Nöbetçi Eczaneler
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali ve Somali Cumhurbaşkanı Şeyh Hasan Mahmud’un katılımıyla önemli bir zirve düzenlendi. Bu zirve, Etiyopya ile Somali arasındaki barış görüşmelerini masaya yatırmak amacıyla gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki liderle birlikte düzenlediği ortak basın toplantısında, Etiyopya ve Somali arasındaki krizin başarıyla çözüldüğünü vurguladı.
Erdoğan, yaptığı açıklamada şunları kaydetti: “Büyük özverilerle bu tarihi uzlaşıya vardıkları için değerli kardeşlerimi gönülden tebrik ediyor, kendilerine yapıcı tutumlarından dolayı teşekkür ediyorum.” Ayrıca, Somali ve Etiyopya’nın bulunduğu bölgenin tarih boyunca birçok haksızlığa uğramış olmasına rağmen, insanlığa önemli katkılar sağladığını ifade etti. Erdoğan, “Burada ilan ettiğimiz uzlaşı, bir vizyonun ürünüdür ve karşılıklı saygı temelinde bölgede işbirliği, ekonomik kalkınma ve refah için sağlam temeller oluşturacaktır.” dedi.
Erdoğan, ayrıca Abiy Ahmed ve Şeyh Mahmud’a teşekkür ederek, “Bugün yaptığımız görüşmeler, özellikle Etiyopya’nın denize açılma talepleri doğrultusunda önemli adımlar atmamıza vesile olacaktır.” ifadesini kullandı. Zirve sonrasında, Etiyopya’nın denize erişim sağlama konusundaki çabalarının devam edeceğine inandığını belirtti.
Somali Cumhurbaşkanı’nın Açıklamaları
Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, Erdoğan’a teşekkür ederek, “Bu çaba, bizim anlaşmazlıklarımıza bir son getiriyor. Somali ve Etiyopya ortak çıkarlara sahip iki ülke olarak, Türkiye’nin gayretlerine müteşekkiriz.” dedi. Mahmud, barış ve istikrarın öncelik olduğunu belirterek, Somali’nin Etiyopya ile dostluğun tesis edilmesine katkıda bulunmaya hazır olduğunu ifade etti.
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali’nin Mesajları
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali, toplantıda şu sözlere yer verdi: “Sayın Cumhurbaşkanı ve sayın kardeşim Recep Tayyip Erdoğan. Öncelikle Türkiye halkına ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sıcak karşılamaları için teşekkür ediyorum. Bu toplantı, iki ülke arasındaki yanlış anlamaları ele almak için bir fırsat sundu.” Ahmed, Etiyopya ve Somali’nin kardeş ülkeler olduğunu, ortak tarih, dil ve kültüre sahip olduklarını vurguladı.
Başbakan, “Etiyopya, bölgesel entegrasyona taahhüdünü yineledi. Barış ve büyüme ortak paydamızdır.” diyerek, denizlere güvenli ve güvenilir erişim talebinin tüm komşular için faydalı olacağını ifade etti. Ayrıca, “Bugün yürütülen yapıcı görüşmeler, yeni bir işbirliği ve dostluk ruhuyla ilerlememizi sağlayacaktır.” dedi.
Etiyopya-Somali Arasındaki Gerilim
Etiyopya, dünya genelinde denize erişimi olmayan en büyük nüfusa sahip ülke konumundadır. Eritre’nin 1991’de fiilen Etiyopya’dan ayrılması ve 1993’te hukuken bağımsızlığını kazanmasıyla Etiyopya, denize erişimini kaybetmiştir. Ekonomik nedenlerle Kızıldeniz’e erişim konusunu sürekli gündemde tutan Etiyopya, Somaliland ile 1 Ocak’ta bu yönde bir Mutabakat Muhtırası imzalamıştır.
Bu muhtıra, Somaliland’ın tanınması vaadini içermesi nedeniyle Somali hükümetinin ve uluslararası toplumun tepkisini çekmiştir. Somaliland Başkanı Musa Bihi Abdi, anlaşmanın tamamlanmasıyla Etiyopya’nın kendilerini bağımsız olarak tanıyacağını belirtmiştir. Somali hükümeti ise, Etiyopya’nın Somaliland ile denize erişim anlaşması yapmasının ardından büyükelçisini geri çekmiştir.
Ayrıca, Arap Birliği ve Afrika Birliği, Etiyopya ile Somaliland arasındaki deniz erişim işbirliğine yönelik anlaşmayı kınamış ve reddetmiştir. Etiyopya ve Somali Dışişleri Bakanları, iki ülke arasındaki krizin çözümü için 9-10 Mart tarihlerinde Nairobi’de bir araya gelmiş, ancak bu dolaylı müzakerelerden bir sonuç alınamamıştır.