Ege Denizi’nde Deprem Hareketliliği
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Deprem Dairesi’nden alınan verilere göre, Ege Denizi’nde dün gerçekleşen depremler arasında büyüklükleri 1.3 ile 4.4 arasında değişen toplam 27 sarsıntı kaydedilmiştir. Sismik hareketliliğin devam ettiği bölgede, bugün saat 15.55’e kadar büyüklükleri 2.2 ile 4.8 arasında değişen 18 yeni deprem daha meydana gelmiştir.
Jeofizik Uzmanından Açıklamalar
Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Ege Denizi’nde süregelen bu deprem fırtınasının kökeninin tamamen deniz altındaki yanardağlarla ilişkili olduğunu belirtti. Prof. Dr. Ercan, Santorini Yanardağı ile bağlantılı bir deprem fırtınası yaşandığını ifade ederek, şunları söyledi:
- “Magma, yaklaşık 45 kilometre derinlikten geliyor ve sıcaklığı 1200 santigrat derece.” Bu yüksek sıcaklıktaki erimiş magma, yüksek basınçla yukarıdaki magma odalarını dolduruyor.
- “Basınç, yaklaşık 250 kilobar seviyesine ulaşıyor.” Bunun yanı sıra, magma 2200 santigrat derece sıcaklıkla yukarı itiliyor. Bu basınç, bölgenin patlama potansiyelini artırıyor ve depremlerin oluşmasına neden oluyor.
Türkiye Kıyılarını Etkileyebilir
Prof. Dr. Ercan, deprem fırtınasının sonuçları hakkında da önemli bilgiler paylaştı. “Herkes bu durumun sonucunda neler olacağını merak ediyor,” diyerek, olası gelişmeler hakkında şu uyarılarda bulundu:
- “Taş ve topakların fırlatılmasına neden olabilecek patlamalar gerçekleşebilir.” Bu patlamalar, etkili olabilir ve depremlerin üretimini tetikleyebilir.
- “Bu sarsıntılar 5 ile 7 arasında büyüklüğe ulaşabilir.” Depremler ile birlikte süpürtü dalgalarının oluşması da muhtemeldir.
- “Bu dalgalar, Ege’deki adaları, Girit’i, Yunanistan kıyılarını ve Türkiye kıyılarını etkileyebilir.” Özellikle Türkiye, bu durumdan etkilenen bölgeler arasında yer alıyor.
Deniz Altındaki Yanardağlar ve Tehlikeleri
Prof. Dr. Ercan, süpürtü dalgalarının Türkiye’yi de etkileyebileceğine dikkat çekerek, bu konuda hazırlıklı olunması gerektiğini vurguladı. “Geçmişte bu tür etkiler yaşanmış ve Türkiye kıyılarında büyük süpürtü dalgaları on binlerce insanın yaşamını yitirmesine neden olmuştur,” dedi. Ercan, Ege Denizi’nde 7.7 büyüklüğünde depremlerin geçmişte kaydedildiğini hatırlatarak, şu bilgileri verdi:
- “Santorini ve diğer deniz içi yanardağlar, Afrika ana karasının güney Ege yayı boyunca Ege Denizi ile Anadolu’nun altına dalması sonucu oluşmuştur.” Bu dalma süreci, yaklaşık 10 milyon yıldır devam ediyor.
- “Bu dalış, yaklaşık 700 kilometreye kadar ulaşmış durumda.” Dalma işlemi sırasında Afrika ana karası sıcaklık nedeniyle eriyor ve bu erimenin sonucunda kara yukarı doğru hareket ediyor.
- “Bu hareket, güney Ege yayının kuzeyinde yanardağ adalarını oluşturuyor.” Bu adalardan en yakın olanı, Sina Adası ile Bozburun arasında keşfettiğimiz deniz içi yanardağdır ve bu da aktif durumdadır.
Yanardağ Patlama Tehlikesi
İlerleyen süreçte olası yanardağ patlamalarının sonuçlarına ilişkin öngörülerini paylaşan Prof. Dr. Ercan, “Yanardağ patlamaya yakın bir durum sergiliyor,” diyerek, şu bilgileri verdi:
- “Eğer kabuğun direncini aşarsa, patlama gerçekleşebilir.” Ancak aşamazsa, bir süre için sakinleşip daha sonra tekrar aktif hale gelebilir.
- “Eğer gerginlik birikimi yerin kırılma direncini aşarsa, patlama meydana gelir.” Patlarsa, içinden lavlar akabilir ve volkanik taşlar fırlatılabilir.
- “Santorini Adası’ndaki bu akıntı, doğrudan Santorini kentini etkileyebilir.” Adayı genişletebilir ve toprak kazanımı sağlayabilir.
- “Bu patlama süreci, aylarca hatta yıllar boyunca devam edebilir.” Patlama, depremlerle birlikte gerçekleşebilir.