Nöbetçi Eczaneler
Menopoz ve Kadın Sağlığı Üzerine Değerlendirme
Üsküdar Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Arif Aktuğ Ertekin, menopozun ülkemizdeki ortalama başlangıç yaşının 45-52 arasında değiştiğini belirtmektedir. Menopoz sürecinde, bazı kadınlar yaşam konforlarında belirgin değişiklikler yaşarken, biyolojik, fiziksel ve psikolojik değişimlerin de meydana geldiğine dikkat çekmektedir. Birçok kadın, bu dönemde vazomotor, psikolojik ve ürogenital semptomlar, kardiyovasküler hastalıklar, osteoporoz ve demans gibi sağlık sorunları ile karşılaşabilmektedir.
“Genç yaşlarda erkekler, kalp hastalıkları açısından daha yüksek risk altındayken, kadınlar yaşlandıkça bu risk erkeklerinkine yaklaşır.” diyen Prof. Dr. Arif Aktuğ Ertekin, menopoz dönemine ilişkin önemli değerlendirmelerde bulunmaktadır.
Kadınlarda Fiziksel ve Psikolojik Değişiklikler
Menopozun, her kadının hayatında doğal bir süreç olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ertekin, “Menopoz, yumurtalıkların fonksiyonlarının azalması ile östrojen ve progesteron seviyelerinin düşmesi sonucunda adet kanamalarının bir yıl veya daha uzun süre durması ve dolayısıyla doğurganlığın sona ermesi ile kendini gösterir.” şeklinde açıklamaktadır. Menopozun algılanışı her kadında farklılık gösterirken, bazı kadınlar yaşam konforunda anlamlı değişiklikler yaşarken, diğerleri bu durumu daha az hissedebilmektedir.
Östrojendeki düşüş, yalnızca üreme organlarını değil, diğer vücut sistemlerini de etkilemektedir. Bu süreçte, overlerdeki fonksiyon kaybı nedeniyle birçok kadın, çeşitli biyolojik, fiziksel ve psikolojik değişiklikler yaşayabilmekte; bu da sağlık sorunlarını ve dolayısıyla yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilmektedir.
Sıcak Basması ve Diğer Semptomlar
Menopoz dönemindeki kadınların yaşadığı sıcak basmaları, uyku bozuklukları, depresyon ve cinsel disfonksiyon gibi semptomlar, kadın sağlığını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Prof. Dr. Ertekin, “Bu dönemde yaşanan sorunlar birçok faktörden etkilenebildiği gibi, sağlıklı yaşam davranışları olumlu sonuçlar doğurabilmektedir.” diyerek sağlıklı yaşamın önemine vurgu yapmaktadır.
- Dengeli beslenme
- Egzersiz yapma
- Kendini gerçekleştirme
- Sağlık sorumluluğunu alma
- Sigara kullanmama
- Olumlu kişilerarası ilişkiler kurma
- Stres yönetimi
Osteoporoz ve Kadınlar
Osteoporoz, menopoz dönemindeki kadınlarda sıkça görülen bir kemik hastalığıdır. Prof. Dr. Ertekin, “Son yıllarda ülkemizde yaşlı nüfusun artışına paralel olarak osteoporoz sıklığı da giderek artmakta ve menopoz sonrası her üç kadından birinde görülmektedir.” diyerek durumu açıklamaktadır. Menopoz sonrası kemik kütlesinin yaklaşık %30’unun kaybedildiği belirtilirken, osteoporozun tüm vücut kemiklerini etkileyebileceği ve kırık oluşana kadar belirti göstermeyebileceği vurgulanmaktadır.
Osteoporoz risk değerlendirmesinin yapılması gerektiğini ifade eden Ertekin, “Kemik mineral yoğunluğu (KMY) değerlendirmesi, osteoporoz teşhisi için altın standarttır. İlaç tedavisi ve KMY taraması önemli olsa da, diyet, yaşam tarzı ve düşme önleme müdahaleleri ile osteoporoz ve buna bağlı kırık riski önlenebilir.” şeklinde bilgiler vermektedir.
Kalp Hastalığı Riski ve Menopoz
Kalp hastalıklarının kadınlar ve erkekler için en sık morbidite ve mortalite nedenleri arasında yer aldığını belirten Prof. Dr. Ertekin, “Genç yaşlarda erkekler, kalp hastalıkları açısından daha yüksek risk altındayken, kadınlar yaşlandıkça kalp hastalığı riski erkeklerinkine yaklaşmaktadır.” demektedir. Menopoz döneminde kardiyovasküler mortalite ve morbiditeyi azaltmak için yaşam tarzı değişikliklerinin gerekli olduğunu ifade etmektedir.
- Sağlıklı beslenme
- Fiziksel aktivite
- Kilo kontrolü
- Sigarayı bırakma
- Alkol tüketimini azaltma
Menopoz Dönemini Sağlıklı Geçirme Yöntemleri
Menopozal semptomların azaltılması ve yaşam kalitesinin artırılmasında hormonal, non-hormonal, tamamlayıcı ve alternatif tıp uygulamalarının çeşitli tedavi yaklaşımları bulunduğunu belirten Prof. Dr. Ertekin, “Bu uygulamaların riskleri, yararları ve etki mekanizması konusunda sağlık çalışanlarının bilgi sahibi olması, kadınlara rehberlik etmek açısından son derece önemlidir.” demektedir.
Menopoz döneminde karşılaşılan semptomların tedavisinde hormon replasman terapisi ve tamamlayıcı tedavi yöntemlerinin sıklıkla kullanıldığını ifade eden Ertekin, “Multidisipliner bir yaklaşımla kadınların sağlık ihtiyaçlarının belirlenmesi, sağlık eğitimi, danışmanlık hizmetlerinin planlanması ve gerekli durumlarda medikal tedavilerin sunulması, kadınların bu sorunlarla etkili baş edebilmelerini mümkün kılacaktır.” şeklinde sözlerini tamamlamaktadır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı