Toplumda ve sosyal medyada cezasızlık algısının oldukça yaygın hale geldiği görülse de, bu algının gerçeği yansıtmadığına dikkat çeken Adalet Bakan Yardımcısı Ramazan Can, “Bugün ceza infaz sistemimizde yaklaşık 380 bin mahkum ve tutuklu bulunuyor. Ayrıca, yaklaşık 600 bin kişi denetimli serbestlikten yararlanıyor” dedi.
Denetimli Serbestlik 20. Yıl Bölge Toplantıları, Elazığ’da gerçekleştirildi. Fırat Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen açılış toplantısında konuşan Vali Numan Hatipoğlu, “20. yıl kapsamında yapılan bu değerlendirme toplantısı, denetimli serbestliğin Türk yargı sistemi ve infaz sistemi içindeki önemini ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra, bu sistemin rehabilitasyon amacı taşıması da giderek daha fazla önem kazanıyor” ifadelerini kullandı.
Suç Tekrarı ve Denetimli Serbestliğin Önemi
Bakan Yardımcısı Ramazan Can, tekrar suç işleyen mükerrirlerin varlığına dikkat çekerek, “Eğer bir toplumda mükerrirler varsa, bu durum infaz rejiminde iyileştirme, ıslah ve topluma yeniden kazandırma anlayışında bir sorun olduğunu gösterir. Dünya ortalaması, suç işleyenin tekrar suç işleyerek cezaevine dönmesi açısından yüzde 40 seviyesindeyken, ülkemizde bu oran yaklaşık yüzde 46’dır. Bu da demektir ki, yüzde 46 oranında suç işleyen kişiler yeniden suç işlemekte. Bu bağlamda denetimli serbestlik, bizim için büyük bir önem taşıyor. Hem suç işleyenin ıslahı açısından hem de devletin toplumda barışı, huzuru ve güvenliği sağlayabilmesi açısından kritik bir rol oynamaktadır” dedi.
Can, “Kişi cezaevine alındığında sadece kendi ıslahı için değil, aynı zamanda toplum üzerinde de etkileri bulunmaktadır. Suç işleyen birine ceza verilmediğinde, suç işleme eğilimleri artabilir. Cezanın amacı, mağdurların yüreklerinin soğumasını sağlamak ve devletin varlığını hissettirmektir. Tüm bu unsurların bir denge üzerinde gitmesi gerekiyor. Bu dengeyi sağlayan da infaz kurumlarıdır. İnfaz hukukunda hümanizmin ve insanlığın önemini ölçmek zorundayız” şeklinde konuştu.
Cezasızlık Algısının Nedenleri
Bakan Yardımcısı Can, cezasızlık algısının nedenlerine dikkat çekerek, “Her ne kadar toplumda ve sosyal medyada cezasızlık algısı yaygınlaşmışsa da bu algı gerçeği yansıtmıyor. Ceza infaz sistemimizde yaklaşık 380 bin mahkum ve tutuklu, 600 bine yaklaşan denetimli serbestlikte yararlanan kişi bulunuyor. Bu da toplamda yaklaşık 1 milyon kişi demektir. 85 milyon nüfusumuzun içinde bu, korkutucu bir rakam. Ancak cezasızlık algısının kaynağı sosyal medyanın etkisi ve yerel olaylarla ilgili uygulama eksiklikleridir. Anında tutuklama gerektiren durumlarda bazen tutuklama yapılmadığı için bu algı daha da pekişiyor” dedi.
Can, “Günlük yaklaşık 400 kişinin cezaevine girdiği ve çıktığı düşünüldüğünde, bu durumun ciddiyeti anlaşılabilir. Temel hak ve hürriyetleri öncelikli olarak değerlendirmemiz gerekiyor. Ancak cezasızlık algısı nedeniyle bazı adımları atmakta gecikmeler yaşayabiliyoruz” ifadelerini kullandı.
Denetimli Serbestlik Müdürlüklerinin Rolü
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım, “Türkiye’de 149 denetimli serbestlik müdürlüğü bulunmakta ve yaklaşık 6.500 personelimizle 450 bin denetimli serbestlik yükümlüsünü denetleme çabası içindeyiz. Denetimli serbestlik, ceza infaz kurumunda geçirilen süreden sonra kişiyi topluma kazandırma amacı güden bir süreçtir. Bu süreç, rehabilitasyon amacı taşırken, aynı zamanda cezanın niteliğini de yansıtır. Denetimli serbestlik, bir cezasızlık durumu değildir; aksine, kişinin cezaevinden çıkarken, sosyal hayata yeniden entegre olması için bir geçiş dönemini ifade eder. Bu süreçte, denetimli serbestlik müdürlüklerimiz önemli bir rehberlik görevini üstlenmektedir” şeklinde konuştu.
Toplantının sonunda, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü ile Fırat Üniversitesi arasında “Model Çocuk Eğitimevi” iş birliği protokolü imzalandı. Toplantıya Vali Numan Hatipoğlu, AK Parti Elazığ Milletvekilleri Prof. Dr. Erol Keleş ve Ejder Açıkkapı, Cumhuriyet Başsavcısı Aşkın Yeğin, Baro Başkanı Melih Efe, Fırat Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fahrettin Göktaş, kurum müdürleri, sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve diğer davetliler katıldı.