Hayat Tahrir el-Şam’ın Suriye’deki Dönüşümü
27 Kasım 2023’te operasyonlara başlayan Hayat Tahrir el-Şam (HTŞ), öncülüğündeki muhalif güçler, sadece 12 gün içinde 61 yıllık Baas rejimine son verdi. Beşar Esad’ın Rusya’ya sığınmasıyla gelişen olayların ardından, Suriye’deki durum hakkında ilginç bilgiler gelmeye devam ediyor. Arap basını, saldırının liderinin Suriye’deki en güçlü silahlı muhalif güç olan HTŞ’nın başındaki Ebu Muhammed El Colani olduğunu belirtiyor. Suriye’deki bu hızlı değişimle birlikte, El Colani’nin hayatı ve kimliği hakkında birçok soru gündeme geldi.
El Colani’nin Hayatı
HTŞ lideri Ebu Muhammed El Colani, 1982 yılında babasının petrol mühendisi olarak çalıştığı Suudi Arabistan’ın Riyad kentinde, Ahmed Hüseyin el-Şara ismiyle dünyaya geldi. Ailesi, 1989 yılında Suriye’ye dönerek Şam yakınlarına yerleşti. 2003’te Irak’a geçmeden önce Şam’da geçirdiği dönemle ilgili fazla bilgi bulunmuyor.
“Suriye Temizleniyor”
Şam düştükten sonra, Emevi Camii’nde bir konuşma yapan El Colani, “Bugün Suriye temizleniyor, 20 yıldan fazla bir süredir kalbim bu an için atıyor” şeklinde ifadeler kullandı. Emevi Camii’nde namaz kılıp konuşma yapan El Colani, Esad için “Bu zalim, bütün Suriye halkına zulmetti. Suriye’yi İran’ın emelleri için bir çiftlik yaptı” diyerek şu sözleri sarf etti:
- “Mezhepçiliği, fesadı yaydı ve istediği oldu.”
- “Cenab-ı Allah’a şükürler olsun, bugün Suriye temizleniyor.”
HTŞ’nin Ortaya Çıkışı
Temmuz 2016’da Halep rejimin eline geçti ve oradaki silahlı gruplar, hala muhaliflerin kontrolünde olan İdlib’e doğru yönelmeye başladı. Bu dönemde El Colani, grubunun adını Cabhat Fatih al-Şam olarak değiştirdiğini duyurdu. 2017’nin başlarında, Halep’ten kaçan binlerce savaşçı İdlib’e akın etti ve El Colani, bu gruplardan bir kısmını kendi grubuyla birleştirerek HTŞ’yi kuracağını açıkladı.
Washington DC’deki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi düşünce kuruluşuna göre, HTŞ’nin ilk amacı Suriye’yi Esad’ın otokratik hükümetinden kurtarmak, ülkeden ‘İranlı milisleri kovmak’ ve İslami hukukun kendi yorumlarına göre bir devlet kurmaktı. HTŞ, şu anda Birleşmiş Milletler, Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği tarafından “terör örgütü” olarak tanımlanıyor. El Colani ise, grubunun ulusal bir bağlılık lehine geçmiş bağlılıklarından vazgeçtiği için bu tanımlamanın adil olmadığını savunuyor.