ABD, güvenlik endişeleri doğrultusunda yapay zeka uygulamalarında kullanılan gelişmiş çiplerin ihracatını kısıtlama kararı aldı. Bu düzenleme, hem ekonomik rekabet gücü hem de ulusal güvenlik açısından yapay zekanın stratejik önemine vurgu yaparak hayata geçirildi.
Ekonomi ve Güvenlik Gerekçe Gösterildi
Beyaz Saray, konuya ilişkin yaptığı açıklamada yapay zekanın, modern ekonomilerde ve uluslararası ilişkilerde kritik bir rol oynadığını belirtti. Bu bağlamda, ‘Yapay Zeka Yayılımına İlişkin Geçici Nihai Kural’ adını taşıyan bir düzenleme yürürlüğe girdi.
Güvenlik Endişesi Yaratan Ülkelere Kısıtlamalar
Açıklamada, ABD teknolojisinin uluslararası düzeyde yayılımının destekleneceği ancak güvenlik endişesi taşıyan ülkelerin çip ihracatından kısıtlanacağı ifade edildi. Bu ülkelerin, yapay zeka sistemleri ve yüksek bilgi işlem gücü için gerekli kaynaklara erişimlerinin sınırlandırılacağı belirtildi.
18 Ülke Kısıtlamalardan Muaf Tutulacak
Yeni düzenlemeden 18 müttefik ve ortak ülke muaf tutulacak. Bu ülkeler arasında şunlar yer almakta:
- Avustralya
- Belçika
- Birleşik Krallık
- Kanada
- Danimarka
- Finlandiya
- Fransa
- Almanya
- İrlanda
- İtalya
- Japonya
- Hollanda
- Yeni Zelanda
- Norveç
- Güney Kore
- İspanya
- İsveç
- Tayvan
Bu ülkeler, ileri düzey grafik işlem birimlerini (GPU) lisans şartı olmaksızın temin edebilecek. Ayrıca, yüksek güvenlik standartlarına sahip kuruluşlar, “Evrensel Doğrulanmış Son Kullanıcı” statüsü alarak ek avantajlar elde edebilecekler.
120 Gün Sonra Yürürlüğe Girecek
Müttefik ülkeler dışında kalan ülkeler ile doğrulaması yapılmamış kullanıcılar, ülke başına yalnızca 50 bin ileri düzey GPU’ya eşdeğer alım gerçekleştirebilecek. Bu yeni düzenleme, yayımlandığı tarihten itibaren 120 gün sonra yürürlüğe girecek.
Avrupa Birliği’nden Tepki Geldi
Avrupa Birliği (AB), ABD’nin yeni düzenlemesine derhal tepki gösterdi. AB Komisyonu Teknolojiden Sorumlu Başkan Yardımcısı Henna Virkkunen ve Ticaret ve Ekonomik Güvenlikten Sorumlu Üye Maros Sefcovic, yaptıkları ortak açıklamada endişelerini dile getirdi. Yetkililer, bu kısıtlamanın AB ülkelerinin teknoloji yatırımları üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekti.
Türkiye’ye de Kısıtlamalar Gelecek
ABD’nin yeni kısıtlamalarından Türkiye’nin de etkileneceği ve 50 bin GPU sınırlamasına tabi ülkeler arasında yer alacağı öngörülmekte. Bu durum, Ankara’nın yapay zeka alanında ilerleme kaydetmesini zorlaştırabilecek önemli bir engel olarak değerlendiriliyor.