Nöbetçi Eczaneler
Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca, kadın ve çocuk haklarına dair yürütülen denetim faaliyetleri hakkında önemli bilgiler paylaştı. Akarca, “Kadın ve çocuk haklarından sorumlu denetçilik birimimiz, bu alandaki mevzuat çerçevesinde idarelerin uygulamalarını şikayet mekanizması yoluyla takip etmekte ve değerlendirmekte. Eksiklikler tespit edilerek, yürütülen faaliyetler Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) raporlanmakta. Bu sayede, kadının ve çocuğun insan haklarının korunmasına ve geliştirilmesine katkı sağlanmaktadır” dedi.
TBMM Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığı Araştırma Komisyonu, Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca’yı dinlemek üzere AK Parti İstanbul Milletvekili Hulki Cevizoğlu başkanlığında toplandı. Komisyonun toplantısının açılışında konuşan Cevizoğlu, “Bugünkü toplantı, komisyonumuzun 10’uncu toplantısı. Kadına yönelik her türlü şiddet ve ayrımcılığın araştırılması ve önlenmesi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu, hem Türkiye hem de dünya için son derece önemli bir mesele. TBMM Genel Kurulu’nun bize verdiği yetkiye dayanarak, bu konuyu araştırmaya, çözümlemeye ve tartışmaya devam ediyoruz. Kamu Başdenetçiliği’nin bugün burada sunum yapması önemli; çünkü ‘Şiddetle ne alakası olabilir?’ diye düşünebiliriz. Ancak Kamu Başdenetçiliği, TBMM’ye bağlı olarak çalışıyor. Bu nedenle, içimizden bir kurumu dinliyor olacağız. Bu kurum, yürüttüğü faaliyetlerle önemli bir rol üstleniyor. Kurumun aldığı kararlar, kadına yönelik şiddet ve ayrımcılığın önlenmesi açısından nasıl bir fonksiyon sağlıyor? Bunları konuşacağız” ifadelerini kullandı.
Şikayet Mekanizması ile Eksiklikler Tespit Ediliyor
Komisyon Başkanı Hulki Cevizoğlu’nun açıklamalarının ardından, Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca söz alarak sunumunu gerçekleştirdi. Akarca, toplumun gelişebilmesi için kadın ve kız çocuklarının topluma tam ve eşit katılımının şart olduğunu vurgulayarak, kadına yönelik şiddetin temel bir insan hakkı ihlali olduğunu belirtti. Akarca, “Kadın ve çocuk haklarından sorumlu denetçilik birimimiz, mevzuat gereğince idarelerin uygulamalarını şikayet mekanizması ile takip edip değerlendiriyor. Tespit edilen eksiklikler, TBMM’ye raporlanarak kadının ve çocuğun insan haklarının korunmasına katkı sağlanmaktadır. Diğer kurumlardan farklı olarak, Türkiye’deki tüm çocukların, özellikle de kız çocuklarının doğrudan başvuruda bulunabileceği bir yapı oluşturduk. Kamu Denetçiliği Kurumu, ‘Çocuk’ web sayfası üzerinden çocuk başvurularını kabul etmektedir. Böylece, 18 yaş ve altındaki çocuklar velisi veya vasisinin izni olmadan doğrudan başvuru yapabilen tek kurumdur. Bu sayede, Türkiye’deki kız çocukları ve gençler, demokratik karar alma mekanizmalarına aktif birer vatandaş olarak katılım gösterebilmektedirler” dedi.
Toplumsal Farkındalık ve Danışmanlık Hizmetleri
Kız çocuklarına yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla toplumsal farkındalık çalışmaları yürüttüklerini belirten Akarca, bu kapsamda 24-25 Ocak tarihlerinde İzmir’de düzenlenen bir panel serisini örnek olarak gösterdi. Akarca, “Kurum, somut bir olayda başvuru üzerine harekete geçebilmektedir. Ancak resen harekete geçme yetkimiz bulunmamaktadır. Kamu Denetçiliği Kurumu’na başvuran gerçek ve tüzel kişiler, menfaat ihlali şartı aranmaksızın kadın ve çocuk haklarıyla ilgili şikayetlerini iletebilmektedir. Bu durum, yönetmeliğimizle mümkün kılınmıştır. Böylece, duyarlılık sahibi bireylerin katkıları sayesinde haksız uygulamalara karşı sessiz kalan kadınların ve kız çocuklarının sesi olabiliyoruz. Kamu denetçilerinin iş bölümü çerçevesinde kadın hakları alanında yapılan başvuruların, çoğunlukla cinsiyet ayrımcılığı, korunmaya muhtaç kadınlar ve benzeri konularda yoğunlaştığı görülmektedir” diye konuştu.
Akarca, kadın hakları alanındaki başvuru süreçleriyle ilgili olarak, adil koruma sisteminde eksiklik, gecikme veya ihmal durumlarında kadın başvurularının Kamu Denetçiliği Kurumu’na yöneltildiğini ekledi. Akarca, “İnsanlar çaresiz kalınca her yere başvuruda bulunuyor; savcılıklara, CİMER’e, Adalet Bakanlığı’na, Meclis’in Dilekçe Komisyonu’na, mahkemelere başvuru yapıyorlar. Bu kurumlardan biri de Kamu Denetçiliği Kurumu. Bu aşamada, idari makamlar tarafından başvurucunun can güvenliği risklerine dair somut açıklamalar yapılıp yapılmadığını inceliyoruz. Kadına yönelik her türlü şiddet, töre ve namus cinayetleri, taciz ve istismar konuları genellikle yargı yetkisinin kapsamına girdiğinden ve çoğunlukla da yargı organlarına intikal ettiğinden, mevzuat gereği kurumumuzun görev ve yetki kapsamı dışında kalmaktadır. Ancak, her başvuru dosyası özelinde kadınların durumunu değerlendiriyor ve ihtiyaçları doğrultusunda kamu hizmetleri hakkında bilgilendirme yaparak danışmanlık hizmetleri sunabiliyoruz. Bu süreçte, denetçilerimiz ve uzmanlarımız kadınlarla bire bir telefon görüşmeleri yapmakta, bazen bu görüşmeler yüz yüze de gerçekleştirilmektedir. Ayrıca kurumda bir sosyal hizmet uzmanı ve psikolog kadrosunun bulunduğunu da belirtmekte fayda var” şeklinde konuştu.