Nöbetçi Eczaneler
Berat Gecesi: İslam Alemi İçin Önemi
Berat gecesi, günahlardan arınma fırsatının verildiği mübarek bir gece olarak İslam âlemi açısından son derece önemli bir yere sahiptir. Bu gecenin, Şaban ayının ortasında, yani Şaban ayının 15. gecesi olarak kabul edilmesi, çeşitli kaynaklarda yer almaktadır. “Berat” kelimesi, Arapça “berâe/berâet” kelimesinin Türkçeleşmiş şeklidir ve “bir yükümlülükten kurtulma” anlamına gelir. Bu anlamı ile Berat gecesi, Müslümanların Allah’ın affı ve bağışlaması ile günah yükünden kurtulma umudunu taşıdığı bir gece olarak anılmaktadır.
Berat gecesi, Arapça eserlerde farklı terkiplerle de anılmaktadır; bunlar arasında “şâbanın ortasındaki gece”, “mübarek gece”, “rahmet gecesi” ve “sak (belge) gecesi” gibi ifadeler yer almaktadır.
Berat Gecesinin Fazileti ve Önemi
Bu mübarek gecede, bir yıl boyunca yaşanacak olan tüm olaylar hükme bağlanır ve bunlar için Cenâb-ı Hak tarafından meleklere talimatlar verilir. Berat gecesini ibadet ve dua ile geçirmek, gündüzünü ise oruçla değerlendirmek, büyük bir fazilet olarak kabul edilmektedir.
Berat gecesine ait beş temel özellik bulunmaktadır:
- Her önemli iş bu gecede belirlenir.
- O gecedeki ibadetin sevabı büyüktür.
- İlâhi rahmet bu gece yayılır.
- Bu gece, mağfiret gecesi olarak bilinir.
- Resûlullah’a (s.a.s.) şefaat hakkının tamamı bu gecede verilmiştir; çünkü Hz. Muhammed (s.a.s.), Şaban ayının on üçüncü gecesinde ümmeti için şefaat istemiş, bu isteği kabul edilmiştir. On dört ve on beşinci gecelerde de aynı şekilde devam etmiştir.
“Allah Teâlâ -rahmetiyle- Şaban’ın on beşinci gecesi dünya semasında tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar.” (Tirmizî)
Başka bir rivayette ise Hz. Peygamber, “Şaban’ın ortasında gece ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah o gece, güneşin batmasıyla dünya semasında tecelli eder ve fecir doğana kadar, ‘Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona âfiyet vereyim, yok mu şöyle, yok mu böyle!’ der.” (İbn Mâce)
Bir grup âlim, kıblenin Kudüs’teki Mescid-i Aksâ’dan Mekke’deki Kâbe istikametine çevrilmesinin hicretin ikinci yılında Berat gecesinde gerçekleştiğini kabul ederek bu geceye ayrı bir önem katmaktadır. Bu rivayetler, Hz. Peygamber’in Şaban ayına ve özellikle on beşinci gecesine verdiği önemi göstermekte ve Müslümanların bu geceyi namaz, Kur’an okuma ve dualarla ihya etmesini teşvik etmektedir. Ancak bazı âlimler, bu geceye mahsus özel ibadet ve kutlama şekillerinin dinde yeri olmadığını belirtmektedir.
Berat Gecesine Özel İbadetler
Kandil gecelerine ait özel bir namaz veya ibadet şekli olduğu belirtilmemektedir. Bu nedenle, mübarek gün ve geceleri, Allah’tan af dileme ve hayatımızı gözden geçirme fırsatı olarak değerlendirmemiz önemlidir. Bu bağlamda, müminler Berat gecesinde aşağıdaki ibadetleri gerçekleştirmeyi hedeflemelidir:
- Kur’an-ı Kerim okumak
- Kaza namazı kılmak veya nafile namaz kılmak
- Salavat getirmek (Allahumme Salli Ala Seyyidina Muhammed)
- Günahlar için bolca Tevbe ve İstiğfar etmek (Estağfirullah El Azim)
- Bu gecenin gündüzünü oruçlu geçirmek, mümkünse hicri ayın 13, 14, 15’inde oruç tutmak
- Sadaka vermek, yetim sevindirmek
- Tesbih namazı kılmak veya 300 adet tesbih namazı duası çekmek (Sübhânallâhi vel-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber. Ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azıym)
- Kelime-i Tevhid çekmek (La ilahe illallah Muhammedun Resulullah)
- Anne babayı, aile büyüklerini ziyaret etmek ve dualarını almak