Nöbetçi Eczaneler
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Enflasyon Sepeti
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), toplumun tüketim alışkanlıklarını en doğru şekilde yansıtmayı amaçlayan bir mal ve hizmet sepeti üzerinden hesaplanmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), her yıl güncellediği enflasyon sepetinde yer alan ürünleri ve bunların ağırlıklarını yeniden değerlendiriyor. Bu yıl, sepette ağırlığı azalan ürünler çıkarılırken, daha fazla tüketilen ürünler sepete dahil edilmiştir. Sepette kalmaya devam eden ürünlerin enflasyon rakamlarına etkisi ise piyasadaki gerçek oranlar göz önünde bulundurularak güncellenmiştir. Sonuç olarak, bu yıl sepette toplam 407 madde ve 951 madde çeşidi dikkate alınacaktır.
Sepet, Tüketicilerin Tercih Ettiği Ürünlerden Oluşuyor
TÜFE hesaplamalarında, hane halklarının tüketim harcamalarında önemli yer tutan mal ve hizmetler üzerinden bir sepet oluşturulmaktadır. Bu sepet, tüketicilerin günlük yaşamlarında sıkça tercih ettikleri ürün ve hizmetleri içermektedir. Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan (GİB) 2019 yılından itibaren elde edilen iş yerlerine ait ciro verileri, perakende sektöründe faaliyet gösteren marketler ve giyim mağazaları için ciro değerleri kullanılarak iş yeri örneklemi belirlenmektedir.
Amaç, En Çok Satış Yapan Zincir ve Yerel Firmalardan Fiyat Derlemek
Her yıl aralık ayında en güncel ciro verileri incelenerek, il bazında fiyat derlenen iş yerleri gözden geçirilmektedir. Perakende ticaret sektöründeki iş yerlerinin il bazında ciro büyüklükleri esas alınarak, tüketicilerin o ilde yoğun olarak tercih ettiği, satış hacmi yüksek olan zincir ve yerel firmalardan fiyat toplanması hedeflenmektedir. Bu yıl itibarıyla, alandan veri derleme yöntemiyle elde edilecek fiyat sayısının, derlenen toplam fiyat sayısının yaklaşık yüzde 50,3’ünü oluşturması beklenmektedir.
Kira İçin Araştırma Yapılacak İş Yeri ve Konut Sayısı
TÜFE hesaplamalarında bu yıl, 81 il ve 233 ilçe kapsamında, 29 bin 941 iş yeri ve 5 bin 246 konuttan (kira) 407 madde ve 951 madde çeşidi için her ay yaklaşık 609 bin 382 fiyat derlenecektir.
Değişiklik Her Yıl Uygulanıyor
Her yıl aralık ayında yapılan güncellemelerde, ağırlığı artan mal ve hizmetler endeks sepetine dahil edilirken, ağırlığı azalan ürünler sepetten çıkarılmaktadır. Bu nedenle, TÜFE sepetinde yer alan ürünlerin sayısı her yıl değişim göstermektedir. TÜFE tüketim sepeti ve ağırlıkları ise yıl içinde değişmeden sabit kalmaktadır. Kurum, her yıl fiyat derlenen yerleşim ve iş yerleri ile sepette yer alan ürünlerin, ağırlıkları ve tanımlarını güncellemektedir.
Yeni Ürünler Sepete Dahil Edildi
Güncellemeye göre, bu yıl sepete yeni giren maddeler arasında implant tedavi ücreti, elektrikli otomobil ve güneş gözlüğü yer alırken, kadın pardösüsü ve şemsiye sepetteki yerlerini kaybetmiştir. Ayrıca, sepette mevcut olan bazı başlıkların altına yeni madde çeşitleri eklenmiştir. Bu başlıklar arasında “hijyenik zeminler için temizlik ve bakım ürünleri”, “otomobil (dizel)”, “otomobil (benzinli)”, “tren ücreti (şehirler arası)”, “uçak bileti ücreti”, “cep telefonu görüşme ücreti”, “özel televizyon ve çevrimiçi yayın hizmetleri”, “diğer kitaplar” ile “yurt dışı bir hafta ve daha fazla süreli tur” bulunmaktadır.
Ana Grup Ağırlıkları
TÜFE hesaplamalarında kullanılacak ana grup ağırlıkları da belirlenmiştir. Bu çerçevede, gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığı yüzde 24,98’den yüzde 24,96’ya, ulaştırmanın ağırlığı ise 17,35’ten 15,34’e gerilemiştir. Konutun ağırlığı ise yüzde 14,2’den yüzde 15,21’e yükselmiştir. Gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içecekler ve tütün, ev eşyası ile ulaştırma gruplarının ağırlıkları azalmış, konut, sağlık, eğlence ve kültür, lokanta ve oteller, eğitim, giyim ve ayakkabı, çeşitli mal ve hizmetler ile haberleşme gruplarının ağırlıkları artmıştır. Bu ağırlıklar arasında alkollü içecekler ve tütünde yüzde 3,52, eğitimde yüzde 2,3, giyim ve ayakkabıda yüzde 7,16, ev eşyasında yüzde 7,67, sağlıkta yüzde 4,09, haberleşmede yüzde 3,62, eğlence ve kültürde yüzde 3,36, lokanta ve otellerde yüzde 8,31, çeşitli mal ve hizmetlerde ise yüzde 4,43 olarak belirlenmiştir.
İlgili Haber: Son Dakika: TÜİK, Ocak 2024 enflasyon rakamlarını açıkladı.
Kaynak: Anadolu Ajansı (AA)