Bolu Kartalkaya Yangın Faciası ve Yangın Güvenliği İhmalleri

Bolu Kartalkaya Yangın Faciası ve İhmaller

Bolu Kartalkaya’da meydana gelen ve 78 vatandaşımızın hayatını kaybetmesine yol açan yangın felaketinin ardından yaralar sarılmaya çalışılıyor. Soruşturma derinleştikçe, bu trajedideki ihmaller zinciri gözler önüne seriliyor. En temel yangın güvenliği önlemlerinin dahi alınmadığı bu lüks otel, ülkemizdeki yapıların doğal afetlere karşı ne denli savunmasız olduğunu acı bir şekilde ortaya koyuyor. Yaşanan bu olay, sadece otellerin değil; apartmanlar, toplu konutlar, alışveriş merkezleri, organize sanayi bölgeleri ve okullar gibi diğer yapıların da tehdit altında olduğunu gösteriyor.

Özellikle belli bir yaşın üstündeki yapılarda yangın merdivenlerinin olmaması, mevcut olanların depo olarak kullanılması, bu binaların yangına dayanıklı malzemelerle inşa edilmemesi ve yangın alarmı ile duman dedektörü gibi önleyici sistemlerin çalışmaması, tehlikenin düşündüğümüzden çok daha büyük olduğunu gösteriyor. Yangın gibi felaketlere açık olan yapılarımızla ilgili acilen bir ‘seferberlik’ ilan edilmesi gerekmektedir.

Dönüşümün Önemi

Geçtiğimiz gün Konya’da yaşanan bina çökmesi, deprem gerçeğini bir kez daha hatırlatmış oldu. Dört katlı binanın hiçbir sebep yokken yıkılması, kentsel dönüşümün önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Ülkemizde, 600 bini İstanbul’da olmak üzere, 2 milyona yakın bağımsız bölümün acilen dönüşmesi gerekiyor. Hükümet bu konuda çok ciddi çalışmalar yürütüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un bu alandaki çabalarını biliyoruz. Ancak, 6 Şubat Kahramanmaraş depremi nedeniyle tüm eforun bu bölgeye yönlendirildiği de bir gerçek. Deprem konutlarının hızlı bir şekilde teslim edilmesi ve bölgenin yeniden inşası ile kentsel dönüşüm sürecinin hızlanmasını umuyoruz. Vatandaşlarımızın da dönüşümü bir kazanç olarak değil, güvenlik açısından değerlendirmelerini bekliyoruz.

Artık Konut Alırken Güvenliğe de Bakılıyor

İnşaat mühendisi Cemal Eroğlu, “Yangın güvenliği, inşaat mühendisliği açısından karmaşık bir konu. Hem yapısal güvenlik hem de elektrik sistemlerinin uyumu son derece önemlidir. Binaların yangına dayanıklı malzemelerle inşa edilmesi, yangın anında yapının çökmesini engellemek açısından kritik bir unsurdur. Ancak yalnızca yapısal güvenlik yeterli değildir; binaların iç mekanlarında kullanılan malzemelerin de yangına dayanıklı olması gerekiyor. Birçok eski binada bu tür malzemelerin kullanımı yoktur. Ayrıca, yangın söndürme tüpleri ve yangın alarm sistemleri gibi ekipmanların düzenli bakımları yapılmamaktadır. Bu ekipmanlar, olası bir yangında can güvenliğini sağlamak için hayati öneme sahiptir. Yangın sırasında sistemlerin doğru çalışabilmesi için bu malzemelerin kullanım ömrünün dolmamış olması gerekmektedir. Buna ek olarak, yangın merdivenlerinin bulundurulması ve acil çıkış yollarının açık tutulması gibi temel güvenlik önlemleri ihmal edilmektedir. Tüm bu eksiklikler, binaların yangına karşı savunmasız hale gelmesine neden olmaktadır. Mühendislik açısından, hem yapıların tasarımı hem de kullanılan malzeme ve sistemlerin periyodik bakımları çok önemlidir. Eğer bu adımlar atılmazsa, yangın güvenliği sağlanmış olmaz” şeklinde açıklamalarda bulundu.

Yanmaz Malzeme Kullanımının Önemi

Yine Cemal Eroğlu, “Yangın güvenliği, inşaat mühendisliği açısından karmaşık bir konu. Hem yapısal güvenlik hem de elektrik sistemlerinin uyumu büyük önem taşımaktadır. Binaların yangına dayanıklı malzemelerle inşa edilmesi, yangın anında yapının çökmesini engellemek için kritik bir unsurdur. Ancak, yalnızca yapısal güvenlik yeterli değildir; binaların iç mekanlarında kullanılan malzemelerin de yangına dayanıklı olması gerekmektedir. Birçok eski binada bu tür malzemelerin kullanımı yoktur. Ayrıca, yangın söndürme tüpleri ve yangın alarm sistemleri gibi ekipmanların düzenli bakımları yapılmamaktadır. Bu ekipmanlar, olası bir yangında can güvenliğini sağlamak için hayati önem taşımaktadır. Yangın sırasında sistemlerin doğru çalışabilmesi için bu malzemelerin kullanım ömrünün dolmamış olması gerekmektedir. Yangın merdivenlerinin bulundurulması ve acil çıkış yollarının açık tutulması gibi temel güvenlik önlemleri de ihmal edilmektedir. Tüm bu eksiklikler, binaların yangına karşı savunmasız hale gelmesine neden olmaktadır. Mühendislik açısından, hem yapıların tasarımı hem de kullanılan malzeme ve sistemlerin periyodik bakımları çok önemlidir. Eğer bu adımlar atılmazsa, yangın güvenliği sağlanmış olmaz” dedi.

Yangın Merdivenleri Müştemilata Dönüştü

Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Genel Başkanı Suat Sandalcı, site yönetimlerinin yangın güvenliği konusuna yönelik endişelerinin arttığını belirterek, “Kat malikleri, yönetimlere ulaşarak güvenlik tedbirlerini sorgulamaya başladı. Yaşanan bu felaket, acı da olsa bazı gerçekleri hatırlatıyor. Özellikle eski ve kurumsal kimliği olmayan sitelerin genel hatlarıyla güvenli olmadığını biliyoruz. Yangın ve doğal afet tedbirlerinin göstermelik alındığı oldukça açık. Özellikle belli bir yaşın üstündeki ve profesyonel bir yönetim altında olmayan sitelerde ciddi sorunlar var. Çoğu yangın merdiveni kapalı, kullanım dışı ya da depolama alanı olarak kullanılıyor. Bu alanlara her türlü eşya yerleştiriliyor. Depo ve sığınak alanları da benzer şekilde kullanılıyor. Bazı binalarda yangın dedektörü bulunsa bile çalışmıyor ve tatbikatlar sık sık yapılmıyor. Bu konuda hem vatandaşlarımızın hem de kamu yönetimimizin daha titiz davranması gerekiyor” şeklinde konuştu.

Yeniden Güvenlik Revizyonu Yapılmalı

Mimar Ercüment Yazgan, “Modern binalarda yangın merdivenleri, duman dedektörleri ve yangın çıkış işaretleri gibi gereklilikler yer alırken, eski binalarda bu önlemler ya hiç yok ya da mevcut ekipmanların bakımı düzenli yapılmıyor. Yapılaşma hızının arttığı dönemlerde, özellikle 1980’ler ve 1990’larda inşa edilen binalarda yangın güvenliği standartları göz ardı edilmiş olabilir. Bu durum, yaşam alanlarının güvenliğini ciddi şekilde tehdit ediyor. Özellikle apartmanlar, ofisler ve okullarda yangın merdivenlerinin bulunmaması, yangın güvenliği sistemlerinin eksikliği bu binaların büyük bir risk taşımasına neden oluyor. Tasarım aşamasında, her yapının ihtiyacına uygun yangın güvenliği çözümleri entegre edilmelidir. Eski binaların da revizyon görmesi gerekmektedir. Ayrıca, yapı sahiplerinin ve yöneticilerinin yangın güvenliği sistemlerinin düzenli olarak bakımını yapmaları hayati öneme sahiptir” dedi.

Vatandaşlarımız Yangına Karşı Nasıl Tedbirler Alabilir?

• Tavan arası ve bodrumlar temiz tutulmalıdır.
• Çocukların ateşle oynamasına izin verilmemelidir.
• Soba, kalorifer ve mutfak ocakları dikkatli kullanılmalıdır.
• Yanıcı maddeler konutun uygun yerinde saklanmalıdır.
• Yangın merdivenleri ve kapıları mutlaka boş ve kullanılabilir olmalıdır.
• Elektrik tesisatından çıkabilecek yangınlara karşı tesisatın düzenli bakımı yaptırılmalıdır.
• Sıvasız, çatlak, hatalı inşa edilmiş ve dolmuş bacalar kullanılmamalıdır.
• Konutlarda yangın söndürme tüpü bulundurulmalı, düzenli bakımları yaptırılmalı ve nasıl kullanılacağı öğrenilmelidir.
• Konut yangınlarında tahliye zamanı çok kısıtlıdır, bu sebeple konutlar için tahliye planı yapılmalıdır.
• Yangınlarda erken uyarı çok önemlidir, bu sebeple her konutta mümkünse birkaç tane duman dedektörü bulundurulmalı ve bunların düzenli olarak kontrolleri yapılmalıdır. Ayrıca yangın alarmları takılmalıdır.