İran’da Türkçe Sahnelenen ‘Settarhan Serdar-ı Milli’ Tiyatro Oyunu

İran’da Türkçe Sahnelenen “Settarhan Serdar-ı Milli” Tiyatro Oyunu

İran’da Türkçe olarak sahnelenen “Settarhan Serdar-ı Milli” adlı tiyatro oyunu, ülkenin zengin kültürel ve tarihsel mirasını gözler önüne sererken, ilk olarak Tebriz’de büyük bir ilgiyle karşılanmasının ardından Tahran’da da sahnelenmeye başladı. Bu oyun, İran’ın modern tarihinde önemli bir figür olan halk kahramanı Settarhan’ın yaşamını, özgürlük mücadelesini ve fedakarlıklarını ele alıyor.

Oyun, sadece bir tiyatro gösterisi olmanın ötesinde, İran’ın kültürel çeşitliliğini ve tarihsel geçmişini vurgulayan bir yapıt olarak öne çıkıyor. İlk kez Tebriz’de sahnelendiğinde, yaklaşık 25 bin izleyici tarafından izlendi ve 20 gün boyunca kapalı gişe performans sergiledi. Bu büyük ilgi, Tahran’daki gösterimlerde de devam etti.

Tebriz’deki başarılı temsillerin ardından, oyun başkent Tahran’da da Uluslararası Fecr Tiyatro Festivali kapsamında sahnelenmeye başladı. Tahran’daki ilk gösterim, tiyatroseverler tarafından yoğun bir ilgiyle karşılandı. Oyun, hem Türkçe konuşan hem de Farsça konuşan izleyiciler arasında büyük bir beğeni topladı. Bu durum, Türkçe tiyatronun İran’ın kültürel başkenti Tahran’da ne kadar geniş bir kitleye ulaşabileceğini gösterdi.

Oyun, Settarhan’ın Tebriz’deki direnişini, halkın özgürlük arzusunu ve bu uğurda verilen mücadeleyi anlatırken, aynı zamanda dönemin siyasi ve toplumsal koşullarını da gözler önüne seriyor. Settarhan’ın halkın desteğiyle nasıl bir sembole dönüştüğünü ve bu mücadelenin günümüze kadar uzanan etkilerini vurguluyor.

Yazar ve Yönetmenin Açıklamaları

AA muhabirine konuşan oyunun yazarı ve yönetmeni Yakup Sadık Cemali, “Bu oyun, Settarhan adıyla bilinen çok önemli ve saygın bir liderimizin hayat hikayesini ve zulme karşı mücadelesini anlatıyor.” dedi. Oyunun, 96’sı oyuncu 180 kişiden oluşan bir ekiple 7 ay süren provalarla hazırlandığını aktaran Cemali, “Tebriz’de Büyük Salon’da 22 kez sahnelendi ve yaklaşık 25 bin kişi bu oyunu izledi. Şu anda tüm biletler tükenmiş durumda.” ifadelerini kullandı.

Cemali, özellikle Azerbaycan bölgesine ait İranlıların oyunu büyük bir ilgiyle karşıladığını belirterek, “Fars izleyicilerden de büyük ilgi gördü.” dedi. Settarhan’ın, meşrutiyete karşı çıkan Kaçar hanedanına karşı mücadelesini anlatan Cemali, onun zorluklara rağmen mücadelesinden vazgeçmediğini vurguladı.

Gelecek Planları

Cemali, oyunu Türkiye ve Azerbaycan’da sahnelemek istediklerini dile getirerek, “2025 yılı İran-Türkiye’nin ortak kültür yılı olarak kabul edildi. Biz de bu kapsamda İran Kültür Müsteşarlığı’nın desteğiyle, Türkiye ve Azerbaycan’da bu oyunu sahnelemek istiyoruz. Oralarda da büyük ilgi görebilir çünkü dil sorunu olmaz.” şeklinde konuştu.

Settarhan’ı Canlandıran Oyuncunun Düşünceleri

Settarhan’ı canlandıran tiyatro oyuncusu Mohammed Zirek, bu rolü oynamaktan büyük bir onur duyduğunu belirterek, “Settarhan’ı canlandırabilmek için 13 kilo verdim. O, okuma yazma bilmeyen biri olmasına rağmen, savaş bilgisi, şerefi ve onuru vardı.” dedi. Zirek, “Settarhan, o kadar şerefli biriydi ki kimse onun sözünden çıkmazdı, herkes ona güvenirdi.” şeklinde düşüncelerini paylaştı.

Tiyatroseverlerden Gelen İlgi

Oyun, Tebriz’de büyük bir ilgi gördüğünü belirten Zirek, “Tahran’da da burada Fecr Tiyatro Festivali’ne katıldık. Yine millet bizi yalnız bırakmadı. Bu yüzden millete minnettarım.” dedi. Türkiye ve Azerbaycan’da oyunu sahneleme imkanı bulmalarının kendileri için bir onur kaynağı olduğunu dile getiren Zirek, “Türkler birdir, ayrı değildir. Tebriz, Bakü, Urmiye, Ankara fark yoktur.” ifadesini kullandı.

Settarhan Kimdir?

Settarhan (1868-1914), İran’ın modern tarihinde önemli bir yere sahip olan bir halk kahramanı ve özgürlük savaşçısıdır. İran’ın Azerbaycan bölgesinde doğan Settarhan, 20. yüzyılın başlarında İran’da halkın siyasi haklarını savunmak amacıyla başlatılan Meşrutiyet Devrimi sırasında öne çıkan bir lider olmuştur. Özellikle Tebriz’de başlattığı direnişle tanınan Settarhan, 1908 yılında İran’ın o dönemdeki şahı Muhammed Ali Şah’ın meşrutiyet yanlısı hareketi bastırmak için gönderdiği birliklere karşı büyük bir direniş örgütlemiştir.

Settarhan’ın liderliğindeki halk, şehrin savunmasını üstlenerek anayasal haklarını korumak için büyük bir mücadele vermiştir. Onun mücadelesi, yalnızca Tebriz’de değil, tüm İran’da büyük bir yankı uyandırmıştır. Settarhan, bugün İran’da özgürlük ve halkın hakları için verilen mücadelenin önemli bir sembolü olarak anılmakta ve hikayesi tiyatro oyunları, kitaplar ve filmler aracılığıyla nesilden nesile aktarılmaya çalışılmaktadır.