İran’da, zorunlu başörtüsünü içeren “Tesettür Yasası” tasarısının Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi tarafından yürürlükten kaldırıldığı bildirildi. Bu gelişme, ülkedeki toplumsal tartışmaları yeniden alevlendirdi.
İran Meclisi Divan Heyeti Üyesi Ali Rıza Selimi, İran’ın resmi haber ajansı IRNA’ya yaptığı açıklamada, “Bu yasa tasarısı, eski hükümet olan İbrahim Reisi hükümeti döneminde önerilmişti. Bugün Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreterliği, bu yasanın ilan sürecinin durdurulmasını talep etmiştir. Bunun yerine, hükümetin revize edilmiş yeni bir tasarısını meclise sunacağı belirtilmiştir.” şeklinde ifadelerde bulundu.
Reformistlerin Tepkisi
Bir süredir İran Meclisi ile Anayasayı Koruyucular Konseyi arasında tartışılan “Tesettür Yasası”, “Aileyi desteklemek için iffet ve tesettür kültürünün teşviki” adı altında gündeme gelmişti. Yasanın 13 Aralık’ta yürürlüğe girmesi bekleniyordu. Ancak, ülkedeki reformist gruplar, bu yasa taslağına karşı kararlı bir tavır sergileyerek, hükümetin başındaki reformist siyasetçi Mesud Pezeşkiyan aracılığıyla yasanın uygulanmasının önüne geçilmesini talep etmişlerdi.
Tasarının İçeriği ve Yaptırımlar
Muhafazakar İbrahim Reisi hükümeti döneminde hazırlanan bu yasa, toplamda 72 madde içermektedir. Yasa kapsamında, zorunlu başörtüsü kuralına uymayan kadınlara 71 dolar ile yaklaşık 2 bin 350 dolar arasında değişen para cezaları kesilecektir. Ayrıca, para cezasını 10 gün içinde ödemeyen bireylere, devlet daireleri ve bankalarda hizmet verilmeyecek; pasaport, araç ruhsatı ve ehliyet gibi belgelerden de mahrum kalacaklardır.
Mahsa Emini Gösterileri ve Sonrası
İran’da, zorunlu başörtüsü kuralını ihlal gerekçesiyle 13 Eylül 2022’de gözaltına alınan Mahsa Emini‘nin polis nezaretinde hayatını kaybetmesi, ülke genelinde geniş çaplı protestoların patlak vermesine neden oldu. Bu gösteriler yaklaşık dört ay boyunca devam etti ve maalesef 500’den fazla kişi hayatını kaybetti. Olayların ardından, Tahran gibi büyük şehirlerde bazı kadınların kamuya açık alanlarda, alışveriş merkezlerinde, kafelerde, bankalarda ve sokaklarda başörtüsüne uymadığı gözlemlendi. Bu durum, ülkedeki radikal muhafazakar siyasetçilerin büyük tepkisini çekti.