Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun genişlemeden sorumlu üyesi Marta Kos, Sırbistan’da öğrencilerin öncülüğünde başlayan ve 3 aydan fazla bir süredir devam eden hükümet karşıtı gösterileri yakından takip ettiğini ifade etti. Kos, gerilimin azaltılması için tüm taraflara diyalog çağrısında bulundu.
Novi Sad kentindeki tren istasyonunda 1 Kasım 2024’te meydana gelen beton sundurmanın çökmesi sonucu 15 kişi hayatını kaybetmişti. Bu trajik olayın ardından “Dur Sırbistan” sloganıyla ülke genelinde protestolar başlamış ve devam etmektedir.
AB Komisyonu üyesi Kos, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Sırbistan’daki gelişmelere dair birçok siyasi yetkili, akademisyen ve sivil toplum kuruluşundan endişelerini içeren mektuplar aldığını belirtti. Kos, taraflara sükunet çağrısında bulunarak, şunları söyledi:
- “Kilit mesajım şudur; Sırbistan’ın AB üyelik süreci, bugün tartışılan birçok konuya çözüm sunmaktadır.”
- “Şu an önemli olan, siyasi yetkililer, kurumlar ve sivil toplum temsilcileri yani tüm tarafların katılacağı kapsamlı bir diyalog ortamının oluşturulmasıdır.”
Kendisi de AB’nin bu olaylara dair duyduğu endişeleri dile getiren bir mektup kaleme aldığını aktaran Kos, sosyal medya paylaşımında mektubunda şu ifadeleri kullandı:
- “Barışçıl ve hukuka uygun olduğu sürece toplanma hakkı, saygı gösterilmesi gereken temel bir haktır.”
- “Ancak göstericilerin saldırıya uğradığına tanık olduk. Tarafsız ve hızlı bir soruşturma bekliyoruz.”
- “AB, Sırbistan’ın üyelik sürecine desteğini sürdürecektir.”
Sırbistan’daki Öğrenci Gösterileri Devam Ediyor
Novi Sad’daki tren istasyonundaki trajik olay sonrası “Dur Sırbistan” sloganıyla düzenlenen öğrenci gösterileri ülke genelinde sürmektedir. Başkent Belgrad’ın da aralarında bulunduğu farklı kentlerde toplanan öğrenciler, Novi Sad’daki kazada hayatını kaybeden 15 kişi için 15 dakikalık saygı duruşu gerçekleştirmiştir.
Öğrenci gösterilerine, Şehir Taşımacılığı Şirketi (GSP) çalışanları ve emekliler de destek vermektedir. Üniversite, yüksekokul ve lise öğrencileri, tren istasyonundaki ölümlü kazanın sorumlularının cezalandırılmasını, ihmal şüphesi bulunan istasyonun yapım ve onarım çalışmalarına ilişkin tüm belgelerin yayımlanmasını ve önceki gösterilerde gözaltına alınan öğrenci ile akademisyenlerin serbest bırakılmasını talep etmektedirler.
Olayların etkisiyle geçen hafta istifasını sunan Başbakan Milos Vucevic, yeni hükümet kurma çalışmalarının devam ettiğini ve yeni hükümete veya erken seçime ilişkin kararın en geç 2 hafta içerisinde belli olacağını bildirmiştir. Ayrıca, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic‘in Belgrad Üniversitesi yetkililerinden talep ettiği görüşme isteği reddedilmiş, Vucic ise öğrencilerin taleplerinin yerine getirildiğini ifade ederek diyalog çağrısında bulunmuştur.