Nöbetçi Eczaneler
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile SDG’li Ferhad Abdi Şahin arasında, Suriye topraklarının birliğini vurgulayan ve bölünmeyi reddeden bir anlaşma imzalandığı. Sürpriz anlaşmaya Türkiye’nin reaksiyonu merak ediliyor. CNN Türk Ankara Temsilcisi Dicle Canova, Ankara’nın anlaşmayla ilgili değerlendirmelerini aktardı.
SDG İLE ANLAŞMA İMZALANDI
Suriye Cumhurbaşkanlığı’nın X hesabından yapılan fotoğraflı paylaşımda, muahedenin Suriye Arap Cumhuriyeti kurumlarına entegrasyon ile toprak birliğini öngördüğü ve bölünmeyi reddettiği tabirleri kullanıldı. Paylaşımda, imza atılan mutabakat metnine de yer verildi.
“KÜRTLER SURİYE’NİN ASIL BİLEŞENİDİR”
Metinde “Suriyelilerin, dini ve etnik kökenlerinden bağımsız olarak, liyakate dayalı şekilde siyasi süreçlere ve devlet kurumlarına katılım ve temsillerinin güvence altına alındığı” kaydedilirken “Kürt toplumu, Suriye devletinin asli bir bileşenidir ve Suriye devleti, vatandaşlık hakkını ve tüm anayasal haklarını garanti altına alır.” unsuruna yer verildi.
ESAD YANLILARI İLE ORTAK UĞRAŞ VURGUSU
Metinde öne çıkan öteki sözler ise şöyle:
“Suriye topraklarının tamamında ateşkesin sağlanması; kuzeydoğu Suriye’deki tüm sivil ve askeri kurumların, hudut kapıları, havaalanı, petrol ve gaz alanları da dahil olmak üzere, Suriye devleti idaresiyle bütünleştirilmesi; Suriye devletinin, Esed rejiminin kalıntıları ve ülkenin güvenliği ile birliğini tehdit eden tüm ögelere karşı çabasına dayanak verilmesi, bölünme davetleri, nefret söylemi ve Suriye toplumunun tüm bileşenleri ortasında fitne yayma teşebbüslerinin reddedilmesi; yürütme komitelerinin, mutabakatın bu yılın sonunu aşmayacak biçimde uygulanması için çalışması.”
ANKARA MUAHEDEYE NASIL BAKIYOR?
CNN Türk Ankara Temsilcisi Dicle Canova Ankara’nın anlaşmaya dair ilk yorumlarını aktardı. Canlı yayına katılan Canova şu bilgileri aktardı:
Ankara’da hava olumlu. Gerçekten bir memnuniyet olduğunu söyleyebilirim Ankara açısından. Neden? Muahedenin unsurlarına bakarsak, kaynaklar diyor ki bizim için şu etapta olumlu. Ankara’nın hep savundukları bu maddelerde var. Mesela birinci madde. Tüm Suriyelilerin dini kültürel geçmişlerinden bağımsız olarak, yeteneklerine dayalı siyasi süreçte ve devlet sınırlarında temsili. Kürt toplumunun, Suriye’nin devletinin asli bir modülü olması, devletin vatandaşlık hakkını ve anayasalarlarının garanti altına alacak olması, oradaki Kürtlerin. Bunlar olumlu. Neden? Ne diyor Ankara? Oradaki tüm kümelerin, tüm etnik kümelerin yeni idarede kendi yükleri oranında temsili, yani kapsayıcı bir idare, kapsayıcı yeni bir Suriye.
“ANKARA MADDELERİ HOŞNUT KARŞILIYOR”
Bu manada elbette Ankara bu unsurları hoşnut karşılıyor. Suriye genelinde ateşkesin sağlanacak olması da çok kıymetli. Bu ne demektir? Çatışmasız ortam. Öteki yandan Kuzey Doğu Suriye’de özellikle bu madde çok önemli. Tüm askeri kurumlar devlet yönetimi altına alınacak. Buna sınır kapıları, havaalanları, petrol ve gaz sahaları da dahil olacaktır. Ankara ne diyor? Ordu içinde ordu olmaz, devlet içinde devlet olmaz. Yani bu noktada artık Kuzey Doğu Suriye’de başka bir idare, işte petrol ve gaz alanlarının idaresinin öteki birilerinin elinde olması, bunların tamamı sona erecek. Bundan bu türlü Suriye devleti buraları da yönetmeye başlayacak. Yani devlet içinde devlet olmayacak.
“YPG’NİN MEVCUT KOMUTA KADEMESİ GİDECEK”
Ha, ordu içinde ordu olmaz problemi. Yani bu noktada artık YPG sanki biliyorsunuz daima tartışıyordu, entegre olacak Suriye ordusuna fakat başka bir kol ordu olarak mı entegre olacak? Ankara zati o yüzden diyordu, hayır bu kabul edilemez, ordu içinde ordu olmaz diyordu. Artık görünen o ki şu an erken ancak birinci basamakta muhakkak ki YPG’nin mevcut komuta kademesi gidecek. Onun için de çok beklenmeyecek diyor kaynaklar. Yarından itibaren farklı komutanlar atanabilir, beklenti bu yönde. Ve daha sonra da elbette Suriye milli ordusuna tam entegrasyon sağlanabileceği, bu yola girilebileceği yönünde beklentiler ifade ediliyor ve çok da uzun sürmeyeceği yarından itibaren yeni komutanların atanabileceği ifade ediliyor.
“YPG’NİN SOK MÜNASEBETİ DE ORTADAN KALKTI”
Şimdi YPG’nin varlığının gerekçelerden biri de biliyorsunuz, IŞİD ile mücadeleydi. Oradaki hapishanelerdi. Çok değil, bu hafta sonu beşli bir toplantı yapıldı Ürdün’de, Ve oradan kıymetli bir karar çıktı, bir bildiri yayınlandı. Bundan sonra oradaki hapishaneleri Suriye hükümeti devralacak, ancak öbür ülkeler, komşu ülkeler de buna takviye olacak. Bir ortak gayret merkezi kurulacak. Dediğim üzere bu ortak çaba merkezinin de ya Türkiye’de ya Ürdün’de muhtemelen kurulması bekleniyor. Şimdi netleşmedi. Teknik görüşmeler devam ediyor. Lakin bu hafta sonu atılan bu adım elbette YPG’nin son gerekçesini de ortadan kaldırmış vaziyette. Şimdi şunu da söyleyeyim, Suriye Milli Ordusu için Türkiye’den, Türk Silahlı Kuvvetleri’nden destekli bir eğitim faaliyeti olacak mıdır? İleriki aşamalarda Suriye ile Türkiye arasında askeri işbirliği anlaşmalarının imzalanması da söz konusu olacak. Ve malum son dönemde bir askeri ateşe de atandı oraya. Önümüzdeki haftadan itibaren, bunun da altını çizeyim, askeri görüşmeler hızlanabilir. Hatta bazı ziyaretler de beklenebilir önümüzdeki haftadan itibaren. Bu noktada YPG’nin de bu mutabakata imza atarak artık yavaş yavaş Suriye Ulusal Ordusu’na entegre olacak olması o anlamda da önemli.
İŞTE ANLAŞILAN 8 MADDE
8 maddeden oluşan anlaşmaya göre Kürt toplumu, Suriye’nin modülü olarak anayasal teminata kavuşacak. Hudut kapıları, petrol ve gaz alanları Suriye devletinin idaresine geçecek. Suriye’nin güvenliğine ve birliğine yönelik tüm tehditlerle birlikte mücadele edilecek.
Anlaşmanın 8 maddesi şöyle:
1. Dini veya etnik kökenine bakılmaksızın tüm Suriyelilerin temsil ve siyasi katılım haklarının liyakate dayalı olarak sağlanması.
2. Kürt toplumunun Suriye’nin ayrılmaz bir kesimi olarak tanınması ve anayasal haklarının garanti altına alınması.
3. Tüm Suriye topraklarında ateşkes.
4. Hudut geçişleri, havaalanları, petrol ve gaz alanları dahil olmak üzere kuzeydoğu Suriye’deki tüm sivil ve askeri kurumların devlet yönetimi altında bütünleştirilmesi.
5. Yerinden edilmiş tüm Suriyelilerin devlet koruması altında memleketlerine geri dönmesinin sağlanması.
6. Suriye’nin Esad’ın kalıntıları ve güvenliğine ve birliğine yönelik tüm tehditlerle çabasını desteklemek.
7. Bölünme davetlerini, nefret telaffuzunu ve uyuşmazlık çıkarma teşebbüslerini reddetmek.
8. Uygulama komiteleri, yıl sonuna kadar muahedeyi yürürlüğe koymak için çalışacak.