Nöbetçi Eczaneler
Türkiye, Freedom House 2025 Dünya Özgürlükler Raporu’na nazaran, son 10 yılda özgürlüklerin en fazla gerilediği birinci 10 ülke ortasında yer aldı. 2018 yılında ”Özgür olmayan ülkeler” kategorisine dahil edilen Türkiye, 2025 raporunda da tıpkı kategoride kaldı. Ülkenin özgürlük puanı, 100 üzerinden 33’e gerilerken, internet özgürlüğü puanı ise 100 üzerinden 31 oldu. Siyasi haklar alanında daha evvel 40 olan puan, 17’ye düşerken; sivil haklar ve özgürlükler puanı da 16 düzeyine geriledi.
2024 yılına dair bir rapor, dünya genelindeki 195 ülke ve 13 bölgedeki temel haklar, özgürlükler, insan hakları, demokrasi, anti-demokratik gelişmeler, baskıcı otokratik rejimlerin artışı ve medya özgürlüğü üzere hususlarda yaşanan gelişmeleri ele alırken, Türkiye’nin özgürlükler alanındaki notları kötüleşmeye devam etti. Son 10 yılda özgürlüklerle ilgili kriterlerdeki puan kaybı 22’ye ulaştı.
2014-2024 yılları ortasında özgürlükler açısından en süratli gerileyen birinci 10 ülke ortasında yedinci sırada yer alan Türkiye, birebir sıralamayı Venezuela ile paylaşıyor. Temel hak ve özgürlüklerin en fazla gerilediği ülkeler sıralamasında birinci sırayı Güney Amerika’dan Nikaragua alırken, onu Tunus ve El Salvador takip ediyor. Nijer, Hong Kong ve Sırbistan’ın akabinde yedinci sırada bulunan Türkiye, 2018’den itibaren ”Özgür Olmayan Ülkeler” kategorisinde yer almayı sürdürüyor.
8 Aralık’ta HTŞ’nin Şam’a girmesiyle idareden devrilen ve ülkeyi terk eden Beşar Esad’ın akabinde Suriye, özgürlükler alanında kıymetli bir kazanım elde etti ve puanını artıran ülkeler ortasında yer aldı. Raporda, Esad’ın yalnızca bir hafta içinde idaresi bırakarak ülkeden kaçmasının, ”İç savaşın 13 yıl sonra Beşar Esad’ın birdenbire düşmesinin, dünyaya despotik idarelerin birden fazla vakit göründüğünden daha kırılgan olduğunu hatırlattığı” vurgulandı. Global özgürlüklerin 19 yıl aralıksız gerilediği söz edilen 2025 raporunda, dünya genelinde yalnızca 34 ülkede hak ve özgürlüklerde güzelleşme sağlandığı belirtilirken, Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu 60 ülkede ise siyasi haklar ve sivil özgürlüklerde gerileme yaşandığına dikkat çekildi.
Freedom House 2025 Dünya Özgürlük Raporu’na nazaran, dünya nüfusunun büyük bir kısmı ”kısmen özgür” ya da ”özgür olmayan” ülkelerde yaşıyor. Dünyanın sırf yüzde 20’si özgür ülkelerde ömür bahtına sahipken, 195 ülkenin yüzde 40’ı ”kısmen özgür”, yüzde 40’ı ise ”özgür olmayan” ülkelerdeki yurttaşlardan oluşuyor.
Rapor, giderek yaygınlaşan otoriter rejimlere dikkat çekerken, 2024 yılında seçim yapılan otoriter ülkelerin birçoklarında muhalif adayların seçimlere iştirakinin engellendiği, seçim sonuçlarının manipüle edildiği, oy verme süreçlerinin zorlaştırıldığı ve seçim merkezlerinin taarruzlarla baskı altına alındığına vurgu yapıyor.
Raporda, dünya genelinde özgürlüklerin gerilemesinin, seçimle misyona gelen başkanların otokratlaşarak baskıya yönelmesinin bir sonucu olduğu vurgulanıyor. Bilhassa “kısmen özgür” ve “özgür olmayan” ülkelerde, medya üzerinde artan baskılar dikkat çekiyor. Gazetecilere yönelik zulüm, dava açma, ceza verme, suikast, tutuklama üzere çeşitli taarruzlar giderek artmakta. Bu durumun şimdiki örneklerinden biri, Güney Kore Cumhurbaşkanı Yoon Suk-yeol’un yolsuzluk suçlamalarıyla karşı karşıya kaldığı periyotta, sıkıyönetim ilan etmesi, parlamentoyu kapatma teşebbüsünde bulunması ve muhalefeti yasaklama uğraşlarıdır. Ayrıyeten, Sırbistan, Slovakya ve İsrail’deki emsal gelişmelere de raporda dikkat çekiliyor.
karar.com