ANKARA – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılı Biyoteknoloji İstatistiklerini açıkladı. Biyoteknoloji faaliyeti yürüten teşebbüs sayısı 687’ye yükseldi. Girişimcilerin en fazla kullandığı biyoteknolojik teknik DNA/RNA, biyoteknoloji Ar-Ge faaliyetlerinin önündeki en önemli engel sermayeye erişim oldu.
TÜİK, 2023 yılı Biyoteknoloji İstatistiklerini açıkladı. Türkiye’de 2023 yılında 687 teşebbüs biyoteknoloji faaliyeti yürüttü (ürün veya süreç geliştirme ya da üretimde biyoteknoloji tekniklerden en az birini uyguladı ve/veya biyoteknoloji tekniğine ilişkin Ar-Ge yaptı). Biyoteknolojik faaliyet yürüten teşebbüs sayısı, 2020 yılında 499’du. Biyoteknolojik tekniklerden en az birini kullanarak biyoteknoloji faaliyeti yürüten teşebbüsler çalışan sayısı büyüklük kümelerine nazaran incelendiğinde; 2023 yılında 490 teşebbüsün 1-9 çalışanı, 101 teşebbüsün 10-49 çalışanı, 54 teşebbüsün 50-249 ve 42 teşebbüsün 250+ çalışanı olduğu görüldü.
Girişimlerin en fazla kullandığı biyoteknolojik teknik DNA/RNA oldu
Biyoteknoloji faaliyeti yürüten teşebbüslerin 2023 yılında en fazla kullandığı biyoteknolojik teknik, “DNA/RNA” oldu. “DNA/RNA” tekniği kullanan teşebbüs sayısının 326 olduğu görüldü. Bu tekniği, 256 teşebbüsün kullandığı “süreç biyoteknolojisi teknikleri” ve 190 teşebbüsün kullandığı “proteinler ve diğer moleküller” teknikleri izledi.
Biyoteknoloji uygulamalarında insan sıhhati birinci sırada yer aldı
Biyoteknoloji faaliyeti yürüten teşebbüslerin biyoteknoloji uygulamaları incelendiğinde; 2023 yılında 687 teşebbüsün yüzde 39,7’sinin insan sağlığına (diğer terapötikler, yapay substratlar, tanı amaçlı ve ilaç taşıyıcı sistemler vs.), yüzde 29,7’sinin ziraî biyoteknolojiye ve yüzde 24,3’ünün spesifik olmayan biyoteknoloji uygulamalarına yönelik çalışmalar yürüttüğü görüldü.
Piyasada biyoteknoloji ürünü bulunan girişimlerin sayısı 400’e ulaştı
Piyasada biyoteknoloji eseri bulunan teşebbüs sayısı, 2020 yılında 302 iken 2023 yılında 400 oldu. Biyoteknoloji faaliyetinde bulunduğunu beyan eden 687 teşebbüsün 607’sinin biyoteknolojinin kullanımını gerektiren süreçleri halihazırda geliştirdiği, 600’ünün biyoteknolojinin kullanımını gerektiren mal yahut hizmetleri halihazırda geliştirdiği, 568’inin ise biyoteknolojiyi girişimin faaliyetleri veya stratejilerinin merkezinde gören girişimler olduğu gözlendi.
Biyoteknoloji patent tescili olan girişimlerin sayısı 130 oldu
Biyoteknoloji patent başvurusu olduğunu beyan eden girişim sayısı 2023 yılında 167 oldu. Bu rakam 2020 yılında 144’dü. Bu teşebbüsler çalışan sayısı büyüklük kümelerine nazaran incelendiğinde, 120 teşebbüsün 1-9 çalışanı, 26 teşebbüsün 10-49 çalışanı, 13 teşebbüsün 50-249 ve 8 teşebbüsün 250+ çalışanı olduğu görüldü. Bu teşebbüslerin toplam biyoteknoloji patent müracaat sayısı 379 oldu.
Biyotekoloji patenti tescili olan teşebbüslerin sayısı 130 oldu. Biyoteknoloji faaliyetinde bulunan teşebbüslerden onaylanmış biyotekoloji patenti olan teşebbüsler çalışan sayısı büyüklük kümelerine nazaran incelendiğinde, bu teşebbüslerin yüzde 66,2’sinin 1-9 çalışanı, yüzde 20,0’ının 10-49 çalışanı, yüzde 10,8’inin 50-249 ve yüzde 3,1’inin 250+ çalışanı olduğu görüldü. Bu teşebbüslerin tescil edilen biyoteknoloji patent sayısı 266 oldu. Bu sayı 2020 yılında 268’di.
Biyoteknoloji Ar-Ge harcaması 2 milyar 493 milyon lira oldu
Biyoteknoloji faaliyeti yürüten teşebbüslerin 2023 yılında gerçekleştirdiği Ar-Ge harcamaları 2 milyar 493 milyon TL oldu. Bu harcama, 2020 yılında 446 milyon lira olarak gerçekleşmişti. Biyoteknoloji Ar-Ge harcamalarının mali ve mali olmayan şirketler Ar-Ge harcamaları içerisindeki hissesi, 2020 yılında yüzde 1,16 iken 2023 yılında bu oran yüzde 1,01 oldu.
Biyoteknoloji faaliyetlerinde 3 987 kişi çalıştı
Biyoteknoloji faaliyetlerinde 2023 yılında 3 987 kişi çalıştı. Biyoteknoloji faaliyetlerinde çalışanların yüzde 46,9’u erkek, yüzde 53,1’i bayan çalışanlardan oluştu. Biyoteknoloji faaliyetinde çalışanların yüzde 17,0’ı doktora, yüzde 28,0’ı yüksek lisans, yüzde 38,4’ü lisans, yüzde 6,6’sı yüksekokul ve yüzde 10,1’i lise ve altı eğitim düzeyine sahipti. Tam zaman eşdeğeri cinsinden biyoteknoloji faaliyetlerinde çalışan sayısı ise 2023 yılında 3 194 oldu. Tam zaman eşdeğeri cinsinden biyoteknoloji faaliyetlerinde çalışan sayısı eğitim durumuna göre incelendiğinde, 520’sinin doktora, 924’ünün yüksek lisans, 1 202’sinin lisans, 221’inin yüksekokul, 327’sinin ise lise ve altı eğitim seviyesine sahip olduğu görüldü.
Biyoteknoloji Ar-Ge faaliyetlerinin önündeki en değerli pürüz sermayeye erişim oldu
Biyoteknoloji faaliyeti yürüten 687 teşebbüse nazaran; biyoteknolojik Ar-Ge faaliyetlerinin önündeki en kıymetli mani yüzde 63,6 ile “sermayeye erişim” iken bunu yüzde 55,2 ile “nitelikli insan kaynaklarına erişim” ve yüzde 31,0 ile “yurt dışından genetik kaynak temini” izledi. Biyoteknoloji eserlerinin ticarileşmesinin önündeki en büyük pürüz ise yüzde 59,5 ile “sermayeye erişim” olup bunu yüzde 57,6 ile “uluslararası piyasalara erişim” ve yüzde 56,9 ile “dağıtım ve pazarlama kanallarının eksikliği” izledi.