16 yaş altı çocukların sosyal medya kullanımı tartışmaları sürerken, uzmanlar çocukların dijital platformlardan tamamen uzak tutulamayacağını vurguluyor. Önemli olan, çocukların bu platformları nasıl kullandığı ve ebeveynlerin bu süreçte nasıl bir rol üstlendiğidir. YouTube gibi sosyal medya araçları, çocukların gelişiminde önemli bir yer tutarken, ebeveynlere düşen bazı sorumluluklar bulunuyor. Dr. Öğr. Üyesi Pınar Demir Asma, çocukların YouTube’dan nasıl faydalandığını ve zararlı içeriklerden nasıl korunabileceklerini açıklıyor.
YouTube’un Çocuklar Üzerindeki Etkileri
Dr. Öğr. Üyesi Pınar Demir Asma, YouTube’un çocukların gelişimi üzerindeki hem olumlu hem de olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. “YouTube, televizyona alternatif bir platform olarak çocukların dikkatini çekiyor. Aynı zamanda, çocukların kendi içeriklerini üretmelerine olanak tanıyor. Erişilebilirliği sayesinde YouTube, çocukların gelişimini olumlu veya olumsuz yönde etkileyebiliyor. Bu etkinin nasıl şekilleneceği, sağlıklı YouTube alışkanlıkları ve doğru ebeveyn rehberliği ile belirlenebilir.” diyor.
Riskler ve Tehlikeler
Dr. Asma, YouTube içeriklerinin, özellikle ergen gençler üzerinde alkol, sigara ve kendine zarar verme gibi riskli davranışlara özendirebileceğini belirtiyor. Ayrıca, “Çocuk YouTube kanallarında sesli videoların yanı sıra kişisel bilgilerin paylaşılması, çocuk istismarına açık bir ortam yaratabiliyor. Toplumsal normlarla bağdaşmayan rol modellerinin çekici bir şekilde sunulması, çocukların sosyal duygusal gelişimini olumsuz etkileyebilir.” şeklinde ekliyor.
Bilişsel Gelişim Üzerindeki Etkiler
Özellikle bebeklik ve erken çocukluk döneminin, beyin gelişiminin en kritik dönemi olduğuna dikkat çeken Dr. Asma, “Bu evrede çocuk için en önemli şey, zengin uyaranlar içeren bir çevre ve sosyal etkileşimdir. YouTube gibi platformlar, çocuğun pasif kalmasına neden olduğu için bilişsel ve dil gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bu etkiler, öz düzenleme becerilerinde sorunlar, dil gecikmeleri ve dikkat ile ilgili problemler olarak kendini gösterebilir.” ifadelerini kullanıyor.
Sosyal İzolasyon Riskleri
YouTube içeriklerinin aşırı izlenmesinin, çocukları sosyal hayattan izole edebileceğine de vurgu yapan Dr. Asma, “Çocukların sosyal etkileşimler içinde yer alması, onların sosyal becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Ancak YouTube’da geçirilen fazla zaman, bu etkileşimleri sınırlayabilir ve çocuğun hayal gücünü kısıtlayabilir.” diyor.
Olumlu Yanları da Var
Dr. Asma, sağlıklı ebeveyn rehberliği sağlandığında YouTube’un çocuklar üzerindeki olumlu etkilerini de dile getiriyor: “Çocukların istedikleri bilgilere anında ulaşabilmesi, akranlarıyla sosyalleşebilmesi ve ilgi alanları hakkında daha fazla bilgi edinmesi, YouTube’un sağladığı avantajlar arasında. Ayrıca, dizi ve film gibi sosyal aktiviteler için ekonomik bir alternatif sunması da önemli bir artıdır.”
Çocukların Güvenliği İçin Ebeveynlere Düşen Görevler
Dr. Asma, çocukların sosyal medya kullanımında ebeveynlerin rolünün büyük olduğunu belirterek, şu önerilerde bulunuyor:
- Ebeveynler, bilinçli bir YouTube kullanıcısı olarak çocuklarına örnek olmalıdır.
- Ortak kullanım alanlarında çocuklarla birlikte izlenmeli, iyi ve kötü içerikler hakkında ayrım yapma becerisi kazandırılmalıdır.
- YouTube’un çocuk profili özelliği kullanılmalı ve sakıncalı içerikler için şifre konulmalıdır.
- Aile profili ile siber güvenlik imkanları kullanılmalı ve çocuğun erişim sağlayamayacağı videolar belirlenmelidir.
- Çocuğun YouTube’da geçirdiği süre sınırlandırılmalı ve bu süre kayıt altında tutulmalıdır.
- Çocuk, kişisel bilgilerini paylaşırken dikkatli olması konusunda uyarılmalı ve kullanım alışkanlıkları gözlemlenmelidir.
Bu şekilde, ebeveynler çocuklarının dijital dünyada daha güvenli ve sağlıklı bir deneyim yaşamasını sağlayabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı