2024 Yılında Dünyada Öne Çıkan Olaylar ve Gelişmeler

2024 Yılının Önemli Olayları ve Gelişmeleri

2024 yılı, Orta Doğu’dan Uzak Asya’ya kadar pek çok coğrafyada dikkat çekici olaylara ve gelişmelere sahne oldu. 2025 yılına yaklaşırken, geride bıraktığımız yılın en önemli olaylarını ve gelişmelerini sizler için derledik. İşte 2024 yılını sarsan olaylar:

• Japonya’daki Depremler: Ocak ayının ilk haftasında Japonya’nın batısındaki İşikawa eyaletinde ve Noto Yarımadası kıyısında çok sayıda deprem meydana geldi. Bu depremlerde 240’tan fazla kişi hayatını kaybetti, ayrıca meydana gelen tsunami nedeniyle 1,9 kilometrekarelik bir alan sular altında kaldı.
• İran’da Patlamalar: 3 Ocak’ta, İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Süleymani’nin ABD tarafından öldürülmesinin 4. yılı dolayısıyla düzenlenen anma töreninde, Kirman’da kabristana giden yol üzerinde iki patlama gerçekleşti. Saldırılarda 89 kişi hayatını kaybederken, 284 kişi yaralandı. Terör örgütü DEAŞ, saldırıları üstlendi.
• Güney Afrika’nın Davası: Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail’in Gazze’de işlediği eylemlerle 1948 tarihli BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle 29 Aralık 2023’te Uluslararası Adalet Divanı’nda (UAD) dava açtı. UAD, 11 Ocak’ta yapılan duruşmada, İsrail’in Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonları durdurması gerektiğine hükmetti.
• Türkiye’nin İlk Uzay Yolcusu: Türkiye’nin ilk uzay yolcusu Alper Gezeravcı, SpaceX’e ait bir uzay aracıyla 19 Ocak’ta NASA’nın Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden fırlatıldı. Uzaydaki ilk sözü “İstikbal göklerdedir” oldu. Dragon uzay aracı, 20 Ocak’ta Uluslararası Uzay İstasyonu’na kenetlendi ve 9 Şubat’ta okyanusa iniş yaptı.
• Neuralink’ten Çarpıcı Gelişmeler: ABD’li nöroteknoloji şirketi Neuralink’in kurucusu Elon Musk, 30 Ocak’ta, ilk kez bir insana beyin çipi yerleştirildiğini açıkladı. Bir ay içinde bu kişi, düşünce yoluyla bilgisayar faresini kontrol etmeyi başardı. 21 Mart’ta ise düşünce ile satranç oynadığı kaydedildi.
• Navalnıy’ın Ölümü: Rusya Federal Cezaevi Hizmetleri, 16 Şubat’ta tutuklu muhalif Aleksey Navalnıy’nın cezaevinde hayatını kaybettiğini bildirdi. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Navalnıy’ın ölümüne dair güvenilir bir soruşturma yapılmasını talep etti.
• Moskova’daki Terör Saldırısı: 22 Mart’ta Moskova’daki “Crocus City Hall” konser salonuna silahlı saldırı düzenlendi. Saldırganların rastgele ateş açması sonucu 144 kişi hayatını kaybetti ve 11 kişi yakalandı.
• Gazze’deki Ateşkes Talebi: BM İnsan Hakları Konseyi, Gazze’deki acil ateşkes sağlanması için karar tasarısını kabul etti. İsrail ordusunun düzenlediği baskınlarda yüzlerce Filistinli hayatını kaybetti.
• İran Cumhurbaşkanının Ölümü: İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, helikopter kazasında hayatını kaybetti. Bu olay, uluslararası alanda büyük yankı uyandırdı.
• Trump’ın Kampanya Konuşması: 14 Temmuz’da, Trump’ın Pensilvanya’daki başkanlık seçimleri kampanyası sırasında kürsüde konuşması esnasında silah sesleri duyuldu. İlk patlamanın ardından Trump’ın yaralandığı görüldü.
• Netanyahu’nun Kongre Konuşması: İsrail’in Gazze’deki saldırıları sürerken, Netanyahu 24 Temmuz’da ABD Kongresi’nde yaptığı konuşmada, sivil kayıplar olmadığını iddia etti.
• Heniyye’nin Suikasti: Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, 31 Temmuz’da suikaste uğrayarak hayatını kaybetti. Suikast, birçok ülkede protestolara neden oldu.
• Yapay Zeka Yasası: 1 Ağustos’ta, yapay zeka sistemlerinin insan haklarına zarar vermemesi amacıyla dünyanın ilk “Yapay Zeka Yasası” AB ülkelerinde yürürlüğe girdi.
• Bangladeş’teki Protestolar: Bangladeş’te 1971 Bağımsızlık Savaşı’nda görev alanların çocuklarına kamuda kontenjan ayrılması kararının ardından büyük protestolar başladı.
• İsrail’in Telsiz Patlaması: 17-18 Eylül tarihlerinde, İsrail’in Hizbullah’a ait telsizlere sızdığı ve patlamalara neden olduğu bildirildi. Patlamalar sonucunda 37 kişi hayatını kaybetti, 3000’den fazla kişi yaralandı.
• Nobel Ekonomi Ödülü: 14 Ekim’de 2024 Nobel Ekonomi Ödülü, kurumların oluşumu ve refah etkileri üzerine çalışmalarından dolayı Acemoğlu, Johnson ve Robinson’a verildi.
• FETÖ’nün Elebaşı ile İlgili Açıklama: 21 Ekim’de FETÖ ve mensupları, elebaşı Gülen’in öldüğünü duyurdu. Dışişleri Bakanı Fidan, bu durumu istihbarat kaynaklarının doğruladığını belirtti.
• UCM’den Tutuklama Kararı: 21 Kasım’da Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze’de işlenen savaş suçları nedeniyle İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Gallant hakkında tutuklama emri çıkardı.
• ABD Başkanlık Seçimleri: 5 Kasım’da yapılan başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi aday Trump, Demokrat aday Kamala Harris’i yaklaşık 5 milyon oy farkıyla geçti.
• Suriye’deki Çatışmalar: 27 Kasım’da Suriye’de rejim karşıtı gruplar ile Beşşar Esed güçleri arasında çatışmalar yoğunlaştı. 8 Aralık’ta başkent Şam, rejimin kontrolünden çıktı.
• Güney Kore’de Sıkıyönetim: 3 Aralık’ta Güney Kore Devlet Başkanı Yoon, muhalefetin devlet karşıtı faaliyetlerde bulunduğu gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etti. Ancak, Ulusal Meclis, bu kararı geri aldı.
• Fransa’da Hükümet Krizi: 4 Aralık’ta, Mecliste güvenoyu alamayan Başbakan Barnier’nin hükümeti düştü. Macron, yeni başbakan olarak François Bayrou’yu atadı.
• Almanya’da Güvenoyuna Talep: Almanya Başbakanı Scholz, 16 Aralık’ta Federal Meclis’te güvenoyu talep etti ancak başarılı olamayarak erken seçim süreci başladı.
• Suriye’nin Yeni Yönetimi ile Görüşme: Dışişleri Bakanı Fidan, Şam’da yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera ile bir araya gelerek önemli bir görüşme gerçekleştirdi.