Nöbetçi Eczaneler
Yemek Borusu Kanseri: Bilinmesi Gerekenler
Yemek borusu (özefagus) kanseri, çoğunlukla erkeklerde görülen ve dünya genelinde kanserle ilişkili ölümlerin başlıca sebeplerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Göğüs Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Abdullah Erdoğan, yemek borusu kanseri hakkında önemli bilgiler sunuyor. Yemek borusu kanseri, boğazın midenin üst kısmına bağlandığı tüp şeklindeki yemek borusunda gelişen bir kanser türüdür. Prof. Dr. Erdoğan, “Tümörler, yemek borusunun iç astarını oluşturan mukozada meydana gelir. Ancak toplumun yemek borusu kanseri ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmaması, hastalığın önlenmesi ve başarılı bir tedavi sürecinin önündeki en büyük engellerden biridir.” şeklinde ifade ediyor.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Erken teşhisin tedavideki önemi üzerine vurgu yapan Erdoğan, “Tedaviden olumlu sonuç almak için erken teşhis oldukça kritik bir rol oynamaktadır. Eğer belirtilerden biri veya birkaçı görülürse, derhal doktora başvurmak ve gerekli tetkikleri yaptırmak, kanserin hayati tehdit oluşturmasını önlemeye yardımcı olacaktır.” dedi. Özellikle yüksek oranlarda yemek borusu kanseri vakalarının görüldüğü doğu toplumlarında (Çin, Hindistan, Japonya gibi), bu tür kanserlere yol açan en önemli etkenlerden birinin beslenme şekli olduğunu belirtti. Örneğin, tütsülenmiş balık gibi yöntemlerin önemli bir risk faktörü olduğunu vurguladı.
Yemek Borusu Kanseri’nde Risk Faktörleri
Erdoğan, alkol tüketiminin de yemek borusu kanseri için önemli bir risk faktörü olduğunu belirterek, “Genel olarak toplumlarda aşırı alkol tüketimi, yemek borusu kanserinin bir diğer önemli risk faktörüdür. Özellikle batı toplumlarında alkol kullanımı, beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak daha belirgin hale gelmektedir.” şeklinde bilgi verdi. Ülkemizde, özefagus kanserinin öncelikle Doğu Anadolu bölgesinde daha sık görüldüğünü ifade eden Erdoğan, bunun sebeplerinden bazılarını şunlar olarak sıraladı:
- Aşırı sıcak çay tüketimi.
- Uygunsuz mangal-et pişirme yöntemleri.
Erdoğan, “Mangalda aşırı sıcaklıkta pişirilmiş besinler, kanserojen hale dönüşebilir. Dolayısıyla, sebze ve meyveler dahil tüm besinlerin doğal yöntemlerle hazırlanması, özefagus kanseri riskini azaltır.” dedi. Diğer risk faktörlerini ise şöyle sıraladı:
- Tütün ve tütün ürünleri kullanımı
- Kronik mide ekşimesi veya asit reflüsü
- Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD)
- Barrett özofagusu – GERD’li kişilerde gelişebilen bir durum
- Akalazya – Alt özofagustaki kasların nadir bir rahatsızlığı
Yutma Gücüne Dikkat!
Yemek borusu kanserinin erken evresinde sıkça görülen ilk belirtinin katı yiyecekleri yutma güçlüğü olduğunu belirten Prof. Dr. Abdullah Erdoğan, “Bu şikayetler, tanıdan birkaç ay önce başlayabilir ancak hastalar tarafından genellikle sıradan bir yutma güçlüğü olarak algılanır. Hastalığın diğer belirtileri arasında göğüste ağrı ve kanlı öksürük yer alır. Ani kilo kaybı, yani bir ayda 6-7 kilo kaybı, bu hastalarda görülen diğer bir belirtidir. Ayrıca, ses kısıklığı ve mide ekşimesinin kötüleşmesi de sıkça gözlemlenebilir.” dedi.
Yemek Borusu Kanseri’nin Tedavi Yöntemleri
Yemek borusu kanserinin erken evrelerdeki tedavisi, yemek borusunun alınmasının ardından mide ya da kalın bağırsaktan oluşturulan bir tüp ile yemek geçişinin sağlanmasını içerir. Erdoğan, “İleri evre tedavi yöntemleri, hastalığın ne kadar yayıldığına bağlı olarak değişim göstermektedir. Gelişen teknolojiler, hasta açısından daha konforlu ameliyatların uygulanmasına olanak tanımaktadır. Ameliyat öncesinde hastalara kemoterapi ve radyoterapi gibi yöntemler de uygulanabilmektedir.” dedi. Eğer hastaya tedavi edici bir ameliyat yapılamıyorsa, yemek borusu içinde açılan ve yemek geçişini sağlamak için ‘stent’ kullanımı söz konusu olabiliyor. Hastalık çok ileri düzeydeyse, mideye takılan bir beslenme tüpü yardımıyla hastanın hayatını sürdürmesi sağlanmaktadır.