İskender Bayhan’dan TOFAŞ’ın İşten Çıkarma Kararına Sert Tepki

İskender Bayhan’dan TOFAŞ’ın İşten Çıkarma Kararına Tepki

Emek Partisi İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, otomotiv sektörünün dev isimlerinden biri olan TOFAŞ‘ın 700 işçiyi işten çıkarmasını Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıdı. TOFAŞ, bu yılın ilk dokuz ayında 5 milyar lira net kar elde ettiğini ve 2023 yılı itibarıyla işçi başına karın 3 milyon lira olduğunu vurgulayan Bayhan, şirketin üretimdeki daralmayı gerekçe göstererek işçi çıkarma kararını aldığını ifade etti.

Bayhan, TOFAŞ yönetiminin işten çıkarılan işçilere ödenecek tazminatların toplamda 330 milyon lira olduğunu belirterek, bu ödemeleri işçilerin anayasal hakkı olarak değil, bir lütuf olarak sunduğunu dile getirdi. Bayhan, şu ifadeleri kullandı: “TOFAŞ yönetimi, yıllardır rekor düzeyde üretim yapan işçileri bir kalemde kapı dışarı ederek karını katlamayı alışkanlık haline getirmiştir. 2020 yılında çalışan sayısını 300 kişi azaltmasının ardından karını 300 milyon lira artırarak, en çok kar eden ikinci otomotiv şirketi konumuna gelmiştir. Ayrıca, 2022 yılı itibarıyla net karını yüzde 160 oranında artırmıştır.”

İşçi Kıyımının Ardındaki Gerçekler

Bayhan, birçok fabrika ve iş yerinde “küçülme” ve “ekonomik daralma” gerekçeleriyle işten çıkarmaların yaşandığını belirtti. Çıkış listelerinin sızdırılmasıyla işçilerin tedirgin edildiğini ve bu durumun ilerleyen süreçte kitlesel işten çıkarmalara yol açacağına dair sinyaller verdiğini ifade etti.

TOFAŞ’ta yaklaşık 700 işçinin işten çıkarılmasının ardından, MESS iş yerlerindeki saatlik ücretlerin ortalama 220 TL’den 200 TL’ye düştüğü gözlemlendi. İşten çıkarılanların büyük bir kısmının kıdemi yüksek ve uzun yıllar fabrikaya emek veren işçiler olduğu anlaşılmakta. Bayhan, bu durumu değerlendirerek, “TOFAŞ, ‘daralma’ bahanesiyle kıdemli işçileri işten çıkarmakla kalmamış, aynı zamanda ortalama ücretleri düşürerek bir kez daha ‘kriz’i fırsata çevirmiştir. Bakanlığınız, 2024’ün ilk çeyreğinde 2,8 milyar TL net kar açıklayan TOFAŞ’ın bu işçi kıyımı ve sektördeki ücret düşürme politikalarına karşı bir inceleme başlatacak mı?” diye sordu.

İşçi Hakları ve Yasal Düzenlemeler

Bayhan, yerli ve yabancı sermaye ile fabrikaların çıkarına hizmet eden destek, teşvik ve imtiyaz politikalarının, fabrikalarda ucuz emek sömürüsü ve artan mobbing/baskı olarak yansıdığını kaydetti. Ayrıca, kıdem tazminatı, işsizlik sigortası ve işe iade tazminatı gibi işçilerin haklarının dahi ortadan kaldırılması talepleri doğrultusunda patronlarla sık sık bir araya gelindiğini belirtti. Bayhan, “Yüzlerce aileyi etkileyen bu işçi kıyımları karşısında herhangi bir yaptırım uygulayacak mısınız, yoksa patronların dilediği gibi işten çıkarma yapmasına olanak tanıyacak yasal düzenlemelerin önünü mü açacaksınız?” dedi.

İskender Bayhan, açıklamasını şu şekilde tamamladı: “Ekonomideki olumsuz gidişatın faturasını işçi ve emekçilerinin sırtına yıkan politikalarınızın bir parçası olarak bu işten çıkarmaları, üzerinde çalıştığınız ‘güvence’ soslu esnek çalışma düzenlemeleri için fırsat olarak mı göreceksiniz? Yoksa işten atmaların yasaklanması ve denetlenmesi gibi önlemlerle, patronların yüksek kar hedeflerinden vazgeçmesini zorlayacak adımlar atacak mısınız?”