Fransa’nın Çad’dan Çekilişi ve Türkiye’nin Yükselen Varlığı

Fransa’nın Çad’dan Çekilmesi ve Türk Varlığı

Afrika ülkeleri, bağımsızlıklarını kazanma yolunda önemli adımlar atmaya başladı. Fransa’nın uzun yıllar boyunca sömürgesi altında kalan Çad, 31 Ocak tarihine kadar Fransız hükümetine çağrıda bulunarak askerlerini çekmesini talep etti. Sonuç olarak, 10 Aralık 2024 tarihinde Fransız savaş uçakları birer birer ülkeden ayrılmaya başladı.

Fransa’nın Türk Varlığından Endişesi

Fransız askerlerinin Çad’dan çekilmesinin ardından, Çad Cumhurbaşkanı Muhammed İdris Deby’nin katılımıyla bir tören düzenlendi. Bu tören, ülke genelinde son Fransız uçağının havalanmasıyla gerçekleştirildi. Ancak, bu gelişmenin akabinde Fransız basını, Türk İHA’larının Faya-Largeau üssüne yerleştiğini iddia ederek bu durumdan rahatsız olduklarını dile getirdi. Türk İHA’larının bölgede askeri amaçlarla bulunduğunu öne sürerek, Çad’ın satın aldığı Bayraktar İHA’larının uygulanmasından sorumlu uzman ve teknisyenlerin hava üssünde yer aldığını belirttiler. Ayrıca, bölgede yalnızca görevli personel, drone pilotları ve Bayraktar çalışanlarının bulunduğunu vurguladılar.

Türkiye’nin Afrika’daki Rolü

Fransız basını, Türkiye’nin Afrika ile savunma alanında yaptığı işbirliği ve yatırımlardan duyduğu rahatsızlığı ifade ederek, “Türkiye, Afrika ordularının giderek ayrıcalıklı bir ortağı haline geliyor. Türkiye, bölgedeki boşlukları doldururken, Afrika’da büyük iddialar peşinde koşmaya başlamışken, birçok ülkeye kendini kanıtlamış durumda.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.

RFİ’nin Analizleri

RFİ gazetesi, Ankara hükümetinin Afrika pazarında Bayraktar satışları ile cazibe merkezi haline geldiğine dikkat çekti. Türkiye’nin bölgede asker konuşlandırmak yerine stratejik konumu ile Çad ile iş birliği yapmasının etkili ve anlamlı olduğunu belirtti. 2024 Aralık ayında Afrika ülkeleri Mali, Burkina Faso ve Nijer gibi ülkelerden Fransa’nın çekilmesinin ardından, Senegal de ülkedeki Fransız üssünü kapatma kararı aldı. Böylece, Çad hükümeti ile askeri işbirliğini sonlandırarak bölgede istenmeyen bir ülke konumuna gelmiş oldu. Türkiye’nin ise Afrika’daki rolü giderek artarken, Ankara Çad ile ilişkilerini güçlendirerek son 5-6 yıldır ileri seviye eğitim ve silah desteği vermeye devam ediyor.

Çad ile İHA İşbirliği

Çad hükümeti ile Türkiye hükümeti, geçtiğimiz yıllarda askeri ve savunma sanayinde çeşitli anlaşmalara imza attı. Türkiye’den HÜRKUŞ-C taarruz uçağı, ANKA-S SİHA, AKSUNGUR SİHA, MAM-L, SİHA CİRİT lazer güdümlü füze ve akıllı mühimmatlar satın alındı. Çad ve Türkiye arasındaki savunma iş birliği, Şubat 2023’te Çad hükümetinin TUSAŞ’tan iki ANKA-S İHA siparişi vermesiyle devam etti. Temmuz 2023’te teslim edilen İHA’lar, Boko Haram tehdidine karşı daha güçlü bir model olan AKSUNGUR’un 21 Nisan 2024’te teslim edilmesiyle pekişti.

Türkiye’nin Askeri Üs Kurma İddiası

Fransız medyası, Türkiye’nin bölgede askeri üs kurma olasılığından endişe duyuyor. Türk İHA’larının Faya-Largeau üssüne yerleştirildiği belirtilirken, Fransız askerlerinin terk ettiği Abeche askeri üssünde de konuşlanabilecekleri iddiasında bulunuyor.