Nöbetçi Eczaneler
İskandinav tarzı giyim, birçok kişi için oldukça erişilebilir ve kolay bir stil olarak öne çıkıyor. Hatta bu tarzı benimseyenler için, kendilerini neşelendiren bir görünüm sunma potansiyeline sahip. Danimarka’nın başkenti Kopenhag, bu konuda önemli bir rol üstleniyor. Kısa bir süre sonra Kopenhag Moda Haftası’nın başlayacağı bu şehrin dar sokaklarında ünlü modeller ve sosyal medya influencer’ları, peşlerinde bir fotoğrafçı sürüsüyle dolaşıyor. Peki, bu küçük İskandinav şehri nasıl oldu da havalı görünümün yeni merkezi haline geldi?
New York ve Stockholm’de yaşayan, uzun süredir Vogue dergisinde editörlük yapan ve moda tarihçisi olarak tanınan Laird Borrelli-Persson’a göre, insanlar İskandinav stilini benimsemiş durumda; çünkü bu tarzı yakalamak için kimliklerini değiştirmelerine gerek yok. Borrelli-Persson, moda eleştirmenleri arasında “Scandi-girl (İskandinav kızı) stili” olarak bilinen bu akımın, #BarbieCore (Barbie bebekten ilham alan pembe tonlarının ağırlıkta olduğu stil) ve #QuietLuxury (Sessiz Lüks) gibi köklü trendlerin ötesine geçtiğini ve daha geniş bir moda hareketi haline geldiğini belirtiyor.
BBC Culture’dan Faran Krentcil’e konuşan Borrelli-Persson, “İskandinav kızı stilinin yeni Fransız kızı stili olduğunu söyleyebiliriz” diyor ve ekliyor: “İskandinav kızı stili farklıdır. Katmanlıdır. Şekillerle ilgilidir. Bunu başarmak için Hermès çantaya ve katı bir diyete ihtiyacınız yok. Kıyafetleri seven insanlar bu fikri gerçekten özgürleştirici buluyor.”
Harvard profesörü ve sosyolog Dr. Martha Beck, İskandinav stilinin arkasında bir bilim olduğunu savunuyor. BBC’ye yaptığı değerlendirmede, İsveç ve Norveç’teki kadınların kış aylarında yalnızca yaklaşık altı saat güneş ışığı alabildiğini belirtiyor. Dr. Beck, “Bu nedenle modayı, karanlık ve soğuk günlerin getirdiği depresyon ve neşesizlikle savaşmak için kullanıyorlar” diyor. 72 yıllık Fin moda markası Marimekko, ilk kez 1950’lerde İtalya’da neşeli renkli tasarımlarını ve desenlerini sergiledi. Ardından, bu ürünler 1960 yılında Jackie Kennedy tarafından ABD’ye taşındı. Bugün, Marimekko’nun elbiselerini And Just Like That dizisinde Carrie Bradshaw’un üzerinde görebilirsiniz.
Markanın mevcut tasarımcısı Rebekka Bay, “Başından beri misyonumuz, özellikle karanlık mevsimlerde cesur baskılarla günlük hayata neşe ve renk katmak oldu” diyor. Bay, koleksiyondaki her Marimekko ürününün, giyenlerin yürüyebilmesi, koşabilmesi, zıplayabilmesi ve hatta dans edebilmesi için test edildiğini belirtiyor. Bunun amacının, insanları hareket etmeye teşvik etmek ve kış aylarının depresif etkilerinden uzak tutmak olduğunu ifade ediyor.
Norveçli moda influencer’ı ve stilist Nnenna Echem, soğuk havalarda koyu renk giyme alışkanlığının yaygın olduğunu hatırlatıyor. Ancak kendisini bu alışkanlığın dışında tutuyor: “Büyük boy leopar desenli bir paltoyu, sade gri bir kazak ve pembe bir el çantasıyla giymeyi seviyorum. Bu hem neşe katıyor hem de hareket etmemi sağlıyor.” Dr. Beck, İskandinav tasarımcıların göze karmaşık ve heyecan verici gelmek adına katmanları kullanma şeklinin gerçekten de kasıtlı olduğunu belirtiyor. Ona göre, canlı baskılar ve renkler seçmek, giysiler aracılığıyla dünyaya “küçük bir ışık olmak” anlamına gelebilir; bu tasarımlar aynı zamanda bir “topluluğu oluşturma” biçimi olabilir.
İskandinav markaların bir ekibin ürünü olduğunu dile getiren Borrelli-Persson, “Bu İskandinav iş birliğinin bir parçası. Sadece kendi şöhretiniz ya da servetiniz için değil, topluma fayda sağlamak için tasarım yaptığınızda, bu ruh sağlığınız için çok daha iyi olabilir” diyor.
‘Sadelik, Pratiklik, İşlevsellik’
Kopenhag Moda Haftası CEO’su Cecilie Thorsmark, Danimarka tarzının “yaratıcı ifadenin temelini oluşturan sadelik, pratiklik ve işlevsellik üzerine kurulu” olduğunu ifade ediyor. Danimarkalı tasarımcı Cecilie Bahnsen, romantik detaylarla pratik unsurları bir araya getirmenin ülke mirasıyla doğrudan bağlantılı olduğunu belirtiyor ve şöyle devam ediyor: “İskandinavya’da büyüdüğüm için nasıl giyindiğimde işlevsellik önemli bir rol oynuyor. Yağmurda atölyeme bisikletle gitsem de, soğuk ve rüzgarlı bir havada oğlumla oynasam da kıyafetlerim gerçek hayatta da işe yaramalı.”
Bu ay düzenlenecek Londra Moda Haftası, tüm katılımcı moda markaları için podyum gösterileri sırasında tek kullanımlık aksesuarların yasaklanması gibi sürdürülebilirlik gerekliliklerini duyurdu. Bu fikri nereden mi aldılar? Kopenhag Moda Haftası, 2023’ten bu yana benzer bir kaygıyı güdüyor. İskandinav modası, doğa ile uyumlu, dayanıklı ve şıklığıyla yıllar boyunca modaseverlere ilham vermeye devam ediyor. 27 Ocak’ta başlayacak ve 31 Ocak’ta sona erecek Kopenhag Moda Haftası, bunların yanı sıra sürdürülebilirlik vurgusuyla öne çıkacak.