Güney Kore’de Sıkıyönetim ve Tutuklamalar
Güney Kore’nin Yonhap ajansının haberine göre, Seul Merkez Bölge Mahkemesi, savcılığın talebi doğrultusunda, acil gözaltı kararıyla tutulan emniyet müdürlerinin tutuklanmasına hükmetti. Bu gelişme, ülkede yaşanan siyasi gerginliklerin ve sıkıyönetim uygulamalarının derinleştiğini gözler önüne seriyor.
Olay, iki emniyet müdürünün, sıkıyönetim ilanının ardından Ulusal Meclis’in polis kordonuna alınması talimatını vermesi nedeniyle 11 Aralık’ta gözaltına alınmalarıyla başladı. Bu müdürler, karar için oylamaya katılacak milletvekillerinin Meclis’e girmelerini engelledikleri gerekçesiyle suçlanıyor.
Emniyet Genel Müdürü Cho’nun, gözaltındayken verdiği ilk ifadede, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un, sıkıyönetim emirlerine karşı çıkmaları durumunda “tüm milletvekillerinin tutuklanması” talimatını verdiğini ileri sürdüğü belirtildi. Bu durum, ülkedeki siyasi iklimin ne denli gerilimli olduğunu ortaya koyuyor.
Cho ve Kim’in, sıkıyönetim ilanından yaklaşık üç saat önce Devlet Başkanı Yoon ve istifa eden Savunma Bakanı Kim Yong-hyun ile gizli bir görüşme gerçekleştirdiği iddia ediliyor. İki emniyet müdürünün sıkıyönetim ilanının planlama aşamasında aktif olarak yer aldıkları konusunda ciddi şüpheler var.
Güney Kore’de acil durum tutuklama hükümleri gereği, polis şüphelileri gözaltına almak ve sorgulamak için 48 saatlik bir süreye sahip. Bu sürenin dolmadan, şüphelilerin müşahedesinin devamı adına mahkemeden tutuklama emri çıkarılması gerekmektedir.
Başkent Savunma Komutanı da Tutuklandı
Savcılık, daha önce görevden alınan ve yurtdışına çıkış yasağı getirilen Başkent Savunma Komutanı Lee’nin sıkıyönetim soruşturması kapsamında tutuklandığını duyurdu. Lee, soruşturma çerçevesinde tutuklanan üçüncü üst düzey savunma yetkilisi oldu. Daha önce, istifa eden Savunma Bakanı Kim Yong-hyun ile Savunma İstihbarata Karşı Koyma Komutanı Korgeneral Yeo In-hyung de tutuklanmıştı.
Üst düzey askerler arasında Genel Kurmay Başkanı, Başkent Savunma Komutanı, Özel Kuvvetler Komutanı, Savunma İstihbarat Komutanı ve Savunma İstihbarata Karşı Koyma Komutanı’nın da bulunduğu isimler, soruşturma kapsamında görevden alınmış durumda.
Sıkıyönetim davasına bakan özel savcılık ekibi, 12 Aralık’ta Başkent Savunma Komutanlığı’nda arama gerçekleştirmiştir.
Güney Kore’de Sıkıyönetim İlanı
Devlet Başkanı Yoon, 3 Aralık gecesi bir televizyon kanalında yaptığı konuşmada, “muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karıştığı” gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etti. Ancak, parlamentonun gerçekleştirdiği oylamada bu kararın kaldırılması ve Bakanlar Kurulu’nda onaylanmasıyla geri adım atmak zorunda kaldı.
Yoon, muhalefeti “hükümetin işlevini yerine getirmesini engellemekle” suçlayarak, sıkıyönetimin “Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı amaçladığını” savundu. Bu süreçte, Savunma Bakanlığı, ordudaki komutanlara toplantı talimatı vererek teyakkuzda olunması çağrısında bulundu.
Ayrıca, “sıkıyönetim birlikleri” olarak görevlendirilen askerlerin Ulusal Meclis’e girdiği bilgisi de kamuoyuyla paylaşıldı. Ulusal Mecliste yapılan acil oturumda sıkıyönetim kararının kaldırılmasına ilişkin önerge, 190 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisi, sıkıyönetimin, yapılan oylamanın ardından “hükümsüz” hale geldiğini açıkladı.
Bunun üzerine, Bakanlar Kurulu’nu toplayan Yoon, kabinenin onayıyla sıkıyönetimin sona erdiğini duyurdu. Seul Yüksek Savcılığı, “vatana ihanet”, “silahlı kalkışmaya teşebbüs” ve “görevi kötüye kullanma” şüphesiyle yürüttüğü soruşturmada, Yoon’u “şüpheli” olarak tanımladı ve kendisine yurtdışı seyahat yasağı getirdi.
Güney Kore Ulusal Meclisi, 10 Aralık’ta sıkıyönetim ilanı nedeniyle Devlet Başkanı Yoon dahil 8 kişinin “derhal gözaltına alınmasını” içeren karar tasarısını kabul etti.