Emeklilik Hayali ve EYT Düzenlemeleri
Her çalışan, bir gün emekli olmanın hayalini kurar. Ancak emeklilik için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Eğer 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olduysanız, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamına giriyorsunuz. Bu durumda, erkekler için 25, kadınlar için ise 20 yıllık sigortalılık süresini tamamlamak ve belirli bir prim miktarını ödemek yeterlidir. Bu gruptaki kişiler, yaş şartı olmaksızın emekli olabilmektedirler. Ancak, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra sigortalı olanlar için ise, belirli bir prim ödemek ve yaş şartını doldurmak gerekmektedir. Geçmiş yıllara ait çalışılmayan günler veya ileriye dönük toplu ödeme imkanı bulunmamaktadır.
Sabah gazetesinin haberine göre, yasalarımızda “borçlanma” adı verilen prim satın alma yöntemleri de mevcuttur. Bu yöntemle, çalışmadan belli şartlar altında prim satın alarak emeklilik için gerekli gün sayısını tamamlamak mümkündür. Örneğin, erkeklerin askerlik sürelerini, kadınların doğum sonrası çalışmadıkları süreleri borçlanarak emeklilik primlerine eklemeleri mümkündür.
Yasada Borçlanma İmkanları
Sigortalıların borçlanma yapabilecekleri süreler, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 41. maddesi ile düzenlenmiştir. Bu kapsamda sağlanan borçlanma imkanları şunlardır:
- 1) Kadınlar, sigortalı olduktan sonra doğum yapmışlarsa, üç çocuğa kadar olan doğum sürelerini borçlanarak toplamda 2.160 günü toplu ödeme ile satın alabilirler.
- 2) Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler toplu olarak borçlanabilir.
- 3) Emekli Sandığı’na tabi çalışan memurlar, ücretsiz izin sürelerini borçlanma hakkına sahiptir.
- 4) Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içi veya yurt dışındaki süreler de borçlanılarak emeklilik hesaplamasında kullanılabilir.
- 5) Sigortalı olmaksızın avukatlık stajı yapanlar, normal staj sürelerini borçlanma imkanına sahiptir.
- 6) Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan ve beraat edenlerin, tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri de borçlanabilir.
- 7) Grev ve lokavtta geçen sürelerin borçlanması mümkündür.
- 8) Hekimlerin fahri asistanlıkta geçirilen süreler de borçlanarak emeklilik dönemine eklenebilir.
- 9) Seçim kanunları gereği görevlerinden istifa edenlerin açıkta geçirdikleri süreleri borçlanma imkanı bulunmaktadır.
- 10) Part-time çalışanlar, 30 günden az çalışması olanlar ve ücretli öğretmenler, bu süreleri borçlanarak 30 güne tamamlayabilirler.
İşe Giriş Tarihinin Gerçekleştirilmesi
Kadınlar, sigortalı olduktan sonra üç çocuk için doğum borçlanması yaparak toplamda 6 yıl yani 2.760 gün prim kazanabilirler. Eğer yaş ve yıl şartları uygunsa, bu 6 yıl beklenmeden erken emekli olma şansına sahip olurlar. Erkekler ise sigortalı olmadan önceki askerlik sürelerini borçlanarak işe giriş tarihlerini geri çekebilir ve böylece 1 yıl erken emekli olma imkanı elde edebilirler. Bunun yanı sıra, sigortalı olduktan sonraki askerlik süreleri de borçlanarak prim kazandırmaktadır. Ayrıca, anneler staj yapıp çalışmaya başlamadan önce çocuk sahibi olmuşlarsa, bu çocukları borçlanarak işe giriş tarihlerini geri çekme hakkına sahiptirler.
YORUMLAR