Nöbetçi Eczaneler
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’dan Elektrik Dağıtım Sektörüne Yönelik Açıklamalar
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, elektrik dağıtım sektöründeki 2026-2030 yıllarını kapsayacak yeni tarife dönemine daha yenilikçi ve farklı bir perspektiften yaklaşacaklarını vurguladı. Bayraktar, “2025 yılı, yeni bir elektrik dağıtım ve perakende piyasa mimarisini tasarladığımız, geldiğimiz noktayı gözden geçirip cesur ve ezber bozacak kararlar alacağımız önemli bir yıl olacak.” dedi.
Bayraktar, Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) 15. Sektör Toplantısı’nda, dünya genelinde elektriğin üretiminden iletimine, dağıtımından perakende hizmetlerine kadar önemli bir dönüşümün yaşandığını ifade etti. Talep artışının yanı sıra tüketicilerin rollerinin de değişime uğradığını belirten Bayraktar, bu durumun sektörü farklı modellerle yönlendirdiğine dikkat çekti. Ayrıca, yenilenebilir enerjinin, fabrikaları, iş yerlerini ve evleri üretici konumuna getirmesinin, merkezi elektrik üretim tesislerine eklenen küçük kesintili kaynaklarla birlikte daha bütüncül ve yeni bir bakış açısını zorunlu kıldığını söyledi.
Bakan Bayraktar, 22 yılı aşkın AK Parti iktidarları döneminde enerji sektöründe birçok yapısal reformun gerçekleştirildiğini hatırlatarak, “Elektrik dağıtımında 2008-2013 döneminde büyük bir özelleştirme sürecini hayata geçirdik.” dedi. Özelleştirmenin ardından dağıtım altyapısında önemli bir yenilenme ve genişlemenin yaşandığını aktaran Bayraktar, şu bilgileri paylaştı:
- 2009’dan bu yana dağıtım sektöründe özel sektör eliyle toplam 20 milyar dolar yatırım yaptık.
- Abone sayımız 32,2 milyondan 50,3 milyon a yükseldi.
- Abone başına yatırım miktarı 13 dolardan 34 dolara çıktı.
- 947 bin kilometre olan dağıtım hatlarımız bu süre içerisinde 1,4 milyon kilometreye ulaştı.
- Türkiye genelinde %20’leri bulan teknik ve ticari kayıp oranı %9,4’e indi.
- En büyük teknik ve ticari kaybın yaşandığı dağıtım bölgelerimizden birinde 2009’da %73 olan oran, bugün %43’e, diğer bölgemizde ise %56’dan %32’ye geriledi.
Bayraktar, bu gelişmelerle birlikte vatandaşların elektrik hizmetlerinin kalitesine ilişkin memnuniyet beklentisinin de değiştiğini dile getirdi.
Bakan Bayraktar ayrıca, dağıtım şirketlerinin 4’üncü uygulama dönemi olan 2021-2025 döneminde yaklaşık 70 milyar liralık onaylı bir yatırım planının bulunduğunu vurgulayarak, “Bu uygulama döneminin ilk 4 yıldaki toplam yatırımı 55 milyar lira olarak gerçekleşti. İçinde bulunduğumuz yıl içinse 13 milyar liralık yatırım planı öngörüyoruz.” diye konuştu.
Bayraktar, dağıtım ağı uzunluğu ve trafo sayısında önemli artışlar olduğuna, kayıp-kaçak oranlarını daha da aşağıya çekmeye yönelik yatırımların bir plan dâhilinde devreye alınması gerektiğini belirtti. Dağıtım şirketleri tarafından sunulan hizmetin iyileştirilmesine yönelik önemli mevzuat düzenlemeleri yapıldığını hatırlatan Bayraktar, şu ifadeleri kullandı:
- Belirlenen eşik değerlerden daha kötü hizmet sunulan vatandaşlarımıza tazminat ödenmesi yükümlülüğü getirdik.
- Şirketin faaliyet gösterdiği bölgedeki performansına bağlı olarak ödül ve ceza mekanizmasını hayata geçirdik.
- Tedarik sürekliliği ve teknik kalite yükümlülüklerinin takibine olanak sağlayan akıllı sayaçların kullanımına yönelik değişiklikler yaptık.
- Kalite Faktörü uygulaması ile 2021’e ilişkin değerlendirmeler neticesinde 2 şirkete 53 milyon 559 bin 435 lira ilave gelir, 19 şirkete toplam 280 milyon 433 bin 996 lira tutarında ceza uygulandı.
- Yaşanan kesintiler nedeniyle dağıtım şirketlerinin vatandaşlara karşı 2021’de yaklaşık 264 milyon, 2022’de 370 milyon ve 2023’te de 217 milyon liralık tazminat yükümlülüğü oluştu.
Bakan Bayraktar, Milli Enerji ve Maden Politikası doğrultusunda yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının önceliklendirildiğini belirterek, “2024’te yerli ve yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminin yüzde 60’lara ulaşmasını hedefliyoruz.” dedi. Türkiye’nin elektrik talebinin 2035’te en az 510 milyar kilovatsaat olmasının öngörüldüğünü ifade eden Bayraktar, “Önümüzdeki 11 yılda, 2035’e kadar rüzgar ve güneş kurulu gücümüzü 4 katına çıkararak 120 bin megavata ulaşmayı hedefliyoruz.” ifadesini kullandı.
Bayraktar, bu üretim artışını sağlıklı bir şekilde yönetebilmek için güçlü iletim ve dağıtım altyapısına sahip olmanın zaruri olduğunu vurguladı. “Bu doğrultuda ülkemizi doğudan batıya, kuzeyden güneye kuşatacak bir yeşil enerji koridoru oluşturmalıyız.” dedi. Ayrıca, 2 bin 500 megavat olan elektrik ithalat ve ihracat kapasitesinin 2035’e kadar 3 katına çıkarılarak 7 bin 500 megavatlık bir kapasiteyle bölgede elektrik ticaretinde merkez ülke olmayı hedeflediklerini belirtti.
Bayraktar, elektrik dağıtım alanındaki nihai hedefin vatandaşların memnuniyetini en üst düzeye çıkarmak olduğunu vurgulayarak, “Bu sene de kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdik. Geçen yıla göre dağıtım sektöründe önemli mesafeler kat ettiğimizi görüyoruz, ancak henüz istediğimiz düzeyde değiliz.” dedi. Yeni anket sonuçlarının toplantıda değerlendirileceğini belirten Bayraktar, “Beklentilere yakın iyi örnekler olduğu gibi, maalesef memnuniyet oranlarının düşük olduğu dağıtım bölgelerimiz de var. Bu konularda gerekli uyarılarımızı yapacağız.” diye ekledi.
Bakan Bayraktar, dağıtım şirketlerinin müşteri hizmetleri ve iletişim alanlarına özel olarak eğilmelerini isteyerek, “Elektrik hizmetinin kesintisiz, güvenilir ve adil bir şekilde sunulması bir tercih değil, bir yükümlülüktür.” dedi. Eksik yönlerin kapatılması ve geliştirilmesi gereken alanlara yoğunlaşmanın yeni dönemde en büyük öncelik olacağını ifade etti. “Bu yıl olduğu gibi, bundan sonra da bunun takibini daha yoğun bir şekilde yapacağımızın bilinmesini isterim.” mesajını verdi.
Son olarak, kamu ve özel sektör olarak ortak hedefin elektrik dağıtım sektörünün kaliteli, uluslararası standartlarda hizmet sunan bir yapıda olması ve vatandaşların bu hizmetten memnuniyetini en üst düzeye çıkarmak olduğunu belirten Bayraktar, “Üretimde büyük değişimler olurken, tüketiciler üretici konumuna gelirken, dijitalleşme beraberinde birçok fırsat ve risk getiriyor. Eski yaklaşımlarla bu hizmetlerin sunulmasını bekleyemeyiz.” dedi ve 2026-2030 yıllarını kapsayacak tarife dönemine farklı bir gözle bakacaklarını ifade etti. 2025 yılı, yeni bir elektrik dağıtım ve perakende piyasa mimarisinin tasarlandığı, mevcut durumun gözden geçirileceği ve cesur kararların alınacağı önemli bir yıl olacağını vurguladı.