İtalya ve Arnavutluk Arasındaki Göçmen Nakil Krizi

İtalya ile Arnavutluk Arasındaki Göçmen Naklinde Kriz

İtalya ile Arnavutluk arasında bir süredir devam eden düzensiz göçmen naklinde dikkat çekici bir gelişme yaşanmış durumda. 26 Ocak’ta, İtalya’nın Afrika’ya en yakın kara parçası olan Lampedusa Adası açıklarında kurtarılan 49 düzensiz göçmen, 28 Ocak’ta Arnavutluk’taki göçmen merkezlerine götürülmüştü. Ancak, gönderilen göçmenlerle ilgili bir kriz patlak verdi. Roma Temyiz Mahkemesi’nin kararı sonrasında, İtalyan sahil güvenliğine ait bir gemi, daha önce Arnavutluk’a gönderilen düzensiz göçmenleri İtalya’ya geri getirmek zorunda kaldı.

Mahkeme Kararı, Meloni’nin Planını Altüst Etti

İtalyan makamları, Roma Mahkemesi’nin verdiği farklı gerekçeli kararlar neticesinde bu göçmenleri geri almak zorunda kaldı. Roma Mahkemesi, Ekim 2024’te ilk göçmen grubunun Arnavutluk’taki merkezlerde tutulamayacağına hükmetmişti. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, 6 Kasım 2023’te Roma’da imzaladıkları anlaşma ile Akdeniz’de kurtarılan reşit ve sağlıklı erkek göçmenlerin Arnavutluk’a nakledilmesini ve iltica taleplerinin inceleneceği süre boyunca burada kalmalarını öngörmüştü. Bu anlaşma, bir AB ülkesinin düzensiz göçmenleri, AB üyesi olmayan bir ülkeye göndermesini düzenleyen ilk örnek olma özelliğini taşıyor.

İlk Uygulama Başarısız Oldu

Anlaşma çerçevesinde, İtalya tarafından Arnavutluk’un kuzeybatısındaki Şingin Limanı’nda bir kabul merkezi ve Gjader bölgesinde geri gönderme merkezi kuruldu. Yılda yaklaşık 36 bin düzensiz göçmenin nakledilmesi planlanan bu merkezler, Ekim 2024’te faaliyete geçmeyi hedefliyordu. Ancak, 16 Ekim ve 8 Kasım 2024 tarihlerinde Arnavutluk’a gönderilen göçmen grupları, Roma Mahkemesi’nin kararları nedeniyle geri iade edildi.

Sol Muhalefet, Meloni’yi İstifaya Çağırıyor

Meloni hükümetinin düzensiz göçe karşı bir “caydırıcı unsur” olarak sunduğu bu merkezler, muhalefet ve sivil toplum kuruluşları tarafından sert eleştirilere maruz kalıyor ve “İtalya’nın kaynaklarının israfı” olarak nitelendiriliyor. Meloni hükümeti, beş yıllık bir plan çerçevesinde her ay 3 bin göçmeni AB sınırlarının dışındaki gözaltı merkezlerine nakletmeyi hedefliyordu. Bu yılın ilk dört haftasında İtalya kıyılarına 3 bin 704 düzensiz göçmen ulaştı. Geçen yılın tamamında İtalya’ya ulaşan düzensiz göçmen sayısı, 2023’e kıyasla yüzde 58 düşüşle 66 bin 317 olarak kaydedildi.

İtalya ile Arnavutluk arasındaki bu protokol, Avrupa Birliği (AB) ülkesinin, kendisine gelen düzensiz göçmenleri, Birlik üyesi olmayan başka bir ülke toprağına göndermesini düzenleyen ilk anlaşma olma özelliği taşıyor. Anlaşmayla oluşturulan bu tesislere yönelik, İtalyan ve yabancı basında yayımlanan bazı haber ve yazılarda ABD’nin Küba yakınındaki askeri hapishanesine atıfla “yeni Guantanamo” eleştirileri yöneltilmişti. İtalya’da muhalefet partileri ise devletin, düzensiz göçmenleri bu merkeze göndermek için yaklaşık 800 milyon euroyu sokağa attığını savunarak hükümete yüklenmiş durumda.