Yıllardır TÜBİTAK’ın reddettiği ama yurt dışında ödüllendirilen projeler gündem olmaya ve tartışılmaya devam ediyor…
Söz konusu tartışmalar sonrası Denizli Milletvekili Sema Silkin Ün, konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) taşıdı.
Sema Silkin Ün, TBMM kürsüsünde projeleri tek tek sayarak, “TÜBİTAK’ın reddettiği projeler yurt dışında ödüllendiriliyor” sözünde bulundu.
“BAĞIŞ SİSTEMİYLE TÜBİTAK ŞEFFAF YÖNETİLEMEZ, BİLİMSEL ÇALIŞMALARDA BAĞIMSIZLIĞINI KORUYAMAZ”
Denizli Milletvekili Sema Silkin Ün, Türkiye Büyük Millet Meclisinde (TBMM) TÜBİTAK’ın da içinde olduğu kanun teklifi üzerine konuşma yaptı.
Meclise sunulan kanun teklifinde Anayasa Mahkemesinin verdiği iptal kararına karşı tıpkı hususların farklı telaffuzlar geliştirerek düzenlendiğinin görüldüğüne dikkat çeken Milletvekili Ün, şöyle dedi:
Teklifte görüştüğümüz kurumlardan biri TÜBİTAK. Bağış sistemi getiriliyor. İdare konseyine geniş yetkiler tanınıyor. Bağış sistemiyle TÜBİTAK şeffaf yönetilemez, bilimsel çalışmalarda tarafsızlığını, bağımsızlığını koruyamaz. Bu düzenlemeden sonra da neler yaşayacağız daima birlikte göreceğiz.
TÜBİTAK’IN REDDETTİĞİ AMA ULUSLARASI KURULUŞLARDAN ÖDÜLLER ALAN PROJELERİ SAYDI
TÜBİTAK tarafından reddedilen ama yurt dışında başarılara ve ödüllere yer verilen projeleri teker teker dile getiren Milletvekili Ün, şu sözleri sarf etti:
TÜBİTAK’ın yetersiz bulup reddettiği lakin milletlerarası kuruluşlardan mükafatla dönen projelerimizden bahsetmek istiyorum.
Göktuğ Altıparmak ve Seda Erol’un hastaneler, toplu taşıma araçları, okul gibi alanlarda üst solunum yolu bulaşma riskini azaltma amacıyla geliştirdikleri melisa, okaliptüs ve karanfil yağlarının havadaki bakterileri temizlemesine yönelik araştırmaları TÜBİTAK tarafından reddedildi, dünyanın en köklü bilimsel araştırmalarına ev sahipliği yapan Harvard Üniversitesi tarafından kabul edildi.
Mehmet Can Dursun ve İrfan Boztepe’nin şeker hastalarının güzelleşmeyen yaraları için atık yengeç ve karides kabuklarından ürettikleri yara bandı projesi TÜBİTAK tarafından reddedildi, ABD’de düzenlenen liseler arası Genius Olimpiyatları’nda dünya 1’incisi seçildi ve New York Üniversitesinden burs aldı.
“FORBES DERGİSİ’NİN ‘DÜNYAYI DEĞİŞTİREBİLİR’ DEDİĞİ BAŞARILI GENÇ LİSTESİNDE YER ALDI”
Emir Akdaşçi ve Ege Özlem’in daha çevreci ve basit bir hâle getirilmesi amacıyla soba külü, boraks, kula volkaniti ve kül gibi atıklarla geliştirdikleri çimento projesi TÜBİTAK tarafından reddedildi, Harvard Üniversitesi, Montreal Üniversitesi ve Toronto Üniversitelerinden davet aldı.
İlayda Şamlıgil, sıvılardaki su oranını mıknatısla ölçebilen ucuz, hızlı ve taşınabilir bir sistem geliştirdi; TÜBİTAK reddetti. Polonya’da düzenlenen Nobel Fizik Ödülü’ne Doğru İlk Adım yarışmasına katıldı ve 80 ülkeden gelen rakipleri arasından sıyrılarak aynı projeyle tam puanla birinci oldu, Cornell Üniversitesinden davet aldı, NASA’nın Mars roketleri projesine seçildi, Forbes Mecmuası’nın geçen yıl “Dünyayı değiştirebilir” dediği 30 yaş altı 600 başarılı genç listesinde yer aldı.
3 YILDA 1 MİLYON YAZILIMCININ YETİŞTİRİLMESİ AMAÇLANAN PROJEYE DEĞİNDİ
Üç yılda 1 milyon yazılımcının yetiştirilmesinin hedeflendiği bir projenin de hayata geçirildiğini lakin sonuçlarının hala açıklanamadığına dikkat çeken Milletvekili Ün, şu sözleri kullandı:
Proje kapsamında milyonlarca yazılımcı geliştirip yetişecekti. Hizmet ihracatı artacaktı. Evet, ‘Uzaktan eğitimle, izlenen videolarla yazılımcı mı yetişir’ diye tenkitler olmuştu haklı olarak. Bu 1 milyon yazılımcının piyasadaki varlığını hissediyor musunuz? İstihdamına dair bir şey yapıldı mı. Çünkü ‘tarihî bir istihdam hamlesi’ demiştiniz. Nerede bu gençlerimiz?
“‘YAZILIMCI İŞSİZLİĞİ’ DİYE BİR KAVRAM LİTERATÜRÜMÜZE GİRDİ”
Yazılım bölümünde eşi gibisi görülmemiş bir daralma yaşıyoruz. Yazılımda dünya liderliğine yürüyeceğimiz bir ihtilal niteliğindeydi bu adım, bunun için o denli söylemiştiniz lakin 2023 datalarına bakıyoruz, 8,7 milyar dolarlık üretimle yazılım dalında global pazarın yalnızca binde 1,7’sine sahibiz. Yazılım ihracatımız 3,44 milyar dolarla toplam ihracatımızın sadece yüzde 1,1’ine karşılık geliyor.
O ihtilal nasıl bir ihtilaldi, bu ihtilal nasıl ihtilal? Demek ki o ihtilal, yapay zekânın yazılım üretebilme kapasitesini hiç hesaba katmamış ki “yazılımcı işsizliği” diye bir kavram literatürümüze girdi.
Sorun tam olarak burada işte, önü ardı, bir adım sonrası düşünülmeden birtakım furyalar başlatılıyor, sonu nedir, bilen yok, güzel yazılımcıyı ülkede tutacak bir motivasyon yok. Biz bu sayılardan memnun değiliz, yalnızca üzülüyoruz, istiyoruz ki ayaklarınız yere bassın, burada konuşacağımız şeyler hakikaten yazılımda dünya devi olmaya gidecek işler olsun fakat maalesef bu düzenlemeler buna hizmet etmiyor.