.

Seçici Kurul’da kimler var?

Asil Seçici Kurul Başkanlığı görevini İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü E. Öğretim Üyesi, ICOMOS Türkiye Milli Komitesi Üyesi Dr. Gülsün Tanyeli üstlendi. Asil üyeler arasında ise Ankara İngiliz Arkeoloji Enstitüsü (BIAA), SARAT (Safe Guarding Archaeological Assets of Turkey) Türkiye’nin Arkeolojik Varlıklarının Korunması Projesi Koordinatörü Dr. Gül Pulhan, İTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turgay Kerem Koramaz, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü E. Öğretim Üyesi Dr. Ertan Daş, DEÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşegül Altonörs Çırak, Kavram Meslek Yüksek Okulu Öğretim Üyesi, Mimar – Restorasyon Uzmanı Dr. Umut Devrim Tunca ve Uygulamacı Mimar Boygar Özlen yer aldı. Yedek Seçici Kurul ise Celal Bayar Üniversitesi Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Funda Gençer, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı Arş. Gör. Dr. Burak Aslan, DEÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Arş. Gör. Dr. E. Duygu Kahraman ve Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Anabilim Dalı Arş. Gör. Settar Tarman’dan oluşmaktadır.