İstanbul’da Çarpma Olayı ve İade Süreci
İstanbul’da, ehliyetsiz kullandığı aracıyla Oğuz Murat Aci’ye çarparak ölümüne neden olan Timur Cihantimur’un annesi Eylem Tok, oğlu ile birlikte ABD’ye kaçarak dikkatleri üzerine çekti. Tok’un avukatı Jennifer M. Herrmann, müvekkilinin Türkiye’ye iade sürecinin durdurulmasını talep etti. Herrmann, mahkemeye sunduğu dilekçede, Tok’un iadesine yönelik itiraz dilekçesi hazırlamak için sürecin 60 gün süreyle durdurulmasını istedi.
AVUKATIN EK SÜRE TALEBİ
Dilekçede, Tok’un yasal haklarını tam olarak kullanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyduğu belirtildi. Ayrıca, iadenin geçici olarak askıya alınmasının hukuki bir zorunluluk olduğu savunuldu.
“İADE GEÇİCİ OLARAK ASKIYA ALINMALI”
Dilekçede, Tok’un Türkiye’ye iade edilmesi durumunda ciddi risklerle karşılaşacağı iddia edildi. Tok ve ailesinin Türkiye’de ölüm tehditleri aldığına dair ciddi bir endişe olduğu vurgulandı. İadenin gerçekleşmesi halinde bu tehditlerin somutlaşabileceği ifade edildi. Bu durumun insan hakları açısından büyük bir tehlike teşkil ettiği dile getirildi.
HUKUKİ SORULAR VE DELİL TARTIŞMALARI
Avukat Herrmann, Tok’un iadesi konusunda hukuki açıdan birçok tartışmalı noktanın bulunduğunu ve bu noktaların mahkemede detaylı bir şekilde ele alınması gerektiğini belirtti. Tok’a yöneltilen suçlamaların ABD-Türkiye arasındaki iade anlaşması çerçevesinde değerlendirilebilirliği hususunda önemli hukuki sorular olduğu ifade edildi. Dilekçede, Tok’un elde edilen cep telefonunun delil niteliği taşıyıp taşımadığı ve suçlamaların iade anlaşmasına uygun olup olmadığı gibi konuların da mahkemede tartışılması gerektiği savunuldu.
TESLİM EMRİ HEMEN ÇIKMAYACAK
Bu başvurunun ardından, davaya bakan savcı Kristen Kearney, mahkemeye sunduğu dilekçede ABD hükümetinin sürece dair tutumunu açıkladı. Savcı Kearney, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın mahkemenin onayına rağmen Tok ve oğlunun Türkiye’ye teslim edilmesine yönelik bir emir çıkarmayacağını ve 28 gün boyunca iade işleminin gerçekleşmeyeceğini bildirdi. Bu süre zarfında Tok ve Cihantimur’un hukuki itiraz haklarını kullanmaları için fırsat tanınacağı ifade edildi.
HABEAS BAŞVURUSU YAPILIRSA İADE SÜRECİ DURDURULACAK
Savcılığın dilekçesinde, Eylem Tok ve Timur Cihantimur’un mahkemenin iade kararına itiraz edebilmeleri için 28 günlük bir süreye sahip oldukları belirtildi. Eğer bu süre içinde Habeas Corpus başvurusu yapılırsa, mahkeme bu başvuruyu değerlendirmeden iade sürecinin ilerlemeyeceği kaydedildi. Ancak, mahkeme Habeas başvurusunu reddederse, ABD Dışişleri Bakanlığı Tok ve oğlunun iadesi için teslim emri çıkarabileceği bildirildi. Teslim detaylarına ilişkin, mahkeme aksi yönde bir karar almadığı sürece, iade işleminin bu noktadan itibaren herhangi bir zamanda gerçekleşebileceğine dikkat çekildi.
28 GÜN BOYUNCA TÜRKİYE’YE TESLİM EDİLMEYECEK
Savcılığın dilekçesinin ardından, Hakim Donald L. Cabell davaya ilişkin elektronik bir karar sisteme girdi. Kararın detaylarında, “Mahkeme, ABD hükümetinin sunduğu Eylem Tok’un iadesine ilişkin onay ve taahhüt belgesini imzalayarak Dışişleri Bakanlığı’na iletecek. Ancak, ABD Dışişleri Bakanlığı bu belgenin kayda geçtiği tarihten itibaren 28 gün boyunca Tok’u Türkiye’ye teslim etmeyecek. Tok’un bu süre içinde Habeas Corpus dilekçesi sunması durumunda, mahkeme bu başvuruyu değerlendirmeden ABD yönetimi iade sürecini ilerletmeyecek.” ifadelerine yer verildi.
İADELERİNE KARAR VERİLMİŞTİ
Davaya bakan Hakim Donald Cabell, 11 Şubat’ta Timur Cihantimur ve Eylem Tok’un Türkiye’ye iadesinin uygun olduğuna karar vermiş ve Türkiye ile ABD arasında yürürlükte olan Suçluların İadesi Anlaşması kapsamında sanıkların Türkiye’ye teslim edilmesine hükmetmişti.
HABEAS CORPUS BAŞVURUSU NEDİR?
Habeas Corpus başvurusu, mahkemeye sevk edilen tutukluların haklarını kullanmalarına ve gözaltına alınmaya itiraz etmelerine olanak tanıyan bir hukuki yöntemdir. Bu emir, mahkumların yasa dışı hapis cezasına veya yasa dışı gözaltına itiraz etmek için kullanabilecekleri bir usulü ifade eder.