Brezilyalı Efsane Pele, İki Yıl Sonra Anılıyor
Futbol dünyasının en büyük efsanelerinden biri olan Brezilyalı Pele, vefatının ikinci yılında özlemle anılıyor. Kolon kanseri nedeniyle uzun bir tedavi süreci geçiren Pele, 29 Aralık 2022’de hayata veda etti. Ardında, futbol tarihine damgasını vuran başarılarla dolu bir kariyer bıraktı.
Birçok sporsever tarafından dünyanın en iyi futbolcusu olarak kabul edilen Pele, Brezilya Milli Takımı ile kazandığı 3 Dünya Kupası ve kulüpler düzeyindeki sayısız başarılarıyla futbol tarihinin unutulmaz isimlerinden biri olarak anılıyor. Kariyerini ABD’nin New York Cosmos takımında noktalamadan önce, 19 yıl boyunca ülkesinin Santos takımında forma giyen Pele, bu süreçte 1000’in üzerinde gol atarak büyük bir başarıya imza attı. Brezilyalılar için futbolun doğduğu yer olan Maracana Stadyumu’nun önünde, Pele’nin onuruna bir heykel dikildi.
Yoksulluktan Futbol Efsanesine
Pele, tam adıyla Edson Arantes do Nascimento, 23 Ekim 1940’ta Brezilya’nın Tres Coraçoes şehrinde dünyaya geldi. Babası Dondinho, kendisi gibi bir futbolcuydu, annesi ise Celeste Arantes’ti. İki çocuklu yoksul bir ailede büyüyen Pele, okul arkadaşları tarafından o dönem örnek aldığı Vasco da Gama oyuncusu Bile’ye atıfta bulunarak “Pele” lakabını aldı. Küçük yaşlarda kafelerde garsonluk yaparak aile bütçesine katkıda bulunurken, futbol topu bulmakta zorluk çekiyordu. İlk futbol deneyimini Bauru Athletic Club ile yaşadı ve 1954-1956 yılları arasında Sao Paulo Gençler Eyalet Şampiyonası’nda üst üste 3 kez şampiyonluk elde etti.
Pele’nin futbol kariyeri, genç takımın antrenörü Waldemar de Brito tarafından Santos Kulübü’ne denenmeye götürülmesiyle başladı. 1956 yılında burada ilk profesyonel sözleşmesini imzaladı.
Santos Yıllarında Elde Ettiği Başarılar
Santos’taki ilk yılında, henüz 16 yaşında gol krallığını elde eden Pele, dünya çapında ünlü kulüpler olan Real Madrid, Juventus ve Manchester United’ın transfer tekliflerini geri çevirdi. Bunun sebebi, kendisini “milli hazine” olarak nitelendiren Brezilya hükümetinin transferine izin vermemesi oldu. Pele, Santos ile geçirdiği 19 yıl boyunca 10 eyalet ve 6 lig şampiyonluğu, ikişer Libertadores Kupası ve Kıtalar Arası Kupa kazandı.
Brezilya Milli Takımı ile Efsanevi Kariyer
Pele, genç yaşında forma giymeye başladığı Brezilya Milli Takımı’na altın çağını yaşattı. İlk maçına 1957’de Maracana Stadı’nda Arjantin karşısında 16 yaş 9 aylıkken çıktı ve 2-1 kaybettikleri bu maçta takımının tek golünü atarak, milli takımlar düzeyinde en genç yaşta gol atan futbolcu unvanını kazandı. 1958’de İsveç, 1962’de Şili ve 1970’te Meksika’daki Dünya Kupası’nda “Sambacılar” ile 3 kez şampiyonluk yaşadı. Bu başarı, onu organizasyonda 3 kupa kazanan tek oyuncu haline getirdi. Brezilya Milli Takımı ile 1957-1971 yılları arasında 92 kez sahaya çıkan “Siyah İnci” lakaplı Pele, bu süreçte 77 gol attı.
Futbol Kariyerine Amerika’da Veda
Pele, Santos’tan ayrıldıktan sonra kariyerine Amerika’da devam etti. 1975-1977 yılları arasında ABD’nin New York Cosmos takımında mücadele eden efsanevi futbolcu, son sezonunda lig şampiyonluğu yaşamayı başardı. Futbol hayatının ardından Brezilya’da spor bakanlığı, FIFA ve Santos’un futbol elçiliği gibi önemli görevlerde bulundu. Ayrıca, New York Cosmos’un onursal başkanlığı, Birleşmiş Milletler ve UNESCO’nun iyi niyet elçiliği gibi önemli roller üstlendi.
Kişisel Başarıları ve Ödülleri
Pele, Brezilya liginde 3, eyalet liginde 11 kez, Libertadores Kupası ve Kupa Amerika’da birer kez gol krallığı kazandı. 1952 FIFA Dünya Kupası’nda “en iyi genç oyuncu”, 1958 FIFA Dünya Kupası’nda ise “gümüş top” ödüllerine layık görüldü. 2013 yılında FIFA Altın Top Onur Ödülü’nü kazandı. Ayrıca, FIFA, Uluslararası Olimpiyat Komitesi, UNICEF ve TIME dergisi tarafından yüzyılın futbolcusu ve atleti unvanlarına sahip oldu. “Siyah İnci”, “Futbolun Kralı” ve “Kral Pele” gibi lakaplarla anılan Pele, kariyerinde 1363 maçta 1279 gol atarak Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi.